Tου Γιάννη Σγουρού *
Η ιστορία λένε διδάσκει, το θέμα όμως είναι ότι στην χώρα μας δεν υπάρχουν πάντα πρόθυμοι μαθητές. Η ιστορία της διαχείρισης των στερεών και υγρών αποβλήτων της Αττικής είναι μία από αυτές τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις, που αν και μέχρι σήμερα μας δόθηκαν πολλές ευκαιρίες για να μάθουμε το μάθημά μας, εμείς συνεχίζουμε να μένουμε μετεξεταστέοι.
Εν έτει 2016, η μεγαλύτερη πληθυσμιακά περιφέρεια της χώρας εξακολουθεί κατά ένα σημαντικό μέρος της να μην διαθέτει σύγχρονο αποχετευτικό δίκτυο και στη συντριπτική πλειονότητά της να θάβει τα σκουπίδια της αντί να τα ανακυκλώνει ή να τα ανακτά, παρά τις επιπτώσεις που αδιαμφισβήτητα προκαλούνται στο περιβάλλον, στη δημόσια υγεία, στην ποιότητα της ζωής, αλλά και στην οικονομία, στην απασχόληση, που πλήττονται εξίσου.
Η επιβολή υψηλών προστίμων από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στο οποίο σέρνεται η χώρα μας εδώ και χρόνια, εξαιτίας της μη συμμόρφωσης με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία για τα υγρά λύματα – μετά τα πρόστιμα και για τους ΧΑΔΑ – είναι πλέον δεδομένη.
Οι αιτίες που φτάσαμε σε αυτό το έσχατο σημείο πολλές. Η έλλειψη συνέχειας και συνέπειας στην υλοποίηση ενός σχεδιασμού, η αλληλεπικάλυψη και πολλές φορές η σύγχυση των αρμοδιοτήτων, το πολιτικό κόστος που κανείς δεν διστάζει να αναλάβει, τα πάσης φύσεως συμφέροντα…
Δεν υπήρξε παντού όμως έλλειψη πολιτικής βούλησης. Υπήρξαν και έργα – λίγα είναι η αλήθεια – που αν και βάλτωναν για χρόνια ξεκόλλησαν, χάρη στην προνοητικότητα, τη συνεννόηση, τη συνεργασία, την αποφασιστικότητα μεταξύ των αιρετών.
Μια τέτοια περίπτωση – κι ας με συγχωρήσουν οι αναγνώστες σας που ευλογώ τα γένια μου – είναι του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων (ΚΕΛ) Κρωπίας – Παιανίας ύψους 120 εκ. €. Παρά τις 42 δικαστικές προσφυγές που είχαν γίνει, παρά τις αμέτρητες εμπλοκές, την απίστευτη γραφειοκρατία, τα πάσης φύσεως εμπόδια που απειλούσαν να το τινάξουν κυριολεκτικά στον αέρα, εμείς δεν το βάλαμε κάτω.
Μπροστά στον κίνδυνο, και το έργο να μην γίνει και πρόστιμα να επιβληθούν, το προχωρήσαμε και σήμερα είναι στη φάση της κατασκευής (περίπου στο 40 %). Πρόκειται για ένα σπουδαίο περιβαλλοντικό έργο που θα απαλλάξει την Ανατολική Αττική από 80.000 βόθρους. Το ίδιο συνέβη και με το έργο του ΚΕΛ Μαρκοπούλου που χρειάστηκε να δώσουμε μάχες για να υπερκεράσουμε το τέρας της γραφειοκρατίας.
Αυτές οι περιπτώσεις όμως είναι απλά οι εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον θλιβερό κανόνα, ότι πιάσαμε πάτο και μυαλό δεν βάλαμε.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση των στερεών αποβλήτων. Η νέα περιφερειακή αρχή στην Αττική αποφάσισε να γκρεμίσει μεμιάς όποια πρόοδο είχε συντελεστεί, χωρίς να έχει κανένα αξιόπιστο εναλλακτικό πλάνο. Πέταξε στα σκουπίδια τους διαγωνισμούς που είχαν ξεκινήσει για την κατασκευή Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων μέσω ΣΔΙΤ για να ικανοποιήσει το στενό κομματικό της ακροατήριο, χωρίς να την ενδιαφέρει αν η κατάσταση θα οδηγηθεί σε αδιέξοδο.
Και τώρα τι κάνει; Από τη μία πετάει το μπαλάκι της ευθύνης στους Δήμους και από την άλλη εύχεται να αντέξει ο ΧΥΤΑ Φυλής τουλάχιστον μέχρι τις επόμενες περιφερειακές εκλογές για να μην σκάσει η βόμβα των σκουπιδιών στα χέρια της. Κι ας έλεγε τα ακριβώς αντίθετα προεκλογικά…
Τα πράγματα λοιπόν είναι απλά. Όπου περισσεύει η λογική, η συνεννόηση και η προνοητικότητα, η πρόοδος είναι δεδομένη. Όπου στη θέση τους μπαίνει ο λαϊκισμός και η σκοπιμότητα τότε η οπισθοδρόμηση είναι γεγονός.
O Γιάννης Σγουρός είναι πρώην Περιφερειάρχης Αττικής
