Του Νίκου Λακόπουλου
Οι εξεταστικές της Βουλής είναι μια ιδέα που έρχεται από την Αγγλία του 1689- που έδωσε στον κόσμο και την Διακήρυξη των Δικαιωμάτων. Η Γαλλία επέβαλε το να γίνονται- στη χώρα- “κεκλεισμένων των θυρών”. Η Γερμανία κατοχύρωσε το 1849 το δικαίωμα του ενός πέμπτου των βουλευτών να υποχρεώνουν την βουλή να συστήσει εξεταστική επιτροπή. Ο θεσμός κατοχυρώνεται από την Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά αν το θέμα εκδικάζεται σε κάποιο δικαστήριο, η εξεταστική επιτροπή δεν μπορεί να το ερευνήσει.
Στην Ελλάδα εμφανίζονται πριν ακόμα το κράτος συγκροτηθεί ως μέρος του Εμφυλίου, όπου η εξεταστική συγκροτείται από την Εθνοσυνέλευση για να ερευνήσει οικονομικά σκάνδαλα. Οι παρανομίες στο δημόσιο και οι ατασθαλίες υπουργών είναι αντικείμενο τέτοιων επιτροπών που συγκροτήθηκαν για καταχρήσεις, για την οικονομική πολιτική του Τρικούπη, τον Φάκελο της Κύπρου, το Σκάνδαλο Κοσκωτά, τις υποκλοπές, τους εξοπλισμούς, την υπόθεση Οτσαλάν ή τώρα την “διαπλοκή” τραπεζών- ΜΜΕ- κομμάτων.
Το πρώτο ζήτημα που γεννάται είναι αν η σύσταση επιτροπής είναι ο έλεγχος της κυβέρνησης πως αυτός ο έλεγχος θα εξαρτάται από την …κυβερνητική πλειοψηφία; H λύση με τα πολλά πορίσματα έδωσε (;) απάντηση στο ερώτημα αν η βουλή μπορεί να υποκαθιστά με πολιτικό τρόπο την δικαστική εξουσία. Η δικαιοσύνη εδώ απονέμεται κατ΄αναλογίαν της δύναμης των κομμάτων.
Η Γραμματική δεν μπορεί να απαντήσει σε θέματα της -άλλωστε τυφλής- δικαιοσύνης. Η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται πως το Σύνταγμα όταν λέει ότι τα ΜΜΕ τελούν υπό τον έλεγχο του κράτους δεν εννοεί το Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο -που έχει απλώς την εποπτεία- την οποία ελλείψει του αναλαμβάνει η ίδια. Η Λογική στην Ελλάδα δεν διδάσκεται και η συζήτηση δεν αφορά το πως θα διδάσκεται π.χ. η Φυσική, αλλά στο Μάθημα των Θρησκευτικών είμαστε ακόμα.
Πολλές επιτροπές δεν έφτασαν σε ένα αποτέλεσμα κι άλλες που οδήγησαν σε ειδικά δικαστήρια -όπως με την δίκη του Αντρέα- πολιτικοποίησαν- δηλαδή κομματικοποίησαν- την έννοια της δικαιοσύνης. Ο Παπανδρέου αθωώθηκε μεν, αλλά μόνο από την πλειοψηφία, όπως θα λέει διαρκώς ο αντίπαλός του ο Κων. Μητσοτάκης.
Ο μετέπειτα ηγέτης της Ενωμένης Αριστεράς του Συνασπισμού- δικηγόρος διακρίθηκε ιδιαίτερα στο δικαστήριο στο ρόλο του εισαγγελέα – με προσωπικό μένος, αλλά οι δυο ηγέτες της Αριστεράς -Φλωράκης και Κύρκος- αργότερα είπαν πως η παραπομπή του αντιπάλου τους ήταν λάθος. Η ελληνική Αριστερά- αν υπήρξε ή αν υπάρχει- έχει την πολυτέλεια να αναγνωρίζει τα λάθη της. Ίσως γιατί στην ιστορία της έχει μόνο λάθη.
Η άποψη του ‘Εθνάρχη Καραμανλή” πως “τους πολιτικούς δεν τους στέλνεις στο δικαστήριο, αλλά σπίτι τους” μένει μετέωρη πολλές δεκαετίες. Αν αναμείξουμε την πολιτική με την δικαιοσύνη τότε η χώρα θα γίνει ένα απέραντο δικαστήριο. Αλλά μήπως έχει γίνει; Πόσες εξεταστικές έχουμε και πού θα οδηγήσουν. Τι θα συμβεί αν η πολιτική απόφαση είναι διαφορετική από αυτή της δικαστικής ή αν αυτή δεν υπάρξει -όπως συμβαίνει με την παραγραφή υπουργικών αδικημάτων- ποτέ; Και γιατί οι αρχαίοι ημών πρόγονοι δεν έδειχναν ποτέ φόνο επί σκηνής- της τηλεόρασης της εποχής τους;
Mπορεί να αποδίδεται δικαιοσύνη on camera; H δηλητηριασμένη ατμόσφαιρα των σκανδάλων και της τιμωρίας τους από κήνσορες και τιμητές που έρχονται στο προσκήνιο από τα βάθη της Ιστορίας αποδιαρθρώνει όχι μόνο το πολιτικό σύστημα, αλλά και την Δικαιοσύνη -που όλοι θέλουν “ανεξάρτητη”, δηλαδή σύμφωνη με την δική τους αντίληψη περί δικαίου. Προχθές ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας έκανε μια δήλωση και την άλλη μέρα προπηλακίστηκε από πολίτες στο Κολωνάκι. Ίσως επειδή η Δικαιοσύνη συχνάζει στο Κολωνάκι.
Το Βρόμικο 89 οδήγησε μια νέα γενιά στην αποπολιτικοποίηση ή σε μια νέου είδους πολιτικοποίηση, όπου η πολιτική είναι τρόπος να τα πάρεις. Οι μαθητές την δεκαετία ‘90 είναι λογικό να παίρνουν προμήθειες για τις …εκδρομές, να τα τσιμπάνε κατά την έκφραση του τότε κινηματία, τώρα πρωθυπουργού.
Ο Άρης Σπηλιωτόπουλος τα πήρε από αγωγές και είχε την πρόνοια- όπως είπε- να τα κρατήσει αντί να τα δώσει σε …ιδρύματα. Ο Αριστερός στα είκοσι ξέρει πως στα τριάντα θα τα πάρει. Κι η πολιτική δεν είναι- όπως άλλοτε- ο τρόπος να αλλάξεις τον κόσμο, αλλά να τα πάρεις. Ίσως αυτό εννοούσε κι ο ΣΥΡΙΖΑ όταν έκλεβε να σύνθημα του Mάη του ΄68- που είχε και το ΠΑΣΟΚ πολυκλέψει:
“Να πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας”.
Πολλές φορές αυτή η εξουσία ή μια θέση στο δημόσιο είναι ανταπόδοση για τις θυσίες του παππού που ήταν στο ΕΑΜ. Άλλες φορές οι νεκροί στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής ή η θυσία του Σωτήρη Πέτρουλα είναι μια πολιτική “κληρονομιά” που μπορεί να βοηθήσει μια πολιτική καριέρα σε μια εποχή που οι γραμμές ανάμεσα σε Αριστερούς και Δεξιούς έχουν ξεπεραστεί με βολικό τρόπο.
Τώρα πια ξέρουμε πως όσοι πούλησαν πολιτικά το αίμα του Διομήδη Κομνηνού -και των νεκρών του Πολυτεχνείου- κατέκτησαν την εξουσία. Πως ο Λένιν- με θαυμαστές στην Ακροδεξιά- ήταν ένας τεχνικός της εξουσίας. Ή πως το πιο σημαντικό έργο του Μαρξ ήταν το “Πως να μπείτε στο δημόσιο”. Το μόνο που μένει είναι να μάθουμε πως “θα πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας” -δεδομένου ότι όλες οι πολιτικές επαναστάσεις στράβωσαν και πέρασαν απέναντι.
Μια πρόχειρη ματιά δείχνει αμέσως πως οι σκανδαλοθήρες που έρχονται ως τιμωροί -κι εξεταστές- ανήκουν σε ρεύματα αντισυστημικά, λαϊκίστικα, που χτυπάνε το “Κεφάλαιο” και την Πλουτοκρατία, το Σύστημα και την Ολιγαρχία. Στο όνομα του Λαού- που αυτοί εκπροσωπούν- ειδικά αν η συγκυρία τους έφερε στο κοινοβούλιο. Το ερώτημα είναι πού είναι η Ολιγαρχία.
Είτε πρόκειται για τον Πολάκη, είτε για τον Κασιδιάρη το κοινό στοιχείο είναι η διάθεση να τιμωρήσουν και να εκδικηθούν. Να εκφράσουν τον Λαό και την οργή-που οι ίδιοι συντηρούν. Να φέρουν στο όνομα του Λαού την Δικαιοσύνη. Αλλά ποιοι είναι αυτοί που θα αποφασίσουν τι είναι σωστό και τι είναι λάθος, τι είναι έγκλημα και ποια θα είναι η τιμωρία;
Στο νοσηρό κλίμα της εποχής δεν είναι δύσκολο να διακρίνουμε πως ανιστόρητα η κατάρρευση του “μνημονιακού” συστήματος έφερε στην επιφάνεια τον νεοναζισμό- με τα καθαρά χέρια του Μιχαλολιάκου ή τον παλαιοκομμουνισμό του Πολάκη. Κήνσορες όπως ο ομοφοβικός και καλός χριστιανός Νικολόπουλος. Τιμητές που κλείνουν τα “διαπλεκόμενα” βοθρο-κανάλα με το πάθος και μίσος που ο Χίτλερ πολεμούσε την μνημονιακά κόμματα της εποχής του- δηλαδή τα αστικά, τα σοσιαλδημοκρατικά και τα κομμουνιστικά -που ήταν όλα “πουλημένα”. Με πολλά κοινά στοιχεία με τον Στάλιν.
Οι τράπεζες, τα κανάλια, οι μεγαλοδημοσιογράφοι- που υπηρετούν το ΔΝΤ, αλλά και οι ‘Γερμανοτσολιάδες” βρίσκονται στο εδώλιο στο Όνομα του Λαού και της Πατρίδας, για να υπάρξει μια -διαφορετική κάθε φορά- Δικαίωση. Για να ξεπλύνουμε την ήττα της Βάρκιζας. Για τα χαμένα μας όνειρα -που κατέστρεψε η Δεξιά, το ΠΑΣΟΚ και τώρα πλέον ο ΣΥΡΙΖΑ. Πιθανόν γιατί δεν μισούμε την φτώχεια, όπως έλεγε ο Όλαφ Πάλμε, αλλά τον πλούτο -ειδικά του γείτονα.
Από πολλές πλευρές η εικόνα των εξεταστικών επιτροπών δείχνει πως έγινε κάποια επανάσταση και ζούμε την εποχή της Τρομοκρατίας. Από τον Τσίπρα, ως τον Καμμένο ή την άσπιλη ‘Χρυσή Αυγή” περνάνε από δίκη τα όργανα του παλιού καθεστώτος -όπως συχνά λένε. Προχθές ήταν εδώ ο Βαρδινογιάννης, τραπεζικά στελέχη, εκδότες- όλος ο “κόσμος της διαπλοκής” -η οποία όμως διαφεύγει.
“Δεν είστε κατηγορούμενος, κύριε Βαρδινογιάννη”, λέει ο Πρόεδρος. Κάποιος -Νεοδημοκράτης- ομολογεί ότι το πρόβλημά του με το Mega ήταν ότι δεν τον καλούσαν στις εκπομπές του. Οι μεγαλο-δημοσιογράφοι είναι ένοχοι για τις υψηλές αμοιβές τους. Οι κατηγορούμενοι -για το Ναι- της ΕΣΗΕΑ- τελικά αθωώθηκαν. Σε ποιους θα αποδοθούν τελικά οι κατηγορίες; Δικάζεται μόνο η Διαπλοκή ή ο Καπιταλισμός, το Σύστημα, στο σύνολό του;
“Δεν θα χαλάσετε, μάρτυς, την εκπομπή μας” λέει ένας βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, βγαλμένος από τα χαρακώματα της Γαλλικής Επανάστασης ή έστω από τον Ελληνικό Κινηματογράφο. Αλίμονο. Ένα πλάνο στο Mega Chanel θέλουν όλοι- ή μια εκπομπή. “Θα τα παίξουμε κι αυτά κάποτε -για να δει ο κόσμος” λέει ο βουλευτής Νικολόπουλος- εννοώντας την εκπομπή του σε αντισυστημικό κανάλι.
Τον ενδιαφέρει ο απλός λαός, ο κοσμάκης. Παίρνει σωστή θέση -και κοιτάζει αν τον βλέπει η κάμερα. “Θα τα πούμε όλα!” λέει, το μαλλί σωστά χτενισμένο. Μήπως κατηγορεί τους “βαψομαλλιάδες”, αλλά τα βάφει κι ο ίδιος; Το κανάλι του κάποτε είχε συζήτηση για την σωτηρία της γλώσσας -της ελληνικής- αλλά έχει ξενόγλωσσο τίτλο. Κι αργά το βράδυ παίζει- για τον λαό- δωρεάν τσόντες. Ξενόγλωσσες.
Oι εξεταστικές έχουν προανακριτικό και ανακριτικό χαρακτήρα. ΄Εχουν όλες τις αρμοδιότητες των ανακριτικών αρχών, καθώς και του εισαγγελέα πλημμελειοδικών. Η εξεταστική επιτροπή έχει δικαίωμα να εξετάσει πρόσωπα, να διατάξει βίαιες προσαγωγές, να κάνει έρευνα. Όλα αυτά θα πάνε στην Ολομέλεια και από θα πάνε ή δεν θα πάνε στην Δικαιοσύνη. Αυτή τελικά -μετά από χρόνια- θα αποφασίσει, αλλά η δίκη έχει γίνει. Με την μορφή της τηλεοπτικής εκπομπής. Ο βουλευτής δεν έκανε λάθος- on camera. Εδώ μπροστά με τον λαό να βλέπει θα τα πούμε όλα!
Mένει να σκεφτούμε που οδηγούν όλα αυτά, εκτός από την τέρψη της αίσθησης μιας τηλε-λαο-κρατίας. Ήδη σε νέα κανάλια κυκλοφορούν σωτήρες που μαζί με φάρμακα για τα μαλλιά διαφημίζουν πως τα δάνειά σας είναι άκυρα -μην τα πληρώσετε. Οι τράπεζες τα έχουν πάρει. Μην πληρώνετε. Ο σοσιαλισμός, ο φασισμός, ο λαϊκισμός είναι δωρεάν. Όλα τζάμπα.
Μπορεί να είναι ο ΣΥΡΙΖΑ που θα κληθεί σε ένα επόμενο δικαστήριο με διάφορες κατηγορίες- απάτη, παραπλάνηση κοινού, συνεργασία με τον εχθρό, εσχάτη προδοσία. Αλλά θάρθουν άλλοι που θα πάρουν την Ιστορία στα χέρια τους ή τη ζωή όπως έλεγε ο Αλέξης.
“Να πάρουμε τη ζωή στα χέρια μας”. Αλλά πώς αφού η ζωή δεν είναι κάτι χειροπιαστό, είναι κάτι μάλλον άυλο, που περνάει και χάνεται και μόνο η -εθνική- μελαγχολία μένει. Γιατί το μόνο που εθνικοποίησε η “αριστερή” κυβέρνηση είναι η ιδιωτική -πριν- μελαγχολία μας. Και μένει μια ακόμα εξεταστική επιτροπή, μια δίκη για όσους προκαλούν στον ελληνικό λαό μελαγχολία.
