Του Παύλου Αλέπη
Δεν είναι λίγες οι φορές, που απο επαγγελματική συνήθεια δεκαετιών, ψάχνω νοερά, πού μπορώ να βρω συνομιλητές που θα με συνεπαίρνουν.
Με μαγνητοφωνάκι ή χωρίς, να ρωτήσω, όσο μπορώ, εύστοχα και διακριτικά το πως μετουσιώνουν σε πρακτική τις γνώσεις και την εμπειρία τους. Αλλά και τα πιστεύω και τις ελπίδες τους, τους στόχους, βρε αδερφέ,το πώς ξεπερνούν τις καταστάσεις και τις δυσκολίες, με μια λέξη την φιλοσοφία τους… Να φωτίσουν.
Πάντα στη ζωή πίστευα, πως με συνομιλητές που εμπνέουν, όχι μόνο όταν διηγείσαι στους άλλους κάτι ενδιαφέρον, αλλά και εκπληρώνεις αυτό που λέμε επικοινωνία. Μια επικοινωνία που όλοι κερδίζουν, αφού οι σκέψεις γεννιούνται από λέξεις και ιδέες.
Ενδιαφέρουσες σκέψεις και άνθρωποι να τις εκφέρουν, υπάρχουν παντού. Ακόμα και η παρατήρηση ενός αγράμματου βοσκού, μπορεί να σε προκαλέσει, όχι μόνον ενός φιλόσοφου ή ενός σπουδαγμένου επιστήμονα. Αυτό δεν άλλαξε και σίγουρα δεν θα αλλάξει.
Όμως για ελάτε να παρατηρήσουμε λίγο, αν άλλαξε η συμπεριφορά των συνομιλητών μας στους δύσκολους καιρούς μας. Το βλέπετε και εσείς, πως μια διαφορά σε σχέση με το παρελθόν υπάρχει.
Είναι άραγε η κοινωνική κρίση μια γενική ομπρελίνα διαφοροποίησης της συμπεριφοράς; Είναι ο τρόπος που απλώθηκε η αμφισβήτηση κάθε θεσμού; Ή μήπως η εξαπλωμένη-κυρίως δια της τηλεοράσεως- αγένεια προς κάθε συνομιλητή;
Πρέπει νάναι όλα αυτά, αλλά ακόμα και η έλλειψη κάποιου δέους, θαυμασμού και σεβασμού όταν πλησιάζουμε κάποιον που διακρίνεται…
Στις μέρες μας ποτέ και πουθενά δεν διδάσκεται η αναγνώριση του ταλέντου, η μοναδικότητα του συνάνθρωπου αλλά και η κατανόηση στην στιγμή του..
Η κρίση μας, από συνήθεια κακιά, τους ισοπεδώνει όλους. Επιστρέφει όμως και ισοπεδώνει και εμάς.
Η έλλειψη αξιοκρατίας παντού, εδώ και χρόνια, έβαλε το χεράκι της ύπουλα, μα τόσο καθοριστικά. Ο σεβασμός αυτονόητα- και ανόητα -παραμερίσθηκε με ευθύνη ασφαλώς και των …δυο πλευρών. Και ημών που νοιώσαμε πως κερδίζουμε ισοτιμία με τους συνομιλητές μας και των ταγών που με λόγια, αλλά και έργα, ΔΕΝ ανέβηκαν σταθερά στους θώκους και δεν κράτησαν αποστάσεις.
Άραγε στο όνομα ποιας Δημοκρατικής συμπεριφοράς δικαιούται ο κάθε έσχατος να απευθύνει κατηγορίες ατεκμηρίωτες παπαγαλίζοντας μια …κατεστημένη άκοπη, πληροφόρηση; Π.χ. ο κάθε αδαής έχει πεισθεί πως έχει λόγο περί παντός του επιστητού; Και όταν το κάνει η υπεύθυνη κοινωνία, που ελπίζει σε…συνετισμό του έστω μακροχρόνιο; Τίνι τρόπον;
Ποτέ δεν ψάξαμε και γι’ αυτό δεν βρήκαμε τον τρόπο να απομονώνουμε και όχι να τιμωρούμε την ανοησία σε συνδυασμό με το θράσος. Αντίθετα, στην αρχή χάριν δήθεν διασκέδασης, χαχανίζουμε με την ανοησία, αγνοώντας επιδεικτικά τις μακροχρόνιες επιπτώσεις…
Ο Μιθριδατισμός έγινε σιγά σιγά καθεστώς και η μετριότης κατάσταση εδραιωμένη. Δείτε τον παντού… Κάντε μια πρόχειρη σύγκριση στους ομιλητές από του βήματος στο κοινοβούλιο, στους αρθρογράφους των εφημερίδων, στους υπεύθυνους εκπομπών της τηλεόρασης, στους καθηγητές κάθε βαθμίδας. Συγκρίνετέ τους όχι με το ύφος και ήθος άλλων εποχών, αλλά με το πόσο έχουν ενσυναίσθηση ότι διαμορφώνουν …Παιδεία.
Δεν είναι παραπάνω από τρεις δεκαετίες όταν αρκετοί εξανέστησαν με το περιβόητο Λάιφ Στάιλ τις ριζοσπαστικές πρακτικές του που εγκατέστησε στη ζωή μας μοντέλα… Μια λέξη και έννοια που δεν κατάλαβαν τι πρότυπα δημιουργούσαν στις επερχόμενες γενιές, αφού δεν έκαναν τον κόπο καν να την ερμηνεύσουν την λέξη μοντέλο… ΠΡΟΤΥΠΟ…
Οι ανεπαρκείς χλιαρές αντιδράσεις του τότε, σήμερα έχουν κυρίαρχη θέση. Κυρίαρχη σε μια κοινωνία που παραμέρισε το ήθος δημιουργικών ανθρώπων ασυνείδητα, ή και συνειδητά -αφού το κέρδος ήταν μεγάλο και άμεσο- ενώ το κοινωνικό κέρδος, μακροπρόθεσμο και αόριστο…
Φτάσαμε στο σήμερα, με την απρόσμενη για πολλούς οικονομική κρίση, απροστάτευτοι και από κοινωνικής πλευράς. Εμείς που πάντα υποστηρίζαμε το άσε ΟΛΑ τα λουλούδια να ανθίσουν. Με ηττημένους και παραιτημένους ταγούς που απαξιωμένοι απλά απομονώνονται…
Φτάσαμε στο σήμερα με τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης να αδυνατούν να ξεχωρίσουν -αφού είναι εξ ορισμού ορθάνοιχτα τον άξιο συνομιλητή, από τον τυχαίο. Κουβάρι όλοι μαζί. Άξιοι και ανάξιοι.
Η κοινωνική αγένεια και ο αξιοκρατικός σεβασμός, συγκρούονται διαρκώς σε μια αέναη μάχη στο εσωτερικό πεδίο του καθενός μας.
Στον εχθρικό μας κόσμο, οι συγκρούσεις δεν μπορούν να σταματήσουν ποτέ. Περικυκλωμένοι από την ευκολία της αμάσητης τηλεόρασης, έχει κάποιος την κρίση να αναρωτηθεί ποιες ιστορίες μας διηγούνται οι αυτόκλητοι συνομιλητές μας; Ποιοι και με τι στόχο τους έχουν προεπιλέξει; Τι μας λένε και με ποια επιχειρήματα; Ποιας λογικής υπηρέτες;
Όλοι έχουμε να διηγηθούμε μια ιστορία. Προσωπική, προφυλάσσοντας τον εαυτό μας, ή γενική με ένα στόχο και σκοπό διανθισμένο με χαριτωμενιές εκφραστικές. Όλοι έχουμε μια συνευθύνη αναπαραγωγής της κάθε ιδέας που διασπείρουμε με ιδιωτικό ή δημόσιο λόγο. Μα η πιο μεγάλη ευθύνη μας, είναι η επιλογή συνομιλητών που να μας εμπνέουν… Τουλάχιστον εμάς.