Ο «Γιαννάκης»: Ποιος ήταν ο Ιωάννης Μεταξάς

 

Του Νίκου Λακόπουλου

LoukiaIMetaxasEON

Ο Ιωάννης Μεταξάς, απόγονος ξεπεσμένης βυζαντινής οικογένειας, είχε τον τίτλο του κόμη. Είχε τόσο στενές  σχέσεις με την βασιλική οικογένεια, που η πριγκίπισσα Σοφία τον έλεγε “Γιαννάκη». Τον εμπιστευόταν κι ο Βενιζέλος που τον έκανε υπασπιστή και ταγματάρχη, ώσπου έγινε και αρχιστράτηγος. Ήταν και μασόνος, στη στοά «Ησίοδος». Είχε φτάσει στον 33ο βαθμό.

Ο Κόμης Μεταξάς συνδέεται με μυστήριο: όλοι οι αντίπαλοι του θα φύγουν από τη ζωή σε λίγους μήνες: έξι πρώην πρωθυπουργοί, – ανάμεσα τους ο Βενιζέλος, ο Κονδύλης, ο Παπαναστασίου- κι ο εν ενεργεία πρωθυπουργός Δεμερτζής, που 14 Μαρτίου ορκίστηκε, 13 Απριλίου πέθανε από συγκοπή.

Ο Κονδύλης, πέθανε από τον καημό του. Κι ο Βενιζέλος, ήταν 72 χρονών, πέθανε από εγκεφαλικό. Αλλά ο Δεμερτζής, 60, ο Τσαλδάρης, 72, κι ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου, 57, πέθαναν, απρόσμενα- και οι τρεις από ανακοπή καρδιάς. Ο Μάρκος Βαμβακάρης εμπνέεται και γράφει ένα τραγούδι: ‘Επέθανε ο Κονδύλης μας, πάει και ο Βενιζέλος/ την πούλεψε κι ο Δεμερτζής, που θα ‘φερνε ένα τέλος /Όσοι γίνουν πρωθυπουργοί, όλοι τους θα πεθάνουν /τους κυνηγάει ο λαός, απ’ τα καλά που κάνουν».

Η ραγδαία εξέλιξη της οικονομίας δεν σταματά. Οι εργαζόμενοι στη βιομηχανία από 154 χιλ. το 1920 τώρα 354 χιλιάδες. Στις 8 Μάη, λίγο πριν το μεσημέρι, εφτά χιλιάδες απεργοί της Θεσσαλονίκης κατευθύνονται προς τη Γενική Διοίκηση Βορείου Ελλάδος.Οι απεργοί μεταφέρουν το πτώμα του πάνω σε μια πόρτα. Ο Γιάννης Ρίτσος θα γράψει γι αυτόν τον «Επιτάφιο», όταν ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει μια φωτογραφία με τη μάνα να μοιρολογεί το γιο της. Η Κατερίνα Τούση έχει απλωμένα τα χέρια πάνω απ’ το πτώμα του στην πόρτα που είναι παρατημένη σε ένα δρόμο της Θεσσαλονίκης.  Οι δράστες δεν είναι οι χωροφύλακες, αλλά η αντικομμουνιστική οργάνωση «Τρία Έψιλον»- που από το 1927 με έμβλημα των δικέφαλο αϊτό καταδιώκει εβραίους φορώντας μια στολή με κίτρινο πουκάμισο, μαύρες μπότες, χαλύβδινο κράνος και γκλόμπ. Οι «Τριεψελίτες»- Ελλάς Εθνική Ένωσις- θα κάψουν το σπίτι ενός εβραίου και θα εμφανιστούν -το 1993- με τρένα και μια μπάντα στην Αθήνα, όπου συγκρούονται με κομμουνιστές.

Το βράδυ της 9ης Μαΐου ο λαός της Θεσσαλονίκης έχει πάρει την εξουσία στα χέρια του. Ο Μεταξάς διατάσσει τον στρατό και τον στόλο να κινηθεί προς τη Θεσσαλονίκη, η χώρα πιθανόν να οδηγείται σε Εμφύλιο, όταν η απεργία λύεται με την βοήθεια του ΚΚΕ δια του Κώστα Θέου και την παρέμβαση της ΓΣΕΕ. Το Κόμμα πιστεύει πως δεν είναι ακόμα ώριμες οι συνθήκες ούτε για το «αστικοδημοκρατική», ούτε για την προλεταριακή Επανάσταση. Οι Φιλελεύθεροι καταλαβαίνουν ότι αυτή η εξέγερση είναι το δικό τους τέλος. Ο «Μάης του 36» είναι μια έρπουσα Επανάσταση, που κανένας δεν θέλει να εκπροσωπήσει.

Τρεις μήνες μετά, την 4ην Αυγούστου 1936, ο «Γιαννάκης»- δηλαδή ο βασιλιάς-  ανέστειλε τα βασικά άρθρα του Συντάγματος και συνέλαβε, χωρίς αντίσταση, ακόμα και τον βασιλόφρονα Τζον Θεοτόκη. Ύστερα έκαψε πεντακόσια βιβλία στα πρότυπα του Χίτλερ κι άνοιξε την Μακρόνησο, εγκαινιάζοντας τον “Τρίτο Ελληνικό Πολιτισμό” με βασανιστήρια όπως υποχρεωτική πόση ρετσινόλαδου, πάγο, φάλαγγα, κάψιμο δέρματος, εγκλεισμό μαζί με γάτα στο τσουβάλι, σιδερένιο στεφάνι, τράβηγμα νυχιών, χτύπημα με σακούλες με άμμο στα πέλματα , ευνουχισμό κ.α.

METAJAS 3 Η Εθνική Οργάνωση Νέων, συγκεντρώνει παιδιά 8-25 ετών, τους Σκαπανείς και τους Φαλλαγγίτες, και τους φορά στολές μπλε σκούρου χρώματος με σήμα της ένας διπλό μινωικός πέλεκυς μέσα σε φύλλα δάφνης. Ανάμεσα τους θα βρεθεί ο Μίκης Θεοδωράκης και ο Γρηγόρης Λαμπράκης, μετέπειτα κομμουνιστές, που τώρα παιδιά χαιρετούσαν στρατιωτικά με την παλάμη ανοικτή και το χέρι προτεταμένο. Ο ύμνος της αναφερόταν στην πατρίδα, τον Κυβερνήτη, τον Βασιλιά, τη Νέα Ελλάδα. «Την ολόθερμη ψυχή σου, εθνική φωτίζει αυγή/κι ο Μεγάλος Κυβερνήτης πάντα εμπρός θα σ’ οδηγεί.

Στη Γερμανία  τα SS «προχωρούν στη χώρα του εχθρού /και τραγουδούν «Ψηλά η σημαία! Πυκνώστε τις γραμμές!/ Η μέρα για ελευθερία και ψωμί χαράζει».  Στην Ιταλία ο γιος ενός σιδηρουργού που ο πατέρας του  βάφτισε Μπενίτο, όπως τον σοσιαλιστή πρόεδρο του Μεξικού, διαλύει το κοινοβούλιο, επιβάλλει δικτατορία.

Ο Νίκος Καζαντζάκης, θα ενθουσιαστεί:

– “Ο φασισμός είναι ένα μεγάλο κοινωνικό (όχι μονάχα πολιτικό) ρέμα που παρασύρει την νεολαία όλης της Ιταλίας. Όπως είναι ο μπολσεβικισμός ένα σύνθημα πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό, πνεματικό κλπ. όμοια κι ο Φασισμός. Μπολσεβικισμός και φασισμός είναι οι δυο σύχρονοι πόλοι που περιστρέφεται η Εβρώπη”.

Το 1940 η Ιταλία βυθίζει το ελληνικό πλοίο “Έλλη”. Η ελληνική κυβέρνηση αποκρύπτει το γεγονός, αλλά όταν οι ιταλοί μια νύχτα στέλνουν τον πρέσβη στον Μεταξά με ένα τελεσίγραφο πολέμου, οι έλληνες θα γελοιοποιήσουν τον Ντούτσε, διατυμπανίζοντας το σλόγκαν “Αν θέλετε να πάτε στη Ρώμη, καταταγείτε στον ελληνικό στρατό”.

Ο «Γιαννάκης», ως φασίστας, δεν θάλεγε ποτέ «όχι» στους ομοϊδεάτες του. Άλλωστε ήταν αυτός που είχε παραδώσει στον Πρώτο Πόλεμο το Ρούπελ στους Γερμανούς αναγκάζοντας τους έλληνες φαντάρους να τους παρουσιάζουν όπλα.  Ο καμαρότος του βασιλιά, όμως, που εκτελούσε χρέη δικτάτορα δεν θάλεγε ποτέ «όχι» στο αφεντικό του, τον Γεώργιο τον Β’, που αν και συγγενής του Κάιζερ είχε διδαχθεί από το λάθος του πατέρα του και ήταν εντελώς αγγλόφιλος. Κι έτσι ο Μεταξάς, τρεις το πρωί, όταν τον επισκέφτηκε ο ιταλός πρέσβης είπε το περίφημο «Όχι». Το είχε προφανώς αποστηθίσει.

METAJAS GEORGIOSΤον  Ιανουάριο του 1941 ο ο μικρόσωμος δικτάτορας θα πει ένα ακόμα «Όχι» που δεν είναι αρκετά γνωστό, στους άγγλους που επείγονται να φέρουν το στρατό τους στην Ελλάδα. Ο Μεταξάς θεωρούσε ότι μια τέτοια κίνηση θα ήταν πρόκληση για τους Γερμανούς. Συζητούσε ήδη την πρόταση να διατηρήσει τις αλβανικές κτήσεις με αντάλλαγμα την ουδετερότητα. Ένας αξιωματικός ελληνικής καταγωγής ο Φον Κανάρις, απόγονος του Πυρπολητή,  είναι εδώ απεσταλμένος των Γερμανών, αλλά είναι και ο άγγλος απεσταλμένος στρατηγός Ουέιβελ.

Στις 17 Ιανουαρίου 1941 ο Μεταξάς αισθάνθηκε μια ελαφρά αδιαθεσία. Ήταν ένα παραμυγδαλικό απόστημα που  εγχειρίζεται αμέσως. Ένα ιατρικό ανακοινωθέν δυο μέρες μετά αναφέρει ότι: «Παρά την έγκαιρον διάνοιξίν του ως και την μετεγχειρητικήν κατάλληλον θεραπείαν, παρουσίασεν εν συνεχεία τοξιναιμικά φαινόμενα και επιπλοκάς, ως γαστρορραγίαν και ουρίαν, και απέθανε σήμερον, 6 π.μ. τη 29η Ιανουαρίου 1941».

Η «Βραδυνή» στις 30  Ιανουαρίου 1941 θα μιλήσει για ένα μυστηριώδη άγγλο ιατρό που του έκανε ένεση. Ο θάνατος του τότε διοικητή Ασφαλείας Παξινού που βρέθηκε δολοφονημένος στο Κάιρο αργότερα, φαίνεται ότι συνδέεται με το μυστηριώδη θάνατο του ανθρώπου που η πολιτική καριέρα συνδέεται με μαζεμένους μυστηριώδεις θανάτους των αντιπάλων του.

Στις 18 Απριλίου του 1941, ο νέος πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κορυζής που είχε πει ένα νέο «όχι» στους Γερμανούς, βρίσκεται στο σπίτι του νεκρός. Λίγο πριν συνομίλησε κατ’ ιδίαν με τον Βασιλέα Γεώργιο σε έντονο ύφος και πήγε στο σπίτι του στη Βασιλίσσης Σοφίας. Ο Βασιλεύς έστειλε τον διάδοχο Παύλο εκεί. Όσο εκείνος μιλούσε στην είσοδο με την σύζυγο του Κορυζή, ακούστηκαν δύο πυροβολισμοί. Ο Κορυζής είχε αυτοκτονήσει με δ ύ ο σφαίρες στην καρδιακή χώρα.

Στις 27 Απριλίου ο στρατηγός Τσολάκογλου, παλιός υπουργός του Λαϊκού Κόμματος, υποδέχτηκε τον γερμανικό στρατό, που παρήλασε από την νεκρωμένη πόλη και ύψωσε την σημαία με την σβάστικα στην Ακρόπολη.

 

 

(Aπό το βιβλίο του Νίκου Λακόπουλου ” Ο Αλέξης στη Χώρα των Θαυμάτων”- Εκδόσεις Λιβάνη 2014)