Ζητείται κόμμα -ει δυνατόν- επιπλωμένο

 Του Νίκου Λακόπουλου

ΝΙΚΟΣ ΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣΜετά το ΠΑΣΟΚ απαξιώθηκε και η Νέα Δημοκρατία, όχι μόνο με το φιάσκο των εσωκομματικών εκλογών. Όποιος κι αν βγει αρχηγός θα είναι προσωρινός. Οι  δελφίνοι δεν ρίσκαραν να πάρουν μέρος σ΄αυτή την κωμωδία. Περιμένουν. Να βγουν από το παιχνίδι οι τέσσερις αρχηγοί-  υποψήφιοι για την ηγεσία του κόμματος, ως ελαττωματικοί.

Οι υποψήφιοι δεν διαθέτουν ένα προσόν αρχηγικό που είναι η σεμνότητα. Πιστεύουν πως το θράσος και η έπαρση είναι αρκετά, αφού αυτοί είναι οι καλύτεροι! Έτοιμοι να ηγηθούν – πολύ συχνά με την βοήθεια του μπαμπά και της μαμάς. Αρχηγοί εκ γενετής. Χωρίς να αντιλαμβάνονται  ότι σ΄αυτό έργο είναι κομπάρσοι που βρέθηκαν στη σκηνή,  ελλείψει πρωταγωνιστή και μόνο.

Πόσο έπαρση μπορεί να έχει κάποιος- μπούλης ή τζιτζιφιόγκος, παιδί του κομματικού ή οικογενειακού σωλήνα κι αχαίρευτος, ώστε να πιστεύει ότι μπορεί να φορέσει του κουστούμι του Κωνσταντίνου Καραμανλή; Πόση αυτογνωσία; Πόσο ελαφρόμυαλος μπορεί να είναι κάποιος ώστε να πιστεύει ότι θα αλλάξει το κόμμα του και την Ελλάδα; Πόσο φαιδρός; Και πόσο γελοίος;

Πρόκειται για μια παρωδία που αφορά όλο το πολιτικό σκηνικό με «ηγέτες» φιλόδοξους, με χαμηλό ή μεσαίο μορφωτικό επίπεδο, που δεν μπορούν καν να μιλήσουν. Ο Τσίπρας κυριάρχησε όχι με τα Eλληνικά του, τα Αγγλικά του ή την πολιτική του σκέψη, όσο με το χαμόγελό του. Τώρα πια μετρά πολύ η ηλικία του ηγέτη. Πρέπει να είναι νέος σαν τον Τσίπρα!

Οι ιστορικοί ηγέτες στην Ελλάδα από τον Βενιζέλο, ως τον Ανδρέα, τον Γεώργιο Παπανδρέου ή τον Καραμανλή ήταν μοναδικοί, χαρακτηριστικοί, ανεπανάληπτοι. Ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν μιμήθηκε τον πατέρα του, αν και θεωρείται ο μέγιστος ρήτορας. Όλοι οι μεγάλοι ηγέτες- αν προσθέσουμε σ΄αυτούς και τον Αλέξανδρο Παπαναστασίου, τον Άρη Βελουχιώτη και τον Νίκο Μπελογιάννη- δεν είχαν μια ομαλή πορεία στη ζωή τους. Οι Έλληνες συχνά εξορίζουν, φυλακίζουν ή και σκοτώνουν τους ηγέτες τους από την εποχή του ’21. Δείτε τι έγινε με τον Οδυσσέα Ανδρούτσο, τον Γεώργιο Καραϊσκάκη, ακόμα και τον διασωθέντα με πολλούς ελιγμούς Θεόδωρο Κολοκοτρώνη.

Από την άλλη πλευρά όλοι οι μεγάλοι ηγέτες ήταν παιδιά συγκρούσεων και ρήξεων που οι ίδιοι προκαλούσαν. Πολύ συχνά η ρήξη με την «βάση» τους έφερνε στην εξορία –συνήθως στην …Γαλλία- όπως έγινε με τον Βενιζέλο και τον Τρικούπη που είχαν την εμπειρία μετά από απανωτές νίκες να μην εκλεγούν καν βουλευτές.

Βέβαια οι παλαιοί πολιτικοί δεν μασούσαν τα λόγια τους και δεν άλλαζαν θέσεις ανάλογα με το τι θέλει ο λαός, ούτε είχαν λογογράφους. Ως την εποχή που ο Ανδρέας Παπανδρέου εισάγει στην πολιτική το πολιτικό μάρκετιγκ, το image making, την διγλωσσία. Μια γλώσσα τραβεστί όπου οι λέξεις –νίκη, αλλαγή, δημοκρατία, απελευθέρωση (κοινωνική)- να είναι αποδεκτές από όλους και να έχουν μια ευκαμψία.

Από τότε- που ο Ανδρέας φόρεσε ζιβάγκο και πέταξε το μπουφάν- δεν έχει σημασία τι λες, αλλά τι φοράς όταν το λες. Κι έτσι φτάσαμε στην πολιτική του να μη φοράς γραβάτα. Μόνο που μπορεί κανείς να είναι γελοίος και με το φορά και με το ναμη  φορά γραβάτα.

Από την τελευταία προεκλογική αναμέτρηση συγκράτησα ορισμένες λεπτομέρειες. Είναι μια σκηνή που ο Τσίπρας μιλάει, αλλά για να φαίνεται πιο ψηλός, έχει βάλει ένα …ποδόβαθρο.  Μια άλλη σκηνή με τον Σταύρο Θεοδωράκη που φορά γαλότσες και ποζάρει μπροστά από μια αγελάδα. Και μια τρίτη όπου η Φώφη Γεννηματά δίνει συνέντευξη στην Σία Κοσιώ και φαίνεται πιο ψηλή από κείνη. Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ- ως κληρονόμος εξ αδιαιρέτου- που διαιρέθηκε- έχει φροντίσει το κάθισμα της να είναι πιο ψηλό και να φαίνεται πιο ψηλή στην κάμερα, αλλά δεν ..θυμάται τα λόγια της.

Ο Μεϊμαράκης στηρίχτηκε στο ύψος του. Ο νέος αρχηγός πρέπει να …ψηλός, ωραίος, να γελά –σαν τον Τσίπρα. Πολλές φορές …χωρίς λόγο, όπως ο Σημίτης ή ο Μητσοτάκης. Καμιά φορά όμως οι κοντοί κερδίζουν τους ψηλούς. Γιατί οι αγράμματοι θριαμβεύουν.  Οι μέτριοι κυριαρχούν και οι ασήμαντοι ανεβαίνουν. Είναι το λεγόμενο ύψος των περιστάσεων.

Από πλευράς πολιτικής ουσίας οι ηγέτες στην Ελλάδα ήταν πάντα “αντί”. Αντιδεξιοί. Αντικομμουνιστές. Αντιβασιλικοί. Αντι-ιμπεριαλιστές. Αντί-μνημονιακοί. Μόνο που αυτοί εδώ τώρα πια αντιπολιτεύονται τον εαυτό τους. Τα κόμματα στην Ελλάδα δεν ήταν ποτέ αυτό-λογα, αλλά ετεροκαθορίζονταν. Ίσως επειδή για να κυβερνήσεις στην Ελλάδα πρέπει να συνενώσεις δύο-τρία ιδεολογικά πολιτικά ρεύματα, όπως ο Καραμανλής- ίσως και …δεκατρία, όπως ο Αντρέας.

Το μέτρο για να κριθεί κάποιος ηγέτης είναι το να έχει εμβέλεια εκτός του κόμματός του, όπως ο Καραμανλής κι ο Αντρέας. Έτσι συχνά οι ηγέτες δημιουργούν τα κόμματα, διαλύοντας τα παλιά, όπως έκανε ο πρώτος με τον «Συναγερμό» και την ΕΡΕ. Όπως ίσως θα έκανε και με τη «Νέα Δημοκρατία». Αλλά υπάρχει ένα πρόβλημα εδώ. Αν το να συγκροτηθεί ένα κόμμα θέλει χρόνια, μπορεί να διαλυθεί μέσα σε λίγες μέρες. Ίσν ως γι΄αυτό οι νέοι ηγέτες θέλουν τα παλιά, που είναι κι επιπλωμένα.

Στην Ελλάδα δεν έχουμε σταθερά κόμματα, ίσως γιατί δεν έχουμε σταθερή οικονομία, σταθερές κοινωνικές τάξεις και σταθερές …απόψεις. Όπως συμβαίνει στις αποικίες και τις αναπτυσσόμενες κοινωνίες τα πράγματα ανατρέπονται μέσα σε μια μέρα ή μια νύχτα. Κι ο ηγέτης εμφανίζεται ξαφνικά. Δεν κάθεται στο πολιτικό τραπέζι. Εμφανίζεται  από το πουθενά. Όπως έγινε με τον Καραμανλή, τον Αντρέα- ακόμα και τον Τσίπρα της «Γενιάς των Απέξω».

Μην κρίνετε από τον καπνό που βλέπετε. Γρηγορείτε! Γιατί ο νυμφίος έρχεται –εν τω μέσω της κρίσεως- κι ανάξιος ο  ψηφοφόρος, ον ευρήσει ραθυμούντα. Μην κοιμάστε στις –κομματικές- επάλξεις, όπως θάλεγαν ο Πολ Ελυάρ και ο Αντρέ Μπρετόν. Κι ας αντιστρέψουμε τις διαδικασίες. Αφού έχουμε τόσους αρχηγούς, να αναζητήσουμε και το κόμμα. Φυσικά προτιμάται με γραφεία, όνομα, ψηφοφόρους κι επιπλωμένο.