Σταύρος Θεοδωράκης:  Χάρτινο Ποτάμι  

ΦΩΤΟ: ΘΟΔΩΡΗΣ ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΣ

 

Του Γ. Λακόπουλου

ΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

 

Μια από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις του δυτικού πολιτισμού τους τελευταίους αιώνες είναι ο κοινοβουλευτισμός.  Για να λειτουργήσει όμως η κοινοβουλευτική Δημοκρατία ως το πιο αντιπροσωπευτικό σύστημα με πρακτική εφαρμογή, χρειάζεται κόμματα. Αλλιώς δεν γίνεται.

Αυτή η ολοφάνερη αλήθεια δεν έφτασε στο θαυμαστό κόσμο του πολιτικού αρχηγού Σταύρου Θεοδωράκη. Παρατάσσοντας στην τηλεόραση τα αστέρια του κόμματός του αντί της τυπικής σόλο συνέντευξης Τύπου -είπε μεταξύ άλλων: ‘Να παραμερίσουμε το κομματικό σύστημα και με το Ποτάμι στο 10% να αλλάξουμε τη χώρα’.

Να παραμερίσουμε το κομματικό σύστημα, αλλά όχι το Ποτάμι. Γενικώς ο Σταύρος δεν έχει σε υπόληψη τα -άλλα-κόμματα. Δεν  καταδικάζει τα στραβά της λειτουργίας τους, δεν αφορίζει τα πρόσωπα που τα εκθέτουν, δεν καταγγέλλει όσες από τις ενέργειές τους είναι επιζήμιες.  Απορρίπτει την ύπαρξη τους.

Σύμφωνα με τα συμφραζόμενα της αντικομματικής θεωριας του η πολιτική πρέπει να γίνεται χωρίς κόμματα, οι πολιτικοί να μην κάνουν πολιτική, η πολιτική να γίνεται χωρίς ιδεολογία. Οι διαφορετικές απόψεις, οι  συγκρούσεις και οι αντιπαραθέσεις, οι αντιθέσεις που θα απολήξουν στη σύνθεση , δεν υπάρχουν σ αυτή τη θεωρία. 

Μία ομάδα επίλεκτων θα τα αναλάβει όλα ελέω -άγνωστο ποιων- δυνάμεων. Αυτοί ξέρουν, αυτούς πρέπει να εμπιστεύεσαι. Παρα μοιάζει με το παλιό εμπορικό διαφημιστικό για να το υιοθετεί με τόση ευκολία ένα κόμμα. Γιατί και το Ποτάμι κόμμα είναι. Ένα κόμμα το οποίο αν διαφέρει σε κάτι από τα άλλα είναι το προχωρημένο πολιτικό μάρκετινγκ που υιοθετει .  Γιατί σκοπεύει στον εντυπωσιασμό όχι στη συνειδητοποίηση. Στην ανάθεση όχι στη συμμετοχή.

Σε μια εκδήλωση ντυμένη με σελοφάν ο Θεοδωράκης έκανε ασφαλώς τη διαφορά από τους άλλους αρχηγούς από επικοινωνιακή άποψη. Παρουσίασε το πρόγραμμά του κατά τομέα, αλλά όχι ο ίδιος. Προνόησε να έχει δίπλα του οκτώ  ειδικούς – αξιόλογα πρόσωπα κατά τα λοιπά- που έπαιρναν το λόγο και εξηγούσαν  με εντυπωσιακά φραστικά σχήματα  πως βλέπουν τα πράγματα. Αυτός προέβαλε μονο το κεντρικό σλογκαν:Όλα θα πάνε καλά αν το Ποτάμι πάρει 10% -.

Οι άνθρωποι τα έλεγαν μια χαρά, είναι ειδικοί άλλωστε. Ευπαρουσίαστοι οι ίδιοι, βγαλμένοι από τα γραφεία τους, μελετημένοι και ετοιμόλογοι παρουσίαζαν τις λαμπερές ιδέες τους δημιουργώντας μια παραμυθένια ατμόσφαιρα. Για όλα υπάρχουν λύσεις .

Έχουν δίκιο. Μόνο που οι λύσεις παρουσίαζαν είναι λύσεις επί χάρτου.  Όλα ιδεατά και χάρτινα -σαν το Ποτάμι. Δεν ήταν παρουσίαση προεκλογικού προγράμματος, αλλά ένα καλοδουλεμένο σεμινάριο .

Ο αρχηγός επέμενε οτι  όλα είναι Ποτάμι. Επαναλάμβανε ότι το  Ποτάμι λέει, το Ποτάμι ξέρει, το Ποτάμι πιστεύει, το Ποτάμι μπορεί, το Ποτάμι θα τους βάλει όλους στη γραμμή.

Το κόμμα – κουτί της Πανδώρας έχει τις λύσεις, έχει τους ανθρώπους, είναι σοβαρό, είναι καινούργιο και αμόλυντο είναι και σοβαρό. Η αλήθεια είναι ότι σοβαρούς ανθρώπους έχει. Αλλά σοβαρό δεν είναι. Γιατί η πολιτική είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήσουμε στους σοβαρούς, στους από καθέδρας, στους ειδικούς και στους ατσαλάκωτους.

Η πολιτική είναι ιδεολογία που θέλει να γίνει πράξη. Είναι επιλογή που θέλει να κάνει αυτό και όχι το άλλο. Είναι βούληση που θέλει να πάει τα πράγματα εκεί και όχι αλλού. Είναι αναμέτρηση αυτών με τους άλλους. Είναι πάλη ιδεών υπέρ της μιας και της άλλης πορείας. Οι τεχνικοί ακολουθούν, δεν προηγούνται.

Η πολιτική είναι τα κινήματα. Είναι η συλλογική  δράση που θέλει να παρακινήσει την κοινωνία να αλλάξει. Τα κόμματα είναι ανώτερη μορφή οργάνωσης του λαού. Χωρίς κόμματα δεν υπάρχει κοινοβουλευτισμός και Δημοκρατία.

Χωρίς κόμματα δεν υπάρχει ούτε δημόσιος έλεγχος. Γιατί ο έλεγχος  πρέπει να υπόκειται σε θεσμικές εγγυήσεις.  Δεν είναι μιντιακή άσκηση. Δεν είναι μοντάζ εκπομπής για να βγει το αποτέλεσμα όπως το θέλουμε ή όπως πουλάει. Φέρει το βάρος των αποδείξεων.

Π.χ. δεν μπορεί να καταγγέλλεις ‘συνεργάτες του Τσίπρα’ για διαφθορά να μεταφέρεις στον Τσίπρα την ευθύνη να τους ονοματίσει και να πει με τι βαρύνονται. Δεν μπορείς να λες ότι ’το γραφείο της Κωνσταντόπουλου έχει πολλά τέτοια- σαν τη νομική υπεράσπιση βιαστών- χωρίς να τα κανείς απτά και συγκεκριμένα. Δεν μπορείς να λες  ότι  ‘κάποιοι υπουργοί έκαναν κάποιες παροχές σε κάποιους δικούς τους’  και να τους παίρνει η μπάλα όλους. Χρειάζονται ονόματα και διευθύνσεις.

Από την αρχή ο Θεοδωράκης επαγγέλλεται μια πολιτική  των ειδημόνων. Μια πολιτική άνωθεν. Χωρίς κόμματα, χωρίς πλειοψηφικές νομιμοποιήσεις, χωρίς συλλογικό έλεγχο. Την πολιτική αυτών που ξέρουν. Οι άλλοι απλώς θα τους κοιτάζουν να αλλάζουν τα πράγματα. Σε ποια κατεύθυνση, για ποιους, και πως δεν έχει σημασία.

‘Κάτω οι διαλεκτικές των τεχνικών της εξουσίας’ θα έλεγε ο παλιός Σαββόπουλος. Αλλαγές χωρίς συγκρούσεις δεν γίνονται. Γιατί οι αλλαγές δεν είναι ουδέτερες. Κάποιοι ωφελούνται και κάποιοι βλάπτονται. Η κίνηση των πραγμάτων στη μια ή στην άλλη κατεύθυνση  δεν αφήνει ανέγγιχτες τις σχέσεις, τα συστήματα, τις καταστάσεις. Γι’ αυτό οι αρμόδιοι να αποφασίσουν είναι αυτοί που υφίστανται τις αλλαγές. Η διαδικασία με την οποία αποφασίζουν είναι η πολιτική και τους περιέχει. Ο Σταύρος θέλει η πολιτική να μην ορίζει, αλλά να ορίζεται η ίδια.