Ρέκβιεμ για την Γαλλική Αριστερά

Της Φρανσουάζ Φρεσόζ (*)

27-7154923552332Υπήρχε κάτι το απελπισμένο στην έκκληση που απηύθυνε το περασμένο Σάββατο ο γάλλος πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς στον «Αρνό, τον Εμανουέλ, τον Μπενουά, την Ορελί» να επιστρέψουν στο Σοσιαλιστικό Κόμμα.

Αναρωτιέται πράγματι κανείς τι θα μπορούσε να οδηγήσει ξανά στο κοπάδι τα πρόβατα που απομακρύνθηκαν. Ο ένας μετά τον άλλο, τα στελέχη αυτή εγκατέλειψαν την κυβέρνηση είτε επειδή ο Φρανσουά Ολάντ είχε ξεχάσει τις δεσμεύσεις του είτε επειδή ο Βαλς ήταν υπερβολικά δεξιός ή επειδή και οι δύο δεν θέλησαν να δουν τον κόσμο όπως πραγματικά είναι.

Ο φόβος της αποσυσπείρωσης δεν λειτουργεί πια γιατί ο κόσμος της Αριστεράς έχει αποδεχθεί την ήττα. Δεν οδηγεί στην αφύπνιση ούτε ο εξευτελισμός που θα υποστεί το Σοσιαλιστικό Κόμμα από τον αποκλεισμό του υποψηφίου του στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Δεν θα είναι άλλωστε η πρώτη φορά που θα συμβεί αυτό στην ιστορία της 5ης Δημοκρατίας.

Η ντροπή που θα προκαλέσει η επανάληψη του σεναρίου της 21ης Απριλίου 2002 από την κόρη του Ζαν-Μαρί Λεπέν είναι ένα πιο σοβαρό επιχείρημα. Αλλά ούτε αυτό είναι αρκετό για να αντιδράσουν οι σοσιαλιστές. Απέναντι στον κίνδυνο του Εθνικού Μετώπου, το εγκεφαλογράφημα είναι επίπεδο! Τα αντανακλαστικά της ενότητας, που λειτουργούσαν ως τώρα σε κάθε πλήγμα, δεν λειτουργούν πλέον. Το PS κινδυνεύει με εξαφάνιση.

Πέρα από τους συγκυριακούς λόγους, υπάρχει κι ένα βαθύ αίτιο γι’ αυτή την κατάσταση: ανάμεσα στην επιτυχία του Λεπέν το 2002 και στην πιθανή επανάληψη αυτής της επιτυχίας από την κόρη του το 2017, έχει περάσει ένας κύκλος 15 ετών στη διάρκεια του οποίου το πρώτο κόμμα της Αριστεράς έσωσε μερικές φορές τα προσχήματα, δεν μπόρεσε όμως να αποδείξει ότι είναι ικανό να ενσαρκώσει την αλλαγή.

Έφυγαν έτσι από το κόμμα μεγάλα κομμάτια του εκλογικού σώματος. Η συμμαχία ανάμεσα στις μεσαίες τάξεις και τα λαϊκά στρώματα, που είχε οδηγήσει το 1981 στη νίκη του Φρανσουά Μιτεράν, έσπασε. Και ο λογαριασμός πληρώνεται σήμερα: η Αριστερά εμφανίζεται γυμνή, συρρικνωμένη και αδύναμη, έχοντας στο παθητικό της μια ανεργία που αρνείται να υπακούσει στην εντολή να μειωθεί.

Η τιμωρία του εκλογικού σώματος μοιάζει τόσο αναπόφευκτη που κανείς δεν αγωνίζεται πλέον για να την αποτρέψει. Όλοι θέλουν απλώς να προστατευθούν. Η αριστερή πτέρυγα του κόμματος δεν παύει να κατηγορεί την κυβέρνηση για τη φιλελεύθερη πορεία που έχει πάρει, ενώ η κυβερνητική Αριστερά καταγγέλλει τους διαφωνούντες χωρίς να σταματά να τους τείνει το χέρι.

Τίποτα δεν μπορεί να σταματήσει την κατηφόρα: ούτε η πρωτοφανής πτώση της δημοτικότητας του προέδρου της χώρας, ούτε η στροφή του πρωθυπουργού που αφού διαπίστωσε πως υπάρχουν «δύο ασυμβίβαστες Αριστερές» προσπαθεί τώρα μάταια να τις ενώσει, ούτε το αδιέξοδο στο οποίο βλέπουν να οδηγούνται αυτοί που αναζήτησαν μια εναλλακτική λύση.

Σε αυτό το στάδιο, ούτε ο Αρνό Μοντεμπούρ ούτε ο Εμανουέλ Μακρόν μπορούν να σώσουν την Αριστερά. Ο πρώτος εμποδίζεται από τον Ζαν-Λικ Μελανσόν, ο δεύτερος από τον Αλέν Ζιπέ, ο οποίος προσπαθεί να προσελκύσει τους απογοητευμένους από τον Φρανσουά Ολάντ. Το μόνο τραγούδι που ακούγεται είναι ένα ρέκβιεμ για την Αριστερά.

 (Πηγή: Le Monde- ΑΠΕ ΜΠΕ)