Ο Αλέξης στη Χώρα των Θαυμάτων – Ο ψηφοφόρος

 

 Από το βιβλίο του Νίκου Λακόπουλου

   ΝΙΚΟΣ ΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣΣτο συλλογικό έργο «Η έννοια της Αριστεράς» ο Μάσιμο Κατσάρι γράφει ότι η πρώτη σημασία του όρου ταυτίζεται με την α-δεξιότητα, την ανικανότητα, τον φοράς κάτι στραβά κι ανάποδα.  «Δεν είμαι βέβαιος πια τι σημαίνει αριστερός» γράφει στο ίδιο βιβλίο ο Φεντερίκο Στάμε γράφει ότι «το πρόβλημα του ορισμού της Αριστεράς είναι το πρόβλημα ενός νέου ορισμού της ελευθερίας».

Σήμερα ξέρουμε πως όχι μόνο δεν υπάρχει τρίτος ή τέταρτος δρόμος για τον σοσιαλισμό, αλλά ούτε πρώτοςή δεύτερος. Αν το ζητούμενο δεν είναι η κακάκτηση ή απονέκρωση του κράτους, μπορεί να υπάρξει μια δημοκρατική και φιλεύθερη Αριστερά που δεν θα φοβάται την αγορά. Οι νέες επαναστάσεις δεν θα έχουνε την μορφή εφόδου. Η προπερασμένη Αριστερά έχει πεθάνει. Κάποιος άλλος χρησιμοποιεί το προφίλ της. Ο 20ος αιώνας κήδεψε τον Μάρξ, ίσως χωρίς να τον κατανοήσει ή καν να τον διαβάσει. Ο νέος αιώνας επαναφέρει το ερώτημα ‘Τι είναι η Αριστερά;”

Στην Ελλάδα δεν είναι παράξενο να είσαι αριστερός και αστός, με πολλά ακίνητα. Μάλλον το ζήτημα είναι, αν μπορείς να είσαι «αριστερός», αν δεν έχεις ακίνητα.  Μετά το τέλος της διαδήλωσης για δωρεάν και δημόσια, για κρατικά σχολεία, πολλά στελέχη εξαφανίζονται βιαστικά. Έχουν να πάνε να πάρουν τα παιδιά από το ιδιωτικό σχολείο.

Kαθώς ανεβαίνεις την Κηφισίας η Αθήνα είναι μητρόπολη. Όταν την κατεβαίνεις προς Πειραιά βλέπεις πως είναι χώρα τριτοκοσμική.  Η Ελλάδα δεν έχει καθαρόαιμη «αστική τάξη». Η κοινωνική βάση της Αριστεράς είναι οι μικροαστοί, μια τάξη διχασμένη που εξηγεί θαυμάσια γιατί την Ελλάδα την κυβερνάνε διχασμένες προσωπικότητες. Τα κόμματα  δεν είναι αντανακλάσεις των κοινωνικών τάξεων. Ούτε η Δεξιά εκφράζει την αστική τάξη, ούτε το ΚΚΕ ή ο ΣΥΡΙΖΑ την εργατική, όπως θέλουν μερικοί ροχονόμοι της ιστορίας. Η αλήθεια είναι περίπλοκη από την εποχή που ο Τρικούπης δημιουργεί ένα αστικό κόμμα σε μια χώρα χωρίς αστούς και η Αριστερά επαγγέλεται την προλεταριακή επανάσταση σε μια χώρα χωρίς προλεταραιάτο. Η εκλογική συμπεριφορά των ελλήνων είναι αλλοπρόσαλλη. Ο Νίκος Μουζέλης έχει παρατηρήσει πως οι μικροί σιτοπαραγωγοί ψηφίζουν Βενιζέλο, αλλά οι παραγωγοί ελιάς και σταφίδας είναι αντιβενιζελικοί. Ο Γιώργος Μαυρογορδάτος στο συλλογικό τους βιβλίο «Κοινωνικές και Πολιτικές Δυνάμεις στην Ελλάδα» ι ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι ήταν αντιβενιζελικοί, ενώ οι ιδιωτικοί αντιβενιζελικοί. Οι εφοπλιστές, οι βιομήχανοι και οι έμποροι ήταν στην πλειοψηφία τους- βενιζελικοί!

Στις αρχές του 21ου αιώνα σχεδόν όλοι οι κάτοικοι στην Ελλάδα έχουν έγχρωμη τηλεόραση και πλυντήριο ρούχων. Δεν έχουν όλοι πλυντήριο πιάτων, κλιματιστικό, κομπιούτερ και βιντεοκάμερα. Μερικοί έχουν  δύο και τρία αυτοκίνητα. Η εργατική τάξη δεν ξεπερνά το 17%. Η αγροτική το 13,1%. Το 70% των νεοελλήνων απασχολούνται στον «τριτογενή» τομέα. Υπηρεσίες! Οι 700.000 είναι δημόσιοι υπάλληλοι. Περίπου δυο εκατομμύρια στην Ελλάδα είναι «αστοί», κατά πλειονότητα, «μικροαστοί», που μπορεί τη στιγμή που διαβάζεται αυτό το βιβλίο να ανήκουν στο 1,5 εκατομμύριο ανέργους.

Οι εργοδότες, η Εκάλη και το Ψυχικό ψηφίζουν «Νέα Δημοκρατία». Τα «περήφανα γηρατειά», έχουν στραφεί προς την δεξιά, όπως και οι νοικοκυρές και οι άνεργοι. Οι αγρότες ήταν πάντα συντηρητικοί, αλλά μάλλον έχουν θυμώσει πολύ που ο Σημίτης τους ξεφούσκωσε τα λάστιχα των τρακτέρ, όταν  είχαν κόψει τη χώρα στα δύο κι απειλούσαν πως πάνε για «νέο Κιλελέρ».  Πίσω από τα τρακτέρ, κρυμμένος στους θάμνους, ο Κώστας Καραμανλής δεν έκανε το λάθος του προκάτοχου του Έβερτ να πηγαίνει στο Μέτσοβο με σκαρπίνια. Πέταξε τη γραβάτα κι άρχισε να επισκέπτεται συχνά πυκνά τους αγρότες και να μαθαίνει από τους ψαράδες πως ρίχνουν τα δίχτυα. Υπάρχουν υπόνοιες πως οι νέοι ηέτες της Δεξιάς διαβάζουν κρυφά Λένιν, όπως ο «Κωστάκης» ξεπατίκωνει τους λόγους του Ανδρέα Παπανδρέου και η νέα ακροδεξιά είχε στο μαξιλάρι τους τον «Αγώνα» του Αδόλφου Χίτλερ μαζί με μπροσούρες της επαναστατικής Αριστεράς.

– «Εσείς μιλάτε για το «Μάη του 68;» «θα πει μια μέρα στη βουλή προς τους Συριζαίους ο Κώστας Καραμανλής. «Αφού εσείς έχετε ξεχάσει τα οράματα του και το μόνο που σας ενδιαφέρει είναι η εξουσία».

Σήμερα οι ψηφοφόροι της «Νέας Δημοκρατίας» είναι συνήθως μεγάλης ηλικίας, χαμηλής εκπαίδευσης, συνταξιούχοι και νοικοκυρές. Του ΣΥΡΙΖΑ νέοι, γυναίκες, μορφωμένοι «αστούς», άνεργους και μισθωτοί. Ο μέσος ψηφοφόρος του ΠΑΣΟΚ είναι άνδρας, άνω των 60, συνταξιούχος, με χαμηλή εκπαίδευση. Της «Χρυσής Αυγής» άνδρας, με μέση εκπαίδευση, νέος και άνεργος.

Στην Ελλάδα τα μεγάλα κόμματα δημιουργούνται από μεγάλους ηγέτες. Τα μπουλούκια-φατρίες του προπερασμένου αιώνα δεν είχαν ιδεολογικό στίγμα, αλλά συνθήματα όπως «έξω», «κάτω», «πέρα» με πιο σύνηθες το «Κάτω οι Κλέφτες!». Tα πρώτα κόμματα του κρατιδίου ήταν το Ρωσικό, το Αγγλικό και το Γαλλικό. Τα κόμματα εξουσίας είναι συνασπισμοί με ιδεολογία-θρησκεία τον ίδιο τον ηγέτη, που  οι οπαδοί υποδέχονται με κεριά σε συγκεντρώσεις- λιτανείες, πριν ο Ανδρέας ενώσει με ακτίνες λέιζερ σοσιαλιστές, κομμουνιστές, λενινιστές, «πατριώτες», γκεβαρικούς, χριστιανούς, εθνικοσοσιαλιστές και δεξιούς αντικαραμανλικούς σε ένα «κίνημα» προορισμένο να διαλυθεί.  Πολύ συχνά οι παρατάξεις έχουν αντι-ιδεολογία ως αντικομμουνιστές, αντιδεξιοί, αντι-καραμανλικοί.  Ο συνεκτικός ιστός ενός κόμματος εξουσίας είναι τελικά η ίδια η εξουσία.

Το ελληνικό σύστημα το όριζαν τα ρουσφέτια και οι εξαγορές ψήφων. Δεν είναι ανεξήγητη η αγάπη που δείχνουν τα κόμματα για τους ανάπηρους, τρίτεκνους, τσιγγάνους, μετανάστες, ρωσοπόντιους και άλλες συμπαγείς κατηγορίες πληθυσμού με κοινά συμφέροντα όπως οι «συμβασιούχοι». Είναι κατηγορίες πληθυσμού με πολλές πολλές χιλιάδες ψήφων, που προσφέρονται όχι για ατομικό, αλλά για μαζικό ρουσφέτι. Αρκεί να μετακινηθούν 70-100.000 ψήφοι από το ένα κόμμα στο άλλο.

Οι πολιτικοί στην Ελλάδα δεν ήταν πάντα και όλοι τόσο διεφθαρμένοι, όσο οι «πολίτες», που πουλάνε την ψήφο τους. Η χούντα πήγαινε στις γριούλες τις συντάξεις σπίτι, χαρίζοντας τα δάνεια και προσφέροντας στους αγρότες σπίτια.  Η «Χρυσή Αυγή» τις συνοδεύει στην τράπεζα. Ακόμα και σήμερα παραμένει ανεξήγητη η νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1985. Αντί να χάσει μετά τη φθορά μιας τετραετίας υπέστησαν ήττα και μείωση της δύναμης τους, αυτοί που έπρεπε να έχουν ωφεληθεί, όπως το ΚΚΕ εσωτερικού, που έμεινε πάλι εκτός βουλής. Οι αγωνιστές της Αντίστασης πήραν όμως συντάξεις, όπως και οι αγρότισσες. Πολλά γραφεία, η κρατική τηλεόραση, το δημόσιο γέμισαν από στελέχη και ψηφοφόρους της Αριστεράς. Η αποκατάσταση της κοινωνικής αδικίας ήταν ιδιαίτερα επωφελής εκλογικά. Το «κίνημα» ξαναβγήκε με 45,82% και έγινε κόμμα και μάλιστα κρατικό.

Στο διήγημα του «Οι Χαλασοχώρηδες» ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης περιγράφει πως τα κόμματα του προπερασμένου αιώνα εξαγόραζαν ψήφους με δραχμές, γεύματα, ακόμα και ένα ζευγάρι τσαρούχια. Η συνεργασία βουλευτών και εργολάβων είναι πολύ παλιά:

« Κατά την πρώτην βουλευτίαν του ολόκληρο το δάσος το είχε κάνει ιδικόν του, δικαιώματι κατακτήσεως. Με τον έφορον, τον οποίον είχε φέρει εις την επαρχίαν του, είχε προεξηγηθεί σαφέστατα: «θα σε διορίσω, αλλά φόρον δεν θα βεβαιώσεις δια την ξύλευσιν του δάσους. Έπειτα ήτο ο λιμήν, ο λιμήν της βορειονανατολικής πόλεως. Α! αυτός ο λιμήν είχεν όλους τους μυθολογικούς χαρακτήρας, ους ηδύνατο τις να επιθυμήσει δια μεγάλην επιχείρησιν. Ωμοίαζε με το παλάτι των Σαράντα Δράκων ή το Κάστρο τη Ωριάς. Εις κάθε νέας εκλογάς επροκηρύσσετο η εργολαβία. Εις κάθε διάλλειμμα μεταξύ των εκλογών η εργολαβία εγκατελείπετο».

Η Αριστερά σήμερα δεν υπόσχεται στον καθένα χωριστά λεφτά ή τσαρούχια και διορισμούς, αλλά σε όλους. Μερικοί πιστεύουν ότι ο Μαυρογιαλούρος του ελληνικού κινηματογράφου ήταν τελικά αριστερός. Ο σημερινός συνδικαλιστής είναι κι αυτός ένας πολιτευτής. Τα κόμματα υπερσυνδικάτα. Η ιστορική ευρωπαϊκή Αριστερά, ωστόσο δεν ήταν ένας συνδικαλιστικός εκπρόσωπος της εργατικής τάξης, όσο μια πολιτική δύναμη με άλλο πολιτισμό, ιδεολογία και όραμα για μια άλλη κοινωνία.

Ο μεγαλύτερος έλληνας πολιτικός είναι κατά κοινή ομολογία ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Όχι μόνο δεν εξελέγη καν βουλευτής κάποτε, αλλά επέζησε και από δύο απόπειρες δολοφονίας. Στη χώρα της Ιφιγένειας συνηθίζουν να πυροβολούν και να θυσιάζουν τους πολιτικούς. Ο Κωστάκης απέτυχε. Ο Γιωργάκης απέτυχε. Ο επόμενος αμνός της πολιτικής ζωής, πιθανόν να είναι ο Αλέξης Τσίπρας. Νέος, ωραίος, άφθαρτος, ταμάμ για θυσία. Το κατσικάκι προς το παρόν παίζει χαρούμενο σε διαδηλώσεις.

Η Ελλάδα έχει ένα ιδιόμορφο πολιτικό σύστημα, -«κληρονομικής δημοκρατίας»- που διαμορφώθηκε αφού κυβέρνησαν την χώρα εφτά βασιλιάδες.  Ένα εκλογικό σύστημα, που αλλάζει κάθε φορά, επιτρέπει να ξέρουμε από πριν ποιος και πότε θα εκλεγεί. Η χώρα διαθέτει ακόμα πρίγκηπες χωρίς θρόνο και ευγενείς χωρίς τίτλους. Οι στρατιωτικοί δεν θέλουν να σώσουν τη χώρα, όσο να πάρουν την -πρόωρη- σύνταξη τους, αυτοί οι άγαμες θυγατέρες τους και οι μητέρες τους.  Οι βουλευτές, – κατά κανόνα δικηγόροι- κληρονομούν τις έδρες τους.

Οι ηγέτες συχνά έχουν το όνομα του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου – Κωνσταντίνος ή του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Αν δεν λέγονται έτσι, τότε κατά πάσα πιθανότητα θα έχουνε το όνομα Γεώργιος.  Σε κάθε σπίτι υπάρχει ένα εικόνισμα. Στο βάθος της εικόνας της Παναγίας φαίνεται θαμπά μια ΑΛΕΞΗΣ ΒΙΒΛΙΟαρχαία ελληνίδα θεά.  O Άγιος Γεώργιος, είναι ένας παράξενος χριστιανός, αρματωμένος και πολιτικοποιημένος άγιος που μοιάζει με τον Άρη, τον Απόλλωνα και τον Μεγα-Αλέξανδρο. Αλλά και η Παναγία στην Ελλάδα είναι μια γειτόνισσα. Δεν ξέρουμε από που αρχίζει και ως που φτάνει η Eλλάδα, αλλά αυτός ο λαός ακόμα πιστεύει σε προφητείες, αγίους και σε θαύματα. Ένα από αυτά μπορεί να είναι και μια κυβέρνηση Αριστεράς, ή έστω- όπως έχει προφητέψει η προφήτης Άννα Παναγιωταρέα- μια κυβέρνηση Αλέξη Τσίπρα.

 

Το βιβλίο του Νίκου Λακόπουλου Ο ΑΛΕΞΗΣ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΘΑΥΜΑΤΩΝ κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Λιβάνη.