Το Μίσος και ο Πανικός  

Ο Γιάννης Κουνέλλης πάλι σε δράση! Ενώ ο Γιάν Φαμπρ ετοιμάζεται νε αναλάβει! Μερικές φορές, αρκεί μόνο ένας άνθρωπος για να κάνει τη διαφορά. Το κρίμα όμως που στο τόπο μας λείπουν δραματικά τα μεγέθη. 

Του Μάνου Στεφανίδη

ΣΤΕΦΑΝΙΔΗΣ ΜΑΝΟΣΥπάρχει η μεγάλη ιστορία, αυτή που ονομάζεται “αντικειμενική” ή επίσημη  αλλά υπάρχει και η μικρή ιστορία η “ανώνυμη” που αφορά στον καθένα από μας, ξεχωριστά. Μεγάλη ιστορία είναι αυτό που συμβαίνει συνεχώς γύρω μας, παντού στο τόπο και την οικουμένη και μας καθορίζει τόσο ατομικά όσο και συλλογικά αφού παρεμβαίνει  στις ζωές μας με τη δράση του. Μεγάλη ιστορία είναι οι αποφάσεις ή οι μη αποφάσεις της κυβέρνησης, η κάθοδος του ΝΑΤΟ στα χωρικά μας ύδατα,- αυτή η εξαιρετικά δυσμενής απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης δηλαδή της Μέρκελ, για τη χώρα μας,- οι συζητήσεις στη Βουλή, τα μπλόκα των αγροτών, τα αδιέξοδα στην οικονομία, στο μεταναστευτικό, στην παιδεία και λοιπά, σε συνδυασμό με την παγκόσμια, οικονομική κρίση που διαρκώς αναζωπυρώνεται.

Μικρή ιστορία πάλι είναι αυτό που συμβαίνει στην καθημερινή ζωή μας,  στην ψυχή, στο μυαλό του καθενός, αυτό που συμβαίνει σπίτι μας αλλά διστάζουμε συχνά  να το παραδεχτούμε. Επειδή συχνά βολευόμαστε από μυθικές εικόνες και ως προς τον εαυτό μας τον ίδιο αλλά και ως προς το άμεσο μας περιβάλλον. Προσέξτε,ενδεικτικά,  τι μου συνέβη χτες στο μετρό:

Καθόταν απέναντι μου ένας άντρας περίπου 30 ετών ο οποίος φορούσε ακουστικά και ήταν προσηλωμένος, που αλλού, στο κινητό του. Παρατήρησα πως, από καιρού εις καιρόν, μου έριχνε -σε εμένα προσωπικά και αποκλειστικά -λοξές ματιές, γεμάτες μίσος. Φορούσα, βλέπετε, κοστούμι, γραβάτα,  παλτό και   κρατούσα  μια μαύρη γυαλιστερή τσάντα στα χέρια μου. Για τον τριαντάχρονο άντρα εγώ εκπροσωπούσα εκείνη την στιγμή τον απόλυτο του εχθρό. Ήμουν επιτυχημένος, τουλάχιστον  αυτός έτσι φανταζόταν, είχα δουλειά, είχα προσωπική ευτυχία , είχα όλα αυτά τα οποία οι συνομήλικοι μου,η δική μου γενιά, έχουν κλέψει και έχουν αρπάξει από τη δική του γενιά. Συμβόλιζα  για αυτόν ό, τι η δική μου γενιά του  έχει στερήσει. Ήμουν η προσωποποίηση του κακού. Το φαινόμενο αυτό δεν το παρατήρησα για πρώτη φορά.

Συχνά, σε δημόσιους χώρους βλέπω αυτό το μίσος στα μάτια ανθρώπων αγνώστων μεταξύ τους- φαντάζομαι θα το  έχετε διαπιστώσει και εσείς ακόμη και κατά το πρωινό σας ξεκίνημα. Όταν στην καθημερινότητά σας αντιμετωπίζετε αγένεια αλλά και βία, συχνά οπτική, ηχητική ή και σωματική. Είμαστε πια μια κοινωνία στα όρια της, με ανύπαρκτες συλλογικότητες, διαλυμένη σε απλές μονάδες που η μία είναι έτοιμη να κατασπαράξει την άλλη. Το μίσος του χθεσινού άγνωστου στο μετρό είναι πια μια κοινωνική πραγματικότητα, ένα φαντασιακό καθεστώς και διαπερνά το συλλογικό μας σώμα και οριζόντια και κάθετα. Μίσος από όλους προς όλους. Μίσος, η μόνη απάντηση στα πολλαπλά αδιέξοδα που αντιμετωπίζουμε όλοι μας. Μίσος για ό,τι συνέβη και κυρίως μίσος για ότι πρόκειται να συμβεί. Νιώθω ακόμη, συμβολικά, το φονικό βλέμμα του αγνώστου στην πλάτη μου. Και το γεγονός αυτό είναι εξαιρετικά δυσοίωνο.

Ως προς την άλλη, την μεγάλη ιστορία τώρα: Έξι μήνες μετά από τις τελευταίες εκλογές και η χώρα βρίσκεται πάλι σε κατάσταση απόλυτου πανικού. Η κυβέρνηση έχει χάσει την επαφή της με την κοινωνία- και πότε την είχε;- ενώ ο κόσμος, αληθινά πια απελπισμένος, αισθάνεται και προδομένος και έτοιμος να εκραγεί. Επαναλαμβάνω  ότι το  κοινωνικό σώμα γενικότερα έχει φτάσει στα όρια του. Για να μη πω ότι τα έχει ξεπεράσει.  Η κυβέρνηση κατάφερε να μην λύσει κανένα πρόβλημα και, επιπλέον,να δημιουργήσει πολλά περισσότερα από όσα, έως τη στιγμή που η ίδια ανέλαβε, είχαμε. Πρόκειται κυριολεκτικά για μια κατάσταση πρωτοφανή, με την καταστροφή να επικρέμαται κάθε στιγμή. Μοιάζει σαν η μεγάλη  ιστορία να μας υποδεικνύει το σωστό την στιγμή ακριβώς που εμείς όλοι, η επίσημη πολιτεία αλλά και ο απλός λαός πράττουμε το ακριβώς αντίθετο.

Το τραγικό δυστύχημα που συνέβη προχθές στα νερά του Αιγαίου, συνέπεσε με την ολέθρια απόφαση των από κοινού περιπολιών Ελλήνων και Τούρκων υπό γερμανική διοίκηση στα θαλάσσια, κοινά  σύνορα μας. Η αντίδραση της γείτονος μετά το δυστύχημα είναι απολύτως ενδεικτική των αληθινών προθέσεων της. Η nota της Τουρκίας ήταν ύβρις στη μνήμη των αδικοχαμένων αξιωματικών ανάλογη με την ψοφοδεή στάση της κυβέρνησης. Το δράμα δεν είναι σημερινό και η ιστορική εμπειρία μάς προειδοποιεί. Υπενθυμίζω ότι μεταπολεμικά οι Έλληνες και οι Τούρκοι, σύμμαχοι κατά τα άλλα στο ΝΑΤΟ, έχουν συγκρουστεί ήδη  δύο φορές στην ανατολική Μεσόγειο με τραγικές συνέπειες για τους πρώτους:  Μια φορά στην Κύπρο και  δεύτερη στα Ίμια. Υπενθυμίζω επίσης ότι μαίνεται εδώ και δεκαετίες ένας υπόγειος πόλεμος ανάμεσα στις δύο χώρες ως προς στα θαλάσσια τους σύνορα και βέβαια μετά τα Ίμια η Τουρκία ντε φάκτο δημιούργησε γκρίζες ζώνες στις ελληνικές θάλασσες, φτάνοντας συχνά ως την Μύκονο ή την Άνδρο με τα πολεμικά της πλοία και αμφισβητώντας έμπρακτα τα διεθνή ύδατα. Λιμνάζουν, τέλος, επί χρόνια τα ζητήματα της υφαλοκρηπίδας των νησιών  και του ορισμού των χωρικών υδάτων  ( αιγιαλίτιδας ζώνης) για τα οποία η Τουρκία μας απειλεί με casus belli.

Άρα, σε ποιά σύνορα θα περιπολούν Έλληνες και Τούρκοι; Αυτό το γεγονός δεν θα επιτρέψει στην Τουρκία, και μάλιστα με τις ευλογίες του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να διεισδύει καθημερινά στα ελληνικά, χωρικά ύδατα δημιουργώντας ένα καινούργιο τετελεσμένο;

Αντιλαμβάνομαι τον πανικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το διογκούμενο, καθημερινά, κύμα των προσφύγων όπως επίσης αντιλαμβάνομαι και τον πανικό της ελληνικής κυβέρνησης από την οικονομική ασφυξία η οποία της έχει επιβληθεί από τους εταίρους. Επίσης αντιλαμβανόμαστε όλοι τον πανικό που έχει καταλάβει τις λιποβαρείς κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών χωρών εμπρός στην σοβούσα πολιτική και οικονομική κρίση. Υπάρχει ένα ιστορικό έλλειμμα ηγεσίας αυτή τη στιγμή το πλανήτη. Και βέβαια γι’ αυτό δεν είναι υπεύθυνος ούτε ο Σύριζα, ούτε ο Τσίπρας. Μόνο που για κακή τους τύχη, και του Σύριζα και του Τσίπρα, είναι αυτοί στη κυβέρνηση, αυτήν ακριβώς την κρίσιμη στιγμή που οφείλουν να πάρουν τις κρισιμότατες αποφάσεις. Και φοβάμαι πως είναι εντελώς ακατάλληλοι, εντελώς απαράσκευοι, εντελώς απροετοίμαστοι. Έτοιμοι να αιφνιδιαστούν ανά πάσα στιγμή.´Ετοιμοι να υποκύψουν είτε σε κομματικές σκοπιμότητες, είτε σε ιδεοληψίες.Έτοιμοι να παραδοθούν με θεατρινισμούς τύπου Μπαρουφάκη. Ήδη ο αμερικανικός παράγοντας έχει προνομιακή μεταχείριση από του Μαξίμου με τον Σόρος να δίνει ακόμα συμβουλές. Όπως τότε επί Γιωργάκη.  Τους έχετε εμπιστοσύνη; Ούτε και εγώ!

 

ΥΓ. Ο πανικός του Τσίπρα φάνηκε και στη μετεγγραφή Φώτη Κουβέλη. Επειδή οι τακτικισμοί δεν οδηγούν πλέον πουθενά. Ούτε μπορεί να σώσει ένας χαμένος τους ήδη χαμένους. Ή μήπως καμμένους;

 

*Αναπληρωτής καθηγητής ΕΚΠΑ