Jose Mujica, πρώην πρόεδρος της Ουρουγουάης: η καλύτερη συνέντευξη πολιτικού όλων των εποχών


498ed0be-896b-46c1-bd4e-eea974a3885e

Η θητεία του τελείωσε το 2014. Ο Χοσέ Μουχίκα, ή Πέπε όπως τον αποκαλούν, διατέλεσε Πρόεδρος της Ουρουγουάης μεταξύ 2010 και 2015. Στην πολιτική μπήκε στα 59 του χρόνια, έχοντας περάσει 13 χρόνια στη φυλακή κατά την δικτατορία, επειδή ήταν μέλος της οργάνωσης Τουπαμάρος.

Το 2005 όταν ήρθε στην εξουσία η πρώτη δημοκρατικά εκλεγμένη κυβέρνηση, έγινε Υπουργός Γεωργίας το 2005, ενώ μετά από 4 χρόνια εξελέγη στο ανώτατο αξίωμα, αυτό του Προέδρου. Κατά τη διάρκεια της θητείας του, ο Χοσέ Μουχίκα εκπλήσσει όλους με τον απλό τρόπο ζωής του.

Ζει στο αγρόκτημά του με τη σύζυγό του και τον σκύλο του, συνεχίζει να οδηγεί το παλιό του Volkswagen Beatle, φορά απλά καθημερινά ρούχα και προσφέρει το 90% του μισθού του για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Θεωρείται, έτσι, ο φτωχότερος Πρόεδρος του κόσμου.

Η φιλελεύθερη πολιτική εκπλήσσει τη διεθνή κοινότητα. Νομιμοποιεί την κάνναβη ώστε να καταπολεμήση τη διακίνηση των ναρκωτικών, αποποινικοποιεί την άμβλωση, επιτρέπει τους γάμους ομοφυλόφιλων και πωλεί δημόσια κτίρια για να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα στέγασης.
Σκοπός του είναι να μετατρέψει τη χώρα του σε πολιτικό εργαστήριο – “θέλουμε να συνεισφέρουμε με μία εμπειρία που θα βοηθήσει τον κόσμο να αναπτύξει καλύτερες πολιτικές”, δηλώνει ο ίδιος σε συνέντευξή του.
Οι ομιλίες του είναι χαρακτηριστικές και δηλώνουν ξεκάθαρα το πνεύμα της πολιτικής του. Το 2013, κατά την ομιλία του στη Γεν. Συνέλευση του ΟΗΕ, επικρίνει την υπερκατανάλωση των κοινωνιών λέγοντας ότι “αν όλη η ανθρωπότητα είχε ως στόχο να καταναλώνει τόσο όσο ένας μέσος Αμερικάνος, τότε θα χρειαζόντουσαν τρεις πλανήτες για να ζήσουμε”.
Ο καθαρός και ευθύς λόγος του αρκετές στιγμές δημιούργησε εντάσεις όπως τον Αύγουστο του 2014 όταν χαρακτήρισε γενοκτονία τις επιθέσεις του Ισραήλ στη Γάζα

Για τον διεθνή τύπο ο José Mujica ήταν ένας Πρόεδρος ασυνήθιστο και γι΄αυτό του αφιερώνει πολλά πρωτοσέλιδα. Το 2012 γίνεται πρωτοσέλιδο στο Courrier Internationale με τίτλο «ένας αληθινός κανονικός Πρόεδρος”. Το 2013 το Economist επέλεξε την Ουρουγουάη ως χώρα της χρονιάς και ο ίδιος μπαίνει στο Top 100 των μεγαλύτερων προσωπικοτήτων.
Άφησε θετικό ισοζύγιο, έχοντας μειώσει την ανεργία, έχοντας αυξήσει το ΑΕΠ και τις ξένες επενδύσεις. Κατά τη θητεία του σημειώθηκε πρόοδος στην μείωση του ελλείμματος στις δημόσιες δαπάνες.
Θα μείνει στην ιστορία για την ασυνήθιστη ειλικρίνειά του, την ηγετική του φυσιογνωμία και τις ρητορικές του ικανότητες. Κυρίως όμως, θα τον θυμούνται για την ικανότητά του να μετατρέπει τις ιδέες του σε πράξεις.

Το site TVXS.gr συνέπτυξε όσα έχει πει στις συνεντεύξεις του σε ένα κείμενο. Είναι η καλύτερη συνέντευξη που δόθηκε ποτέ στην ιστορία της πολίτικης:

Για το ότι τον αποκαλούν τον φτωχότερο πρόεδρο στον κόσμο

“Δεν είμαι ο φτωχότερος πρόεδρος. Ο φτωχότερος είναι αυτός που χρειάζεται πολλά για να ζήσει. Η ζωή μου είναι το αποτέλεσμα των τραυμάτων μου. Είμαι ο γιος της ιστορίας μου. Υπήρχαν εποχές όπου για να είμαι χαρούμενος δε χρειαζόμουν τίποτα παραπάνω παρά ένα στρώμα για να κοιμηθώ”

Για το ότι δωρίζει το 90% του μισθού του

“Έχω ένα τρόπο ζωής που δεν πρόκειται να τον αλλάξω επειδή είμαι πρόεδρος. Κερδίζω περισσότερα από όσα χρειάζομαι, ακόμα και αν αυτά τα χρήματα δεν ήταν αρκετά για άλλους προέδρους. Για μένα, το να είμαι πρόεδρος δεν είναι θυσία, είναι καθήκον”

Για τους στόχους του για την Ουρουγουάη

“Ο στόχος μου είναι να πετύχω τη μείωση της αδικίας στην Ουρουγουάη, να βοηθήσω τους πιο ευάλωτους και να αφήσω μία παρακαταθήκη πολιτική, έναν τρόπο για να οραματιζόμαστε το μέλλον το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν άλλοι που θα έρθουν να πάρουν τη θέση μου. Δεν υπάρχει τίποτα που να έχει μικρή διάρκεια. Αυτό που θέλω είναι να αγωνιστώ για το κοινό καλό. Η ζωή, ξέρετε, περνάει γρήγορα. Ο μόνος τρόπος για να παρατείνεις τη ζωή σου είναι άλλοι να συνεχίσουν τη δουλειά που εσύ έχεις ξεκινήσει”.

Για την εμπειρία του να είναι πρόεδρο
“Ο πρόεδρος είναι ένας υψηλός αξιωματούχος που εκλέγεται για να πραγματοποιεί μία λειτουργία. Δεν είναι βασιλιάς, δεν είναι θεός. Δεν είναι κάποιος σαμάνος σε κάποια φυλή ώστε να γνωρίζει τα πάντα. Είναι ένας δημόσιος υπάλληλος που ζει για να εξυπηρετεί τους πολίτες. Νομίζω ότι ο ιδανικός τρόπος ζωής για έναν πρόεδρο είναι να ζει όπως η πλειοψηφία του κόσμου για τον οποίο εκλέχθηκε να υπηρετήσει”

Για το μυστικό της ευτυχίας

“Να ζεις σύμφωνα με τα πιστεύω σου. Να είσαι ο εαυτός σου και να μην προσπαθούν να επιβάλλεις τα κριτήριά σου στους υπόλοιπους. Δεν περιμένω από τους άλλους να ζουν όπως εγώ. Θέλω να σέβομαι την ελευθερία των άλλων ανθρώπων, αλλά προασπίζομαι τη δική μου ελευθερία. Και αυτό έρχεται με το να έχεις το θάρρος να λες αυτό που πιστεύεις, ακόμα και όταν δε μοιράζονται την οπτική σου”

Για τις επαναστάσεις και τις εξεγέρσεις

“Έχω δει την άνοιξη που τελείωσε με μία φρικτή βαρυχειμωνιά. Εμείς, οι άνθρωποι, είμαστε αγελαία όντα. Δε μπορούμε να ζήσουμε μόνοι μας. Ζούμε σε εξάρτηση με την κοινωνία. Είναι ένα πράγμα να ρίξεις μία κυβέρνηση ή να φτιάξεις ένα οδόφραγμα και είναι κάτι τελείως διαφορετικό να δημιουργήσεις ή να κτίσεις μία καλύτερη κοινωνία. Μία κοινωνία χρειάζεται οργάνωση, πειθαρχία και δουλειά σε βάθος χρόνου. Μην τα μπερδεύουμε λοιπόν αυτά τα δύο. Θέλω να κάτω το εξής ξεκάθαρο:

Μου αρέσει αυτή η νεανική ενέργεια και ο αυθορμητισμός, αλλά νομίζω ότι δε θα οδηγήσει πουθενά εάν δεν ωριμάσει”.

Για τη νομιμοποίηση της μαριχουάνας

Ερωτώμενος σχετικά με την αντίθεση σχετικά με τη νομιμοποίηση της μαριχουάνας, είπε:

“Πάντα έτσι συμβαίνει με τις αλλαγές. Το 1913, καθιερώσαμε το δικαίωμα στο διαζύγιο για τις γυναίκες της Ουρουγουάης. Ξέρετε τι λέγανε τότε; Ότι ο θεσμός της οικογένειας θα εξαφανιστεί. Ότι αυτό θα είναι το τέλος των καλών τρόπων και της κοινωνίας. Πάντα θα υπάρχει μία συντηρητική και πιο παραδοσιακή αντιμετώπιση των πραγμάτων, που θα κτίζει πάνω στο φόβο για την αλλαγή. Όταν ήμουνα νέος και πήγαινα να χορέψω στα κλαμπ της εποχής, έπρεπε να φοράμε κουστούμια και γραβάτες. Αλλιώς, δε μας άφηναν να μπούμε. Δε νομίζω πως σήμερα στα πάρτι της νεολαίας κάτι τέτοιο ισχύει”.

Για τον υλισμό

“Έχουμε θυσιάσει τους παλιούς άυλους θεούς, και τώρα, έχουμε κάνει κατάληψη στο ναό του Θεού της Αγοράς. Αυτός ο θεός που οργανώνει την οικονομία, την πολιτική, τις συνήθειές μας, τις ζωές μας, και μας παρέχει πιστωτικές κάρτες και επιτόκια, λες και εκεί βρίσκεται η ευτυχία”

“Μοιάζει σα να έχουμε γεννηθεί μονάχα για να καταναλώνουμε και να καταναλώνουμε. Και όταν δε μπορούμε πλέον να καταναλώσουμε, νοιώθουμε τη ματαίωση και υποφέρουμε από τη φτώχεια και αυτό-περιθωριοποιούμαστε”

Για την παγκόσμια κατανάλωση

“Μπορούμε πλέον να ανακυκλώνουμε σχεδόν τα πάντα. Εάν ζούσαμε με αυτά που έχουμε, εάν ήμασταν επαρκείς, και οι 7 δισεκατομύρια άνθρωποι στον κόσμο θα είχαν όλα όσα χρειάζονται. Προς τα εκεί θα έπρεπε να κατευθύνονται οι παγκόσμιες πολιτικές. Αλλά σκεφτόμαστε ως άνθρωποι και χώρες και όχι ως είδος”

` Για το δικαίωμα στην έκτρωση και τον γάμο ομόφυλων

 

“Εφαρμόσαμε μία πολύ απλή αρχή: Αναγνωρίσαμε τα γεγονότα. Η έκτρωση είναι τόσο παλιά όσο ο κόσμος. Ο γάμος μεταξύ ομόφυλων, επίσης. Είχαμε τον Ιούλιο Καίσαρα, τον Μεγάλο Αλέξανδρο, η ομοφυλοφιλία δεν είναι σημείο των μοντέρνων καιρών μας, είναι πολύ πιο παλιά από ότι νομίζουμε. Είναι μία αντικειμενική πραγματικότητα που υπάρχει. Για εμάς, το να μη την νομιμοποιούμε θα ήταν σα να βασανίζουμε άσκοπα αυτούς τους ανθρώπους”

Για το τέλος των συγκρούσεων

Όταν ερωτήθηκε για το κατά πόσο η Ουρουγουάη θα μπορούσε να προσφέρει τις υπηρεσίες τις για να λήξει η 50ετής πόλεμος στην Κολομβία μεταξύ κυβέρνησης και ανταρτών, είπε:

“Από μακριά, μοιάζει σα ένας πόλεμος δίχως λύση και σα μία μακριά θυσία για ολόκληρη τη χώρα. Οπότε, όταν παρουσιάζεται ένας πρόεδρος που προσπαθεί να ανοίξει ένα μονοπάτι που μπορεί να οδηγήσει στην ειρήνη, νομίζω πως αξίζει να τον υποστηρίξουμε. Γιατί υπάρχει πολύς πόνος, και αν προσπαθήσουν να ανταποδώσουν όλοι αυτό τον πόνο, αυτός ο πόλεμος δε θα τελειώσει ποτέ. Αλλά υπάρχει μία ευκαιρία. Θα ένιωθα πολύ εγωιστής εάν δε βοηθούσα με οποιοδήποτε τρόπο μπορώ”.

“Η βοήθεια δε σημαίνει επέμβαση. Δε θα αναμειχθώ εάν δε με καλέσουν. Αλλά αν μπορώ να λειτουργήσω ως ένας μεσάζοντας με την εμπειρία που έχω, τότε θα ενθαρρύνω τη συμμετοχή στο διάλογο μεταξύ κυβέρνησης και ανταρτών. Των ανταρτών που έχουν και αυτοί τα προβλήματά τους, και έχουν τους δικούς τους βάσιμους φόβους. Νομίζω πως όλοι στη Λατινική Αμερική πρέπει να βοηθήσουμε.”

Για το ότι παρέμεινε σεμνός παρά την θέση εξουσίας που κατέχει

“Μόλις οι πολιτικοί αρχίζουν να σκαρφαλώνουν στην ιεραρχία, ξαφνικά αισθάνονται σα βασιλιάδες. Δεν ξέρω γιατί συμβαίνει αυτό. Αυτό που γνωρίζω είναι ότι όσοι προασπίζονται τη δημοκρατία βρίσκονται στον κόσμο για να διασφαλίσουν ότι κανείς δε θα είναι πιο ίσος από τους άλλους”. Σχετικά με τα μεγέθη των γραφείων και των σπιτιών που δίνονται σε πολιτικούς με αξιώματα, τα θεωρεί απομεινάρια της φεουδαρχίας: “Χρειάζεσαι ένα παλάτι, κόκκινα χαλιά και πολλούς υπήκοους να σου λένε, “μάλιστα, κύριε”. Όλα αυτά είναι φρικτά”

Για την αναδιανομή του πλούτου

“Οι επιχειρήσεις θέλουν απλά να αυξάνουν τα κέρδη τους: είναι στο χέρι της κυβέρνησης να διασφαλίσει ότι αρκετά από αυτά τα κέρδη θα αναδιανεμηθούν ώστε οι εργαζόμενοι να έχουν λεφτά για να αγοράσουν τα προϊόντα τα οποία παράγουν. Δεν υπάρχει κανένα μυστήριο εδώ – όσο λιγότερο φτώχια υπάρχει, τόσο περισσότερο ανθεί το εμπόριο. Η πιο σημαντική επένδυση είναι στους ανθρώπινους πόρους”

Για τα γηρατειά

“Αυτό που είναι λυπηρό είναι ότι ένας 80χρονος παπούς πρέπει να είναι ο πιο ανοιχτόμυαλος. Οι γέροι δεν είναι γέροι εξαιτίας της ηλικίας τους, αλλά εξαιτίας αυτών που έχουν στο κεφάλι τους. ”

Για την εξάρτηση

“Χειρότερο από τα ναρκωτικά είναι η διακίνηση των ναρκωτικών. Πολύ χειρότερο. Τα ναρκωτικά είναι η αρρώστια και δεν πιστεύω ότι υπάρχουν καλά ναρκωτικά ή ότι η μαριχουάνα κάνει καλό. Ούτε τα τσιγάρα κάνουν καλό. Καμία εξάρτηση δεν είναι καλή. Συμπεριλαμβάνω και το αλκόολ. Η μόνη καλή εξάρτηση είναι ο έρωτας. Ξεχάστε όλα τα υπόλοιπα”