Είναι λίγο αυτό; Είναι κακό αυτό;

Του Μάνου Στεφανίδη

Σκόρπιες σκέψεις για την πρόσληψη του Μοντέρνου σε μια χώρα που μισεί το καινούριο

ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ ΜΑΝΟΣΠήγα χτες στη γιορτή της Αμπράμοβιτς στο Μουσείο Μπενάκη με την Ζυράννα Ζατέλη. Που έμοιαζε να το διασκεδάζει πολύ – μας εξομολογήθηκε ότι έχει ξανάρθει- αλλά και με τα παιδιά του τμήματος Θεατρικών Σπουδών που επίσης ήρθαν για πρώτη φορά σε επαφή και με νέα πρόσωπα και με πιο προσωπικούς τρόπους έκφρασης. Χτες η νεολαία υπερτερούσε και ήταν ενθουσιώδης. Τί το κακό σ’ αυτό;
Προσωπικά είδα στις ασκήσεις της μεθόδου Αμπράμοβιτς έναν απλό τρόπο για να βρεθείς ενώπιος ενωπίω με τον εαυτό σου τον ίδιο που τον έχεις χάσει ανάμεσα στη καθημερινότητα και στο κυνηγητό της. Όσο λιγότερο σοβαρά παίρνουμε τον εαυτό μας, τόσο καλύτερα για την ψυχική μας υγεία! Ιδιαίτερα η δική μας κοινωνία που είναι φοβική, εσωστρεφής και απίστευτα σοβαροφανής χωρίς τον ελάχιστο αυτοσαρκασμό το έχει απόλυτη ανάγκη. Από την άλλη πλευρά, το “εργοστάσιο” Αμπράμοβιτς και ο οργανισμός ΝΕΟΝ κατάφεραν να κινητοποιήσουν δημιουργικά έναν ολόκληρο κόσμο που παραδέρνει ανάμεσα στην απραξία και την απελπισία. Είναι λίγο αυτό; Είναι κακό αυτό;

Abramovic4 (1)Υπενθυμίζω ότι τα πάντα είναι δωρεάν, τα έντυπα, η είσοδος σε όλους τους χώρους, η συμμετοχή στις ασκήσεις, κλπ. Επίσης οι περίπου 70 νέοι και νέες βοηθοί-υποστηρικτές αυτού του κοινωνικού πειράματος πληρώνονται κανονικά από τον οργανωτικό φορέα. Και το υπογραμμίζω αυτό επειδή πολλοί “μαικήνες” στηρίζουν σήμερα τους ιδιωτικούς τους χώρους αποκλειστικά σε εθελοντική εργασία.
Η πιο σημαντική προσφορά όμως κατά τη γνώμη μου είναι το ότι δόθηκε βήμα έκφρασης και προβολής σε είκοσι τόσους νέους δημιουργούς και μάλιστα με λυμένα όλα τα τεχνικά και οικονομικά προβλήματα των προτάσεών τους. Τις οποίες υλοποιούν με τις καλύτερες συνθήκες μέσα σε ένα μουσειακό χώρο. Είναι λίγο αυτό; Είναι κακό αυτό;
Τέλος, η παρέμβαση της Αμπράμοβιτς στο Μουσείο Μπενάκη της Πειραιώς με το project “As One” εκτός από το πλήθος κόσμου που ενεργοποίησε, έδωσε τροφή για προβληματισμό και δημιουργία σε λογής εικαστικούς καλλιτέχνες, χορευτές, ηθοποιούς, performers, κριτικούς τέχνης, θεατρολόγους, επικοινωνιολόγους, κλπ. Είναι λίγο αυτό; Είναι κακό αυτό;
Πηγαίνετε λοιπόν στο Μουσείο Μπενάκη παρέα με όλες τις αμφιβολίες ή και τις προκαταλήψεις σας, αλλά … πηγαίνετε! Θα περάσετε ωραία, θα γνωρίσετε καινούρια πράγματα, και θα ξεκουραστείτε λίγο από αυτόν τον αφόρητο … εαυτό σας! Είναι λίγο αυτό; Είναι κακό αυτό;

ΥΓ. 1  Κάποτε η Αριστερά πρωτοπορούσε έχοντας τον ανθό της διανόησης στις τάξεις της. Που μορφωνόταν στις φυλακές, στα μακρονήσια, στην εξορία. Ο Νίκος Μπελογιάννης έγραψε στη φυλακή το «Σχέδιο για μιαν Ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας» που θα εκδώσει πολύ αργότερα η «Άγρα» . Τί να πρωτοθυμηθώ: Αλεξάνδρου, Σεβαστίκογλου, Ρίτσος, Έλλη Παππά, Τσίρκας, Έλλη Αλεξίου, Σβορώνος, Ζέη, Μπαχαριάν, Βάσω Κατράκη, Κατράκης, Βεάκης, Καλλέργης, Αναγνωστάκης, Μακρής Μέμος, Ξενάκηδες κλπ.
Σήμερα οι ημιμαθείς κυνηγάει την αριστεία και την αξιοκρατία στο όνομα της … ισότητας!

ΥΓ. 2  Με το συμπάθιο κύριε πρωθυπουργέ δεν λέμε “σύνηψαν” αλλά “συνήψαν”. Το ρήμα το ρημάδι είναι “συνάπτω” όχι “σύναπτω”. Abramovic3 (2)Στοιχειώδες Γουότσον!

ΥΓ. 3 Λυπάμαι, τέλος, για τις φωνές εκείνες που συμφωνούν τόσο εύκολα με την αφ’ υψηλού διαγραφή όλης της μοντέρνας τέχνης στο όνομα της ακατανοησίας και του περινούστατου επιχειρήματος “Τώρα τι σαχλαμάρες μας δείχνουν εδώ!”. Όπως εκείνη του Τάκη Θεοδωρόπουλου στην προχτεσινή Καθημερινή.  Επειδή βαρέθηκα και την καχυποψία των μικροαστών απέναντι συλλήβδην σε όποια καλλιτεχνική έκφραση τους ξεπερνάει αλλά και τον εύκολο λαϊκισμό των δημοφιλών διανοουμένων που στριμώχνονται για να λιθοβολήσουν τις “μοντερνιές” ώστε να αποσπάσουν το ανακουφισμένο χειροκρότημα του πόπολου.

Συγγνώμη του ευρέος κοινού ήθελα να πω, του γαλουχημένου από την ελληνική τηλεόραση και τους παντογνώστες Έλληνες δημοσιογράφους.
Η μεγάλη τέχνη πάντως είναι και σκοτεινή και δισήμαντη και δεν παραδίδει εύκολα το τρομερό μυστικό της. Δεν αμφισβητώ την σταθερά εμφιλοχωρούσα απάτη ή την παραμονεύουσα αγορά και τα παιχνίδια της διαφήμισης ή της διακόσμησης αλλά … τέχνη είναι πρωτίστως ο τρόπος όχι να βλέπουμε τον κόσμο όσο τον εαυτό μας τον ίδιο. Τα έργα της τέχνης μας κοιτάνε, συχνά, με αμείλικτο βλέμμα. Και αυτό δεν είναι καθόλου κακό. Αντίθετα, είναι το πιο σπουδαίο.

Λεζάντα:  Χτες το βράδυ, στην μεγάλη γιορτή της Αμπράμοβιτς στο Μπενάκη. Εδώ, με την εξαίρετη “μηχανή “του σωματικού χρόνου, την περφόμερ Βιργινία Μαστρογιαννάκη με το εντυπωσιακό κόκκινο φόρεμα. Πιθανός τίτλος της δράσης : Νικώντας τον εαυτό σου. Όχι , λάθος : Κερδίζοντας, ίσως, τον εαυτό σου;
Καλύτερο!