Η ψευδο-αναθεώρηση του Συντάγματος

 

Του Ανδρέα Λοβέρδου

Η “συζήτηση” που άνοιξαν οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ για την αναθεώρηση του Συντάγματος έχει σκοπούς αφελώς πονηρούς και ιδιαιτέρως επιζήμιους. Μάλιστα συνοδεύτηκε και από σκόρπιες σκέψεις περί συνταγματικών δημοψηφισμάτων, που ακόμη κι όταν εξωραΐστηκαν με διορθωτικές παρεμβάσεις την επομένη της κατακραυγής, διατήρησαν τον αντιδημοκρατικό και βαθιά αντισυνταγματικό τους χαρακτήρα. Ως γνωστόν, το Σύνταγμα και στο άρθρο περί αναθεώρησης και στο άρθρο περί δημοψηφισμάτων δεν περιλαμβάνει τα συνταγματικά δημοψηφίσματα. Κι ως γνωστόν, επίσης, συνταγματικά δημοψηφίσματα έκανε μόνο η δικτατορία. Τα προπαγάνδιζε μάλιστα και με προτρεπτικά εμετικά άσματα (“ναι στο Σύνταγμα παιδιά…”).

Η αφελής πονηρία έγκειται στο σκοπό της αλλαγής της ημερήσιας διάταξης στα ενδιαφέροντα των πολιτών. Και η απόπειρα ψευδο-συμβολισμών που σχετίζονται με τη Δημοκρατία, οδήγησε τον Πρωθυπουργό να επιλέξει  την 24η Ιουλίου για να ανακοινώσει τις προτάσεις του. Είναι η πονηρία τους όμως αφελής, διότι την ημερήσια διάταξη στην Ελλάδα της κρίσης την καθορίζει η πορεία της ατομικής οικονομίας ενός εκάστου κι όχι οι φιγούρες, ιδίως οι θεσμικές. Και συμβολισμούς σήμερα παρέχουν  τα έγγραφα  της μισθοδοσίας, της εφορίας, των ασφαλιστικών ταμείων, των δικαστηρίων, τα κατ´ οίκον τηλέφωνα υπηρεσιών των τραπεζών για καθυστερούμενα δάνεια και οι επιδόσεις των δικαστικών επιμελητών. Υπό την έννοια αυτή οι 90.000 λιγότεροι δικαιούχοι του ΕΚΑΣ έχουν τόσο πληθωρικό πολιτικοκοινωνικό εκτόπισμα και εκπέμπουν τόσους συμβολισμούς, ώστε δεν αφήνουν χώρο για την ψευδοσυζήτηση περί άμεσης εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας κ.ο.κ.

Ο επιζήμιος χαρακτήρας της “συζήτησης” για την αναθεώρηση του Συντάγματος προκύπτει από το περιεχόμενο των πρώτων σκόρπιων, ως συνήθως, προτάσεων ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, περί άμεσης εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας. Η ζημιά εν προκειμένω είναι διπλή.

Πρώτον, διότι αν είναι αναγκαία μια αναθεώρηση σήμερα, είναι εκείνη που αφορά την άθλια σχέση κράτους και οικονομίας. Δηλαδή τις επιζήμιες συνέπειες για τη λειτουργία της ιδιωτικής οικονομίας, που παράγονται από τη γραφειοκρατία της Δημόσιας Διοίκησης και της Δικαιοσύνης. Αν η αναθεώρηση δεν αφορά τα θέματα αυτά καλύτερα να μη γίνει. Διότι αν συντελεστεί μια άσκοπη ή και προβληματική αναθεώρηση, τότε για την επόμενη χρειάζεται να περάσουν δέκα χρόνια (πέντε για να εκκινήσει η διαδικασία και αλλά τόσα αφού απαιτούνται δύο Βουλές, η προτείνουσα και η αναθεωρητική).

Δεύτερον, η ζημιά που θα προκληθεί  από τυχούσα  αποδοχή της πρότασης για άμεση εκλογή του Προέδρου, θα μας ξαναφέρει στην περίοδο προ του εξορθολογισμού του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος. Τότε δηλαδή που βασιλιάδες και πρόεδροι συγκρούονταν με τους πρωθυπουργούς για την πρωτοκαθεδρία της εκτελεστικής εξουσίας, με συνέπεια την κυβερνητική αστάθεια. Οι κυβερνήσεις τότε σε όλη την Ευρώπη που ξεπερνούσαν τους τρεις μήνες ήταν η θετική εξαίρεση. Εξορθολογισμός του κοινοβουλευτικού πολιτεύματος αποκλήθηκε η κατάργηση του δικεφαλισμού της εκτελεστικής εξουσίας. Στην Ελλάδα ο εξορθολογισμός επιτεύχθηκε με το Σύνταγμα το 1975 και ολοκληρώθηκε, με πολλές υπερβολές, με την αναθεώρηση του 1986. Να σημειωθεί πως η πολιτική ισχύς που παρέχει  η άμεση εκλογή μονοπρόσωπου οργάνου, καθολικά από το ενιαίο εκλογικό σώμα, δεν εξισορροπείται με την οριοθέτηση των αρμοδιοτήτων του, ούτε και με τη μείωσή τους, ακόμη και από το σημερινό τους επίπεδο.

Ως PS, καταθέτω την εξής πρόταση, που θα παλέψω να γίνει θέση και της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ΠΑΣΟΚ/ΔΗΜΑΡ. Επειδή η προτείνουσα Βουλή δεσμεύει την αναθεωρητική ως προς τα υπό αναθεώρηση άρθρα, αν η πρόταση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ αφορά ζητήματα όπως αυτό του άρθρου 32 περί εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας, τότε ο αγώνας να γίνει για να μην επιτευχθεί η ελάχιστη προτείνουσα πλειοψηφία των 151 βουλευτών. Κι αν ο στόχος αυτός δεν επιτευχθεί, να δεσμευτούμε πως η επόμενη Βουλή, με τη νέα πλειοψηφία της που σήμερα διαμορφώνεται, θα ακυρώσει την ψευδο-αναθεώρηση του Συντάγματος.