Έχει μέλλον η Πρωτοβουλία Διαμαντοπούλου – Ραγκούση;

Του Γ. Λακόπουλου

Στην πολιτική όλα είναι σχετικά, επειδή όλα είναι ανταγωνιστικά. Πρόκειται για μια αναμέτρηση με άλλους για τον ίδιο σκοπό. Ο καθένας προσέρχεται στο δημόσιο χώρο για να αναπτύξει τα στοιχεία της παρουσίας του – ως φορέας ιδεών και προτάσεων-και πρακτικά αυτοσκηνοθετείται.

Από αυτή την άποψη στις τελευταίες εξελίξεις στο χώρο που καλύπτει το ΠΑΣΟΚ  – το πιο ενδιαφέρον στοιχείο δεν είναι η σύγκλιση των κληρονόμων Γ. Παπανδρέου και Φώφης Γεννηματά. Είναι η  πρωτοβουλία Άννας Διαμαντοπούλου –Γιάννη Ραγκούση.

Στην περίπτωση της συναλλαγής της νυν και του πρώην προέδρου του ΠΑΣΟΚ που το διέσπασε,  δεν υπάρχουν αξιόλογα στοιχεία πολιτικής. Απλώς όπως έγγραψε ο πολιτικός αναλυτής Λευτέρης Κουσούλης: “Παλιές δόξες επιδιώκουν την αναστήλωση τους” και αυτό δεν έχει καμία αξία για τους πολίτες.

Αντίθετα δημιουργήθηκε μια επικαιρότητα αναπαλαίωσης, βγήκαν σκελετοί και φαντάσματα και φωτίστηκε στιγμιαία ένα παρελθόν το οποίο οσάκις προσωποποιείται, στις περισσότερες περιπτώσεις προκαλεί αυτό που θα έλεγε ο Σεφέρης: ‘Κύριε, όχι μ΄αυτούς. Ας γίνει αλλιώς το θέλημά σου”.

Ορισμένοι από όσους έσπευσαν “Κάραβελ” να υποδεχθούν τον Γ. Παπανδρέου δίπλα στη Φώφη-  όχι όλοι, γιατί υπήρξαν και σοβαρά στελέχη  με λαμπρό κυβερνητικό παρελθόν ανάμεσά τους- αντιπροσωπεύουν το ‘ΠΑΣΟΚ των σπηλαίων”. Για τους προσεκτικούς  στην αίθουσα υπήρχε μια εντυπωσιακή αντίθεση: οι αξιοπρεπείς βετεράνοι του  ΠΑΣΟΚ,  που δεν έχουν στίγματα στο προφίλ τους,  ήταν σκυθρωποί.  Οι δακτυλοδεικτούμενοι το γλεντούσαν σε ένα ιδιότυπο reunion μιας κατηγορίας πολιτικών που ξεχάστηκαν πιο σύντομα από ότι αναδείχθηκαν.

Η μονοτονία του ξύλινου λόγου της Γεννηματά και τα υποκριτικά μειδιάματα του Παπανδρέου αναβίωναν μια ατμόσφαιρα την οποία θα καταπιεί σύντομα η λήθη καθώς δεν  έχει να συνεισφέρει στην πολιτική. Η ηθική και πολιτική κατακρεούργηση του Γ. Παπανδρέου από τον Ευαγγ. Βενιζέλο την επομένη και το θαρραλέο άδειασμα της Φώφης Γεννηματά από τον Παύλο Γερουλάνο-, για το αμφίβολης νομιμότητας  εγχείρημα διάλυσης  του ΠΑΣΟΚ  υπέρ ενός νεφελώματος- ήταν η μεταφορά της  βουής του πλήθους. Τουλάχιστον όσων έχουν μείνει στο ΠΑΣΟΚ για λόγους αρχών και πίστης στο κίνημα που  ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου.

Ο Γ. Παπανδρέου το μόνο που βρήκε να απαντήσει σε κάποιον που τον χαρακτήρισε …“ποντίκι  που φεύγει από βυθιζόμενο πλοίο”-  αναφερόμενος ευθέως στα χρέη που άφησε στο ΠΑΣΟΚ, αλλά κάνοντας και νύξεις για “τα αίτια της κρίσης και της φθοράς” το 2011, αλλά και το…1989, όταν κυριαρχούσε το σκάνδαλο Κοσκωτά- ήταν ότι  θα …πολιτευτεί στην Πάτρα και αναγνωρίζει έως αρχηγό του τη Φώφη. Εξακολουθεί να μην “έχει προσωπικό πρόβλημα μαζί του”;

Η σημερινή πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ  βάφτισε την πολιτική ανωτερότητα του Ραγκούση και της Διαμαντόπουλο απέναντι της  “ελιτισμό”. Και οι δυο συμπεριφορές ενέχουν κυνισμό του τύπου: τους φτύνουν και δροσίζονται.

Τέσσερις άξονες για το μέλλον

Αυτό είναι το αρνητικό φόντο στο οποίο η Διαμαντόπουλου και ο Ραγκούσης εμφανίζονται επί σκηνής. Μιλούν για τη συνένωση των δυνάμεων  της Κεντροαριστεράς προς υπέρβαση του ΠΑΣΟΚ και πλέον- με την απόφαση της Γεννηματά για διάλυσης του ΠΑΣΟΚ υπέρ του εαυτού της-  για την  διαμόρφωση ενός Κινήματος που μπορεί να δώσει  στην Κεντροαριστερά κατ’ αρχήν ποιοτικά πολιτικά χαρακτηριστικά και στη συνέχεια εκλογική βιωσιμότητα. Ένας πολιτικός χώρος με στοιχεία πολιτικής ανωτερότητας και αξιοπρεπούς διεκδίκησης της προτίμησης των πολιτών.

Το εγχείρημα έχει ενδιαφέρον, αλλά έχει μέλλον; Δεν υπάρχει οριστική απάντηση. Η πρώτη δημόσια εμφάνιση τους ήταν ικανοποιητική και κατά πάσα πιθανότητα το ίδιο θα ισχύσει για αντίστοιχες εκδηλώσεις που προετοιμάζουν σε άλλες περιοχές. Ωστόσο αυτό δεν επαρκεί για να βάλει τις βάσεις ενός κινήματος –  όπως δεν επαρκούν και τα ολίγον ξενέρωτα που είπαν στην παρθενική τους συγκέντρωση.

Ως δίδυμο οι Ραγκούσης –Διαμαντόπουλου, αλλά και ένας ευρύτερος κύκλος που τους περιβάλλει έχουν κάθε λόγο να προτάσσουν την υπεροχή τους έναντι του δίδυμου των γόνων- σε προσωπικό επίπεδο. Αλλά αυτό δεν αρκεί. Για να θεωρηθούν αξιόπιστος πόλος  πολιτικής συσπείρωσης  απαιτούνται στοιχειώδεις προϋποθέσεις σε τέσσερις άξονες, που αν δεν παρουσιάσουν στο επόμενο  διάστημα δεν θα προχωρήσουν.

Πρώτον: πρέπει να συγκροτηθούν σε κάτι. Έτσι όπως είναι σήμερα η απήχηση τους δεν πάει παράμερα από την απήχηση δυο ομιλητών με καλό κυβερνητικό παρελθόν και εμπροσθοβαρή αντίληψη για τα πράγματα. Αυτό δεν μας κάνει κόμμα. Χρειάζονται όνομα, σύμβολα, συνθήματα, πολιτικές θέσεις, ιδεολογικό πλαίσιο και οργάνωση. Η πολιτική χρειάζεται πρόσωπα. Αυτά είναι στον αέρα.

Αλλά για να υπάρξει συγκρότηση πρέπει η πρωτοβουλία να ενοποιηθεί και οι πρωταγωνιστές της να αλληλοσυμπληρώνονται. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν κενά και χάσματα. Π.χ. η Άννα δεν δέχεται τον όρο “Κεντροαριστερά” και τον διαχωρισμό “Δεξιά-Άριστερά”, αλλά προτιμάει την αντίθεση ανάμεσα σε προοδευτικούς και λαϊκιστές.  Μπορούν να διαμορφώσουν κοινή πλατφόρμα σύγχρονης προοδευτικής και ευρωπαϊκής πολιτικής με διακριτές διαφορές από άλλα σχήματα  του χώρου αλλά και αντιδεξιά χαρακτηριστικά; Για μετεξέλιξη του ΠΑΣΟΚ μιλάμε και αυτό δεν συνάδει με γλυκόλογα για τον Κυριάκο.

Δεύτερο: να αποκτήσουν δομές. Εκτός από την αυτονόητη διαφοροποίηση τους από το “μνημόσυνο του Καραβελ” με τον κινηματικό χαρακτήρα της πρωτοβουλίας τους οι δυο πρώην υπουργοί πρέπει να αποδείξουν ότι δεν  επιδιώκουν απλώς έναν εκλογικό μηχανισμό προσωπικής ωφέλειας.

Συνεπώς θα πρέπει να λύσουν το πρόβλημα της εσωτερικής δομής αφήνοντας τα περί συλλογικής  ηγεσίας και εκλογής από τη βάση για τα σεμινάρια. Το σχήμα πρέπει να έχει ιεραρχία  όργανα και  διακλάδωση και από αυτά θα κριθεί. Το “όλοι μαζί μας είμαστε” πέθανε στην πολιτική. Η εσωτερική οργάνωση ως πολιτικό προτέρημα θα αποτελέσει και μέτρο βαθμολόγησης την πρωτοβουλία τους.

Τρίτο: πρέπει να διευρυνθούν. Αυτή την ώρα πλην του Γ. Φλωρίδη και κάποιων παραγόντων από τα “λοτζίστικς” του Ποταμιού δεν υπάρχουν άλλοι  στην εικόνα.  Αυτό είναι ένα στοίχημα. Π.χ. η ενδεχομένη προσχώρηση του Σταύρου Θεοδωράκη, θα μεταφέρει ένα μέρος από τον ανανεωτικό αέρα  που τον συνόδευε όταν εμφανίστηκε ο ίδιος στην πολιτική- άσχετα αν δεν κατάφερε να τον μετατρέψει σε πολιτική ταυτότητα; Όλοι μαζί μπορούν  γίνουν πόλος έλξης για νέους ανθρώπους με πολιτικές ανησυχίες;

Τέταρτο: πρέπει να οριοθετηθούν. Προτού εκθέτουν τις θέσεις τους και τις προτάσεις -που ήδη έχουν διατυπώσει η Διαμαντόπουλου από τουίτς και ο Ραγκούσης από την Επομένη Ελλάδα- οφείλουν να τοποθετηθούν με συνέπεια, αλλά και με σαφήνεια -και προφανώς με επιθετικότητα- απέναντι σ’ αυτό που επιχειρούν οι Παπανδρέου Γεννηματά, χωρίς να διστάσουν να πουν τα πράγματα με το όνομά τους.

Η προίκα τους σ’ αυτή τη προσπάθεια είναι  να μπορούν να μιλήσουν χωρίς υποσημειώσεις και μισόλογα, να καταδείξουν τον λούμπεν νεποτισμό που γίνεται κράτος και βασίλειο στο ΠΑΣΟΚ και το καταπίνει, να αντιπαρατεθούν με  γνώση και ανοιχτούς ορίζοντες απέναντι στον επιδερμικό κοσμοπολιτισμό του Παπανδρέου και την ελαφρά κατανόηση της  ευρωπαϊκής ταυτότητας από τη Φώφη. Οι  Ραγκούσης –Διαμαντόπουλου θα διευρύνουν την επιρροής του μόνο αν προβληθούν ως αντίστιξη με το βαλκανικό μοντέλο που προσωποποιούν οι δυο γόνοι.