Μια δικαίωση για τους Άγγελο Χατζάκη και Μένη Μαλλιώρη
Ο θεσμός του βραβείου, ο οποίος εγκαινιάστηκε το 2011 από το EMCDDA και την Επιστημονική Επιτροπή του, τιμά το επιστημονικό γράψιμο και διακρίνει την υψηλής ποιότητας έρευνα στον τομέα των παράνομων ναρκωτικών. Φέτος, περισσότερα από 50 άρθρα προτάθηκαν από τα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής, τα Εθνικά Κέντρα REITOX, τις οργανώσεις για την ευρωπαϊκή έρευνα των ναρκωτικών, από επιστημονικά περιοδικά και το προσωπικό του EMCDDA.
Στη φετινή απονομή βραβεύεται ο Καθηγητής Άγγελος Χατζάκης, του Εργαστηρίου Υγιεινής, Επιδημιολογίας & Ιατρικής Στατιστικής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών για μία από τις δημοσιεύσεις του σχετικά με τα αποτελέσματα του προγράμματος ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ.
Το Πρόγραμμα-παρέμβαση ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ («Υπηρεσίες έγκαιρης παρέμβασης σε χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών και στις υψηλού κινδύνου επαφές τους για την αντιμετώπιση της επιδημικής έκρηξης HIV/AIDS») υλοποιήθηκε στην Αθήνα ως ανταπόκριση στην επιδημική έξαρση του HIV/AIDS στον πληθυσμό των ενδοφλεβίων χρηστών (XEN) στην Αθήνα που ξέσπασε το 2011.
Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ πραγματοποιήθηκε τη διετία 2012-2013 από το Εργαστήριο Υγιεινής, Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών σε συνεργασία με τον ΟΚΑΝΑ καθώς και τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις Praksis και Θετική Φωνή. Κύριοι ερευνητές ήταν οι καθηγητές Άγγελος Χατζάκης και Μένη Μαλλιώρη (τότε Πρόεδρος του ΟΚΑΝΑ) και συγχρηματοδοτήθηκε από ευρωπαϊκούς και ελληνικούς πόρους.
Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ στόχευε στη διερεύνηση των επιδημιολογικών, συμπεριφορικών και ιολογικών χαρακτηριστικών της HIV επιδημίας στους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών στην Αθήνα, την έγκαιρη παρέμβαση στους χρήστες και στο άμεσο περιβάλλον τους (οροθετικοί και οροαρνητικοί), την εκτίμηση του επιπολασμού HIV-1 ανά τρίμηνο και την αναστολή της επιδημικής έξαρσης.
Οι οροθετικοί χρήστες που εντοπίζονταν παραπέμπονταν στο Πρόγραμμα Υποκατάστασης του ΟΚΑΝΑ, όπου γίνονταν δεκτοί κατά προτεραιότητα. Στο πλαίσιο του προγράμματος διανεμήθησαν 565.000 καθαρές βελόνες και σύριγγες, ενώ ΟΚΑΝΑ λειτούργησε 16 επιπλέον Μονάδες Παροχής Υποκατάστατων και ενέταξε 1.100 επιπλέον χρήστες ενδοφλέβιων ναρκωτικών στα προγράμματα υποκατάστασης.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας που παρουσιάζονται στο άρθρο, στις 3.320 περιπτώσεις ενεργών ενέσιμων χρηστών που εντόπισε ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, ο επιπολασμός της HIV λοίμωξης ανήλθε στο 16,4%. Παράγοντες κινδύνου για τη μόλυνση στους χρήστες ενέσιμων ναρκωτικών βρέθηκε ότι αποτελούν η συχνή ενδοφλέβια χρήση, η αστεγία στους άνδρες, το ιστορικό φυλάκισης καθώς και ο αριθμός των σεξουαλικών συντρόφων στις γυναίκες.
Ο αριθμός των νέων λοιμώξεων μειώθηκε κατά 78% ενώ μειώθηκαν οι συμπεριφορές υψηλού κινδύνου και αυξήθηκε σημαντικά η σύνδεση των ενδοφλέβιων χρηστών με προγράμματα υποκατάστασης και αντιρετροϊκής θεραπείας.
Η πλήρης αναφορά του άρθρου που βραβεύεται σήμερα από το EMCDDA είναι:
Hatzakis A, Sypsa V, Paraskevis D, Nikolopoulos G, Tsiara C, Micha K, Panopoulos A, Malliori M, Psichogiou M, Pharris A, Wiessing L, van de Laar M, Donoghoe M, Heckathorn DD, Friedman SR, Des Jarlais DC. (2015) Design and baseline findings of a large-scale rapid response to an HIV outbreak in people who inject drugs in Athens, Greece: the ARISTOTLE programme. Addiction, 110: 1 453–1 467.
Ο Πρόεδρος της Επιστημονικής Επιτροπής Καθηγητής Dr Gerhard Bühringer, είπε: «η επιστημονική βράβευση προωθεί την άριστη 
ακαδημαϊκή δημοσίευση και εντοπίζει τα κυριότερα επιτεύγματα στον τομέα των ναρκωτικών. Ο συστηματικά υψηλός αριθμός υποψηφιοτήτων για τη βράβευση αντανακλά μια ζωηρή επιστημονική κοινότητα μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δραστήρια σε ένα εύρος θεμάτων σχετικών με τη χάραξη πολιτικής για τα ναρκωτικά. Τα άρθρα που νίκησαν φέτος διερευνούν νέες έρευνες στη νευροβιολογία, καινοτομίες στην αντιμετώπιση των σχετικών με τα ναρκωτικά μολυσματικών ασθενειών, ποιότητα φροντίδας για τους χρήστες οπιοειδών και προβληματισμούς σχετικούς με το φύλο στην οικονομία των παράνομων ναρκωτικών».
Τελετή βράβευσης: 19:00 – Πέμπτη 10 Νοεμβρίου στη διεύθυνση Pousada de Lisboa, Praça do Comércio (ανοιχτή στους εκπροσώπους του Τύπου).- Για περισσότερες πληροφορίες: www.emcdda.europa.eu/activities/scientific-award
