Του Μελέτη Ρεντούμη
Όλο αυτό το διάστημα, δίνεται έμφαση στην διαπραγμάτευση με τους εταίρους και δανειστές για την ελληνική οικονομία και όλοι πιστεύουν ότι τα πράγματα βαίνουν καλώς, παρά την ήδη μεγάλη απόσταση που χωρίζει την κυβέρνηση τόσο με τους Ευρωπαίους όσο και με το ΔΝΤ στο θέμα του φορολογικού, ασφαλιστικού και κόκκινων δανείων. Δημιουργείται δε ένα κλίμα, αφενός ότι η αξιολόγηση του 3ΟΥ κατά σειρά Μνημονίου θα κλείσει τάχιστα και αφετέρου ότι αυτό θα σηματοδοτήσει την απογείωση της ελληνικής οικονομίας και την έξοδό της από το Μνημόνιο, όπως πρόσφατα συνέβη στην Κύπρο.
Η αλήθεια όμως, είναι δυστυχώς τελείως διαφορετική, ενώ δημιουργείται επικοινωνιακά μια πλαστή εικόνα στην κοινή γνώμη, όχι τόσο για το κλείσιμο της αξιολόγησης και την δραματοποίηση της διαπραγμάτευσης, όσο για τα πραγματικά δεδομένα της ελληνικής οικονομίας και τί μέλλει γενέσθαι την επόμενη μέρα της αξιολόγησης.
Όσο και να μην θέλουμε να το παραδεχθούμε, και πολύ περισσότερο η σημερινή κυβέρνηση που αποφεύγει συστηματικά να μιλά με πειστικά επιχειρήματα, πέραν ιδεοληψιών και ευφυολογημάτων, τα νούμερα μαρτυρούν την ζοφερή πραγματικότητα της ελληνικής οικονομίας και φωνάζουν ότι το πρόγραμμα απλά δεν βγαίνει, όχι γιατί υπάρχουν οι κακοί δανειστές που μέσα από μια θεωρία συνωμοσίας, όπως αρέσκονται πολλοί να πιστεύουν, θέλουν την πτώχευση της χώρας, αλλά διότι η κυβέρνηση, δεν θέλησε να κάνει απολύτως τίποτα εδώ και ενάμισι χρόνο περίπου, για να βελτιώσει τα δεδομένα, ιδίως μετά την επιβολή των capital controls που την ισοπέδωσαν κυριολεκτικά.
Όσο δεν γίνονται μεταρρυθμίσεις, δεν αναμορφώνεται η αγορά εργασίας, δεν δίνονται κίνητρα σε ξένες επενδύσεις να έρθουν στη χώρα, δεν μειώνεται η γραφειοκρατία και η διαφθορά και δεν συρρικνώνεται ο υπέρογκος δημόσιος τομέας στο σκέλος των δαπανών, ώστε να σταματήσουν επιτέλους οι οριζόντιες περικοπές μισθών και συντάξεων, τόσο το έλλειμμα όσο και το δημόσιο χρέος θ’αυξάνουν.
Εδώ όμως είναι η μεγάλη ειδοποιός διαφορά. Τα δημοσιονομικά μεγέθη επιβαρύνονται μέσα από την μικροοικονομία, δηλαδή τα χρέη των ιδιωτών αλλά και των επιχειρήσεων.
Πιο συγκεκριμένα, το ιδιωτικό χρέος της χώρας, δηλαδή τα δάνεια όλων των μορφών επιχειρήσεων και νοικοκυριών, ανέρχονται σε 226 δισεκ. ευρώ, όταν μάλιστα οι ληξιπρόθεσμες οφειλές ιδιωτών προς το δημόσιο, φθάνουν τα 86 δισεκ. ευρώ.
Σημειώστε επίσης ότι τα χρέη του δημοσίου προς προμηθευτές, κυρίως νοσοκομείων, υπολογίζονται σε 8 δις ευρώ, έχοντας κηρύξει το κράτος επί της ουσίας, στάση πληρωμών στην αγορά.
Τέλος, όσον αφορά το ασφαλιστικό, οι υποχρεώσεις ιδιωτών και επιχειρήσεων προς ασφαλιστικά ταμεία, ανέρχονται σε 15 δισεκ. ευρώ, όταν μάλιστα οι αναλογιστικές μελέτες, δείχνουν ότι το έλλειμμα ενδέχεται να είναι πολλαπλάσιο.
Αν προσθέσετε τα παραπάνω νούμερα που προαναφέρθηκαν, με δεδομένο ότι το δημόσιο χρέος είναι ήδη 320 δισεκ. ευρώ και αυξάνεται. τότε προσεγγίζουμε το υπέρογκο ποσό των 660 δισεκ. ευρώ, που αντιστοιχεί σχεδόν στο 400% του ΑΕΠ.
Ειλικρινά δεν μπορώ να κατανοήσω, πώς θα διαχειριστεί αυτά τα μεγέθη η κυβέρνηση, γνωρίζοντας πολύ καλά, ότι με την φοροκαταιγίδα που έχει προτείνει για να κλείσει η αξιολόγηση, θα βαθύνει η ύφεση στη χώρα και θ’αναζητήσει άμεσα και νέα δανεικά, τα οποία θα επιτείνουν τον φαύλο κύκλο της πτώσης.
Ο μόνος σύμμαχος που είχε η Ελλάδα στην ουσία, να επιμένει σε ελάφρυνση χρέους και μάλιστα σε κούρεμα μέχρι πρόσφατα, ήταν το ΔΝΤ, όπου όλοι γνωρίζουμε τι συνέβη με τις διαρροές και τελικά κατέληξαν να προσχωρούν στην θέση των Ευρωπαίων, ότι δεν υπάρχει επί του παρόντος ούτε ελάφρυνση, ούτε κούρεμα στον ορίζοντα και φυσικά έχει βγει το θέμα από την ατζέντα της αξιολόγησης.
Έχω την αίσθηση και μακάρι να διαψευσθώ, ότι η κυβέρνηση δεν θέλει να διαχειριστεί το δημοσιονομικό της χώρας ούτε την όποια προοπτική ανάπτυξης, εφόσον είναι αντίθετη στην έννοια της επιχειρηματικότητας, του κέρδους και της παραγωγικότητας.
Συμπερασματικά, λοιπόν, πιστεύω ότι αν δεν γίνει κάτι εντυπωσιακό στο επόμενο διάστημα, τουλάχιστον από πολιτικής άποψης, σε συμφωνία με την ΕΕ, η χώρα θα βρεθεί σύντομα στα βράχια με ολέθριες συνέπειες οικονομικά και κοινωνικά.
Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός μέλος της Πολιτικής Γραμματείας της Δυναμικής Ελλάδας.
