Του Γ. Λακόπουλου
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, το 2015 εισήλθαν στην Ελλάδα περισσότεροι από 800.000 πρόσφυγες. Από αυτούς το 45% ήταν Σύριοι, το 20% ήταν Αφγανοί και το 10% ήταν από το Ιράκ.
Η στατιστική έχει τη σημασία της, αλλά δεν μπορούμε να την προσδιορίσουμε γιατί λείπει ένα στοιχείο: πόσοι από τους 800.000 έφυγαν ήδη από την Ελλάδα; Πόσοι παραμένουν εδώ; Για πόσο θα παραμένουν ακόμη και κάτω από ποιες συνθήκες;
Το ερώτημα διευρύνεται αν ληφθεί υπόψη ότι κατά τις προβλέψεις οι ροές θα συνεχιστούν με ένταση και το 2016. Και από αυτήν άποψη το προσφυγικό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει αυτή τη στιγμή η χώρα. Μεγαλύτερο και από την οικονομική κρίση που τη μαστίζει. Ή μάλλον ε π ε ι δ ή τη μαστίζει η οικονομική κρίση.
Αυτό το πρόβλημα παίρνει τις σημερινές διαστάσεις με ευθύνη αποκλειστικά της κυβέρνησης. Πρώτα γιατί απέτυχε να προετοιμαστεί στοιχειωδώς για τη διαχείριση του προσφυγικού ρεύματος που ήταν ορατό και αναπόδεικτο.
Οι τραγελαφικές δηλώσεις της ανεκδιήγητης πρώτης υπουργού της κυβέρνησης Τσίπρα και η απουσία κάθε υποδομής επί των ημερών της, άφησαν το ελληνικό κράτος γυμνό, ενώ το πρόβλημα άρχισε να διογκώνεται .
Όταν αυτό έγινε αντιληπτό -και οι χειρισμοί πέρασαν σε επίπεδο πρωθυπουργού σε σχέση με την πολιτική της Ευρώπης- αντί να υπάρξει προσανατολισμός σε ευρωπαϊκές λύσεις υπήρξαν γκάφες.
Τι άλλο ήταν ότι στην πρώτη συζήτηση του θέματος σε ευρωπαϊκό επίπεδο ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας συμφώνησε τη δημιουργία Σημείων Καταγραφής επί ελληνικού εδάφους με κοινοτικά λεφτά, αλλά δεν σκέφτηκε να συμφωνήσει και τι θα γίνουν οι καταγραφέντες αν δεν τους δεχθούν οι χώρες προορισμού τους; Όταν το αντελήφθη άρχισε να καθυστερεί τη δημιουργία των Κέντρων Καταγραφής και να εκτίθεται .
Τι άλλο από γκάφα ήταν όταν στις παραμονές της Ευρωτουρκικής διάσκεψης για το προσφυγικό ο ίδιος επισκέπτεται την Άγκυρα και ανταλλάσσει κομπλιμέντα με τον Νταβούτογλου ενώ στην διάρκεια της συνόδου ‘τουιτάριζε’ για άσχετο θέμα, όπως ήταν η κατάρριψη του τουρκικού αεροσκάφους;
Δεν είναι γκάφα ότι δέχθηκε να υπάρχει και ελληνική συμμετοχή στα τρία δισεκ. κοινοτικού χρήματος που θα κατευθυνθούν προς την Τουρκία για ανάσχεση του ρεύματος προσφύγων προς την Ευρώπη, αντί να αναδείξει ότι αφού η τουρκική κυβέρνηση είναι σε θέση να διαχειριστεί αυτό το ρεύμα, άρα είναι και υπεύθυνη για όσα έχουν γίνει ως τώρα στο Αιγαίο; Δεν είναι γκάφα ότι ένα θέμα στο οποίο είναι υπόλογη η τουρκική κυβέρνηση, το μετέτρεψε σε πλεονέκτημά της στον τουρκο-κοινοτικό διάλογο για την ένταξη με ελληνική συγκατάθεση;
Ως γκάφα μπορεί να χαρακτηριστεί ότι ακόμη και τώρα η κυβέρνηση δεν είναι σε θέση να συλλάβει το μέγεθος του προβλήματος στον επόμενο χρόνο και ουσιαστικά το χειρίζεται με τις ιδεολογικές και πολιτικές αρλουμπολογίες της πρώτης περιόδους. Τα στοιχεία του δράματος όμως είναι συγκεκριμένα.
Άνθρωποι από πολλές χώρες που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να κατευθυνθούν προς την Ευρώπη φτάνουν -με τον τρόπο που ξέρουμε-στην Ελλάδα. Τα δεδομένα είναι σαφή. Έφτασαν αυτόν το χρόνο 800.000 και οι κοινοτικές χώρες έχουν αποφασίσει να δεχθούν μόνο 160.000, χωρίς να το έχουν κάνει ακόμη.
Οι υπόλοιποι που βρίσκονται; Πόσοι από αυτούς ζουν ακόμη στην Ελλάδα; Μέχρι πότε και ποιο είναι το μέλλον τους; Ποια είναι η επίσημη πρόγνωση για τα επόμενα χρόνια – στα οποία κατά τις εκτιμήσεις θα προστεθούν και ροές από την Αφρική- και πως θα το διαχειριστεί η χώρα;
Οι επικοινωνιακοί ερασιτεχνισμοί με την δήθεν αναζήτηση χώρων για την εγκατάσταση προσφυγικών πληθυσμών, προσπαθούν να συγκαλύψουν το πρόβλημα, το οποίο συνεχίζει να διογκώνεται χωρίς κανείς να ενημερώνει ούτε την Ευρώπη επαρκώς ούτε την ελληνική κοινωνία.
Η κυβέρνηση κάνει λάθος προσπαθώντας να μετατοπίσει την αναζήτηση λύσεων στην Τουρκία. Οι λύσεις βρίσκονται στην Ευρώπη. Η άσκηση πίεσης στην Άγκυρα πρέπει να περιοριστεί στην ανθρωπιστική διαχείριση των ανθρώπων που διέρχονται από το έδαφος της, ώστε να μην τους εκμεταλλεύονται τα κυκλώματα και να τους πνίγουν οι δουλέμποροι στη θάλασσα.
Από εκεί και πέρα το πρόβλημα είναι ευρωπαϊκό και έτσι πρέπει να αντιμετωπιστεί. Για πολιτικούς και ιστορικούς λογούς τα επόμενα χρόνια στο ευρωπαϊκό χώρο θα εγκατασταθούν μερικά εκατομμύρια άνθρωποι από άλλες περιοχές. Αυτό είναι αναπότρεπτο. Ούτε να τους πνίξουμε γίνεται, ούτε τα συρματοπλέγματα και τα πολυβόλα στα σύνορα θα τους σταματήσουν. Οι πληθυσμοί αυτοί, έστω αποδεκατισμένοι, θα περάσουν σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Όλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και όλες ευρωπαϊκές κοινωνίες πρέπει να προετοιμαστούν για να τους αντιμετωπίσουν ως δημογραφικό πλούτο και όχι ως κατάρα. Αν θέλει η ελληνική κυβέρνηση να πρωταγωνιστήσει θετικά σε κάτι στην Ευρώπη, αλλά και στο εσωτερικό της χώρας, ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν.
