Του Γρηγόρη Στεργιούλη*
Πριν από λίγες ημέρες βρισκόμουν στη Χίο, εκεί που τελειώνει η Ευρώπη. Αφορμή ήταν τα εγκαίνια ενός χώρου προσωρινής φιλοξενίας 1100 προσφύγων, του HELPE VILLAGE, όπως το ονομάσαμε μιας και προσφέραμε την υποδομή για τη λειτουργία του.
Βρεθήκαμε σε απόσταση 20 λεπτών με τη βάρκα από τα απέναντι Τουρκικά παράλια. Σκεφτόμουν πόσο κοντά, αλλά και πόσο μακριά βρισκόμαστε από πολλούς γείτονες μας. Κολυμπώντας μπορείς να βρεθείς από το ένα μέρος στο άλλο. Πρόκειται όμως για δυο διαφορετικούς κόσμους.
Αυτό δεν αφορά μόνο το προσφυγικό, που είναι το κορυφαίο ευρωπαϊκό ζήτημα σήμερα. Αφορά και τις επιχειρήσεις. Αλλιώς ασκείται το επιχειρείν στην από εδώ πλευρά, αλλιώς στην από εκεί. Εμείς βεβαίως και δεν θέλουμε να ισχύσουν στην δική μας πλευρά οι περιβαλλοντικές και εργασιακές ρυθμίσεις που ισχύουν απέναντι.
Θέλουμε όμως να ληφθούν μέτρα που να μας επιτρέπουν να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί.
Αναφέρομαι στον κλάδο της διύλισης, τον Όμιλο ΕΛΠΕ, το περιβάλλον που δραστηριοποιούμαστε και το όραμα μας και τις ευρωπαϊκές πολιτικές που πιστεύουμε ότι πρέπει να υιοθετηθούν.
Ένα κλάδο, που ανθεί, οικονομικό παράδοξο σε μία χώρα που δεν διαθέτει αξιόλογα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα.
Ένα κλάδο που κάθε θέση εργασίας δημιουργεί άλλες δέκα έμμεσες.
Έναν όμιλο που διαθέτει τρία σύγχρονα διυλιστήρια, δύο από τα οποία είναι από τα συνθετότερα στην Ευρώπη, έχει παραγωγή 15 εκατ. τόνων ετησίως, (περίπου 60% της εθνικής παραγωγής), τηρεί το μεγαλύτερο μέρος των αποθεμάτων ασφαλείας της χώρας (1,5 εκατ τόνοι), εξάγει περίπου το 60% της παραγωγής του και καλύπτει το 65% της εσωτερικής κατανάλωσης.
Ο Όμιλος δραστηριοποιείται σε πέντε χώρες εκτός της Ελλάδας, με φετινό EBITDA 760εκ€, απασχολεί 3.300 εργαζόμενους, λειτουργεί περίπου 2000 πρατήρια στην Ελλάδα και στις λοιπές χώρες, και δραστηριοποιείται στην έρευνα και εξόρυξη, τη διύλιση, διανομή και πώληση, την ηλεκτροπαραγωγή, τα πετροχημικά και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Από μόνος του ο Όμιλος αποτελεί μία οικονομική και κοινωνική οντότητα με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Καλείται να ανταγωνιστεί σε μία αγορά που λειτουργεί σε περιβάλλον παγκοσμιοποίησης. Δεν επηρεάζει ούτε τις τιμές του αργού, ούτε των προϊόντων , ούτε τα περιθώρια, ούτε την ισοτιμία ευρώ – δολαρίου.
Έναν Όμιλο που φιλοδοξεί να αδράζει κάθε ευκαιρία, να αλλάζει συνέχεια και να είναι ένα με τον πολίτη, τον καταναλωτή και να είναι ενεργό μέλος των παγκόσμιων ενεργειακών εξελίξεων.
Το μόνο που μπορεί να επηρεάσει την ανταγωνιστικότητα είναι η παραγωγικότητα των διυλιστηρίων μας. Το over performance όπως λέγεται.
Υπάρχει όμως και κάτι που σαν εκπρόσωποι της χώρας μας στην ΕΕ, πρέπει να γνωρίζουμε και να διεκδικήσουμε.
Δεν είμαστε στην καρδιά της Ευρώπης. Είμαστε σε μία όμορφη μοναδική γωνιά της και είμαστε περήφανοι και ευγνώμονες για αυτό. Δεν έχουμε όμως να ανταγωνιστούμε χώρες που λειτουργούν κάτω από το ίδιο περιβάλλον, τους ίδιους περιβαλλοντικούς κινδύνους, τις ίδιες συνθήκες εργασίας και αμοιβών.
Η ευρωπαϊκή διύλιση υπόκειται σε παγκόσμιο ανταγωνισμό και αντιμετωπίζει σημαντικό έλλειμμα ανταγωνιστικότητας σε σχέση με τους εκτός Ευρώπης ανταγωνιστές της
Το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας οφείλεται στο ιδιαίτερα υψηλό κόστος ενέργειας και αυξημένο κόστος πρώτης ύλης αλλά και στην Ευρωπαϊκή νομοθεσία
Σαν συνέπεια των ανωτέρω, 22 ευρωπαϊκά διυλιστήρια έχουν κλείσει, μειώσει την δυναμικότητα τους ή αλλάξει χρήση από το 2008 (μείωση δυναμικότητας κατά 2,6 εκατ. βαρέλια την ημέρα). Επιπλέον δυναμικότητα άνω των 2 εκατ. βαρέλια την ημέρα βρίσκεται σε κίνδυνο
Η πρόσφατη μελέτη της ΕΕ για την επιβάρυνση του κλάδου λόγω της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας (Fitness Check) εκτίμησε το κόστος συμμόρφωσης σε $0,47/βαρέλι. Το κόστος συμμόρφωσης οφείλεται για τουλάχιστο το 25% της απώλειας ανταγωνιστικότητα του κλάδου κατά την περίοδο 2000-2012 ενώ το κόστος συμμόρφωσης είναι ακόμα μεγαλύτερο αν συνυπολογίσει κανείς τις νομοθετικές υποχρεώσεις από το 2012 και μετά.
Είναι λοιπόν απαραίτητη η αξιοποίηση των συμπερασμάτων της Μελέτης Fitness Check της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις μελλοντικές νομοθεσίες (όπως η επικαιροποίηση του Συστήματος Διαχείρισης Εκπομπών –ETS, και η πρωτοβουλία για τις Μεταφορές μετά το 2020) – καθώς και η τακτική επικαιροποίηση της μελέτης.
Και επειδή τα πετρελαϊκά προϊόντα θα κυριαρχήσουν για πολλά χρόνια ακόμα σαν καύσιμα κίνησης πρέπει να προστατεύσουμε όλο αυτό το παραγωγικό μας δυναμικό και σταδιακά να το μετασχηματίσουμε σε ένα ενεργειακό όμιλο προσαρμοζόμενο διαρκώς στις νέες καταναλωτικές απαιτήσεις. Ο αυριανός ενεργειακός καταναλωτής θα είναι ένας έξυπνος καταναλωτής, με πολλαπλές επιλογές, λίγο ελεύθερο χρόνο και διαφορετικές απαιτήσεις και ανάγκες
Οι εταιρείες που θα επιβιώσουν θα πρέπει να συνδέσουν την συν-καινοτομία, την προσαρμοστικότητα και την κοινωνική ευαισθησία. Οι επιχειρησεις μεγαλώνουν μαζί με την κοινωνία. Οι εταιρείες που θα πετύχουν πρέπει να προσδοκούν σε αυτά που έρχονται και να τα συνδιαμορφώνουν. Σήμερα διαμορφώνουμε αυτά που θα ισχύουν το 2025.
