Του Διογένη Λόππα
Πληροφορίες από αξιόπιστες δημοσιογραφικές πηγές στη Μέση Ανατολή αναφέρουν επίμονα ότι ο λατρεμένος μας Ταγίπ βρίσκεται ενώπιον σοβαρού γεωπολιτικού διλήμματος, καθώς δέχεται έντονες πιέσεις από το καθεστώς των Ταλιμπάν για να αναλάβει τη λειτουργία και την ασφάλεια του αεροδρομίου της Καμπούλ.
Γιατί όμως οι άτεγκτοι Ταλιμπάν, ενώ αρχικά απέρριψαν κατηγορηματικά κάθε εμπλοκή ξένης στρατιωτικής δύναμης στη χώρα, ξαφνικά ανέκρουσαν πρύμναν; Η απάντηση έχει δύο σκέλη:
- Η λειτουργία ενός διεθνούς αεροδρομίου απαιτεί εξειδικευμένο προσωπικό και εξοπλισμό που πρακτικά οι Ταλιμπάν δεν διαθέτουν, τουλάχιστον σε επάρκεια
- Το νεοπαγές καθεστώς ιδιαίτερα μετά τις σοκαριστικές εικόνες που κατέκλυσαν τα διεθνή ΜΜΕ καίγεται κυριολεκτικά για διεθνή αναγνώριση, καθώς κινδυνεύει να μεταβεί σε κατάσταση Βόρειας Κύπρου, δηλαδή σε καθεστώς ”μη κράτους”, αφενός γιατί καμία σοβαρή χώρα δε βιάζεται να αναγνωρίσει μια δράκα μακελάρηδων που εμπορεύονται ναρκωτικά για να χρηματοδοτούν τις ανά την επικράτεια συμμορίες τους και αφετέρου γιατί κανένας δε βιάζεται να μπει εθελουσίως στη μαύρη λίστα των Αμερικανών. Κάθε λελογισμένος ηγέτης μπορεί να καταλάβει ότι δεν είναι ακριβώς η κατάλληλη διπλωματικά στιγμή για συνεννοήσεις με τους Ταλιμπάν
Κάθε ηγέτης; Όχι, γιατί εδώ στη γειτονιά μας φύεται αυτό το μοναδικό είδος πολιτικού που μπροστά του ο Σαντάμ και ο Καντάφι μοιάζουν με τον Ούλοφ Πάλμε. Έτσι μετά το μεγαλοπρεπές φιάσκο των S400, την απειλή προσάρτησης της μισής Κύπρου και την de facto κατάληψη της Αν. Μεσογείου, φαίνεται ότι οι Τούρκοι σκέφτονται να εξαπολύσουν τη χαριστική βολή των αμερικανοτουρκικών σχέσεων.
Είναι πραγματικά απίστευτο, αν τελικά επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, ότι μόλις πριν λίγες ημέρες ο ίδιος άνθρωπος διαπραγματευόταν στα ίσια με τους Αμερικανούς την ασφάλεια του αεροδρομίου της Καμπούλ, ως ισότιμο μέλος του ΝΑΤΟ και αναπόσπαστο κομμάτι της δύσης και ξαφνικά φέρεται να διαπραγματεύεται με αυτούς από τις επιθέσεις των οποίων υποτίθεται ότι θα φύλαγε το αεροδρόμιο! Δηλαδή, αν ο μη γένοιτο, οι αφελείς Αμερικανοί συμφωνούσαν τελικά με τους Τούρκους, μπορούμε εύκολα να υποθέσουμε ότι ουσιαστικά θα άνοιγαν την κερκόπορτα της πρωτεύουσας στους εχθρούς τους. Αυτό ας γίνει μάθημα σε όλους.
Φυσικά οι Τούρκοι δε βιάζονται να αποφασίσουν, όχι τουλάχιστον πριν ξεκαθαρίσει κάπως η κατάσταση στο Αφγανιστάν και ίσως όχι πριν κάποιοι άλλοι βγουν μπροστά και αναγνωρίσουν το μεσαιωνικό καθεστώς, όπως για παράδειγμα η Κίνα ή η Ρωσία που έτσι και αλλιώς οι σχέσεις τους με τη δύση βρίσκονται στο ναδίρ και δεν έχουν τίποτα να χάσουν, εκτός ίσως από μέρος της διεθνούς αξιοπιστίας τους, όση τουλάχιστον τους έχει απομείνει.
Όμως το ζήτημα για τον Σουλτάνο παραμένει δελεαστικό, ενώ από την αρχή δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να συνεργαστεί με τους Ταλιμπάν, βασιζόμενος στο κοινό έδαφος του Ισλάμ, του οποίου ας μην ξεχνάμε ότι πιστεύει ότι αποτελεί τον παγκόσμιο προστάτη. Για κάποιον απροσδιόριστο σε πρώτη επαφή λόγο η Τουρκία επιθυμεί διακαώς και εν γνώση των ενδεχόμενων απωλειών, να αναλάβει ρόλο στην Καμπούλ. Οι κακές γλώσσες λένε, ότι η επιθυμία αυτή έχει να κάνει με το προσφιλές εμπόριο ναρκωτικών ο τζίρος του οποίου στο Αφγανιστάν υπολογίζεται σε 80δις ετησίως. Τα κέρδη από αυτό τον ετήσιο κύκλο ”εργασιών” είναι βέβαια μαύρα και αυτό διευκολύνει όλες εκείνες τις εν ενεργεία στρατιωτικές εμπλοκές που έχει αναλάβει εργολαβία η στενή οικογένεια του Σουλτάνου και που βασίζονται σχεδόν εξολοκλήρου στην εκμίσθωση ισλαμιστών μισθοφόρων, κυρίως από το συριακό μέτωπο.
Είναι όμως αυτονόητο ότι αυτή τη φορά το πολιτικό κόστος αναμένεται βαρύτατο και αυτό γιατί κανένας αυτή την ώρα δεν είναι σε θέση να σταθμίσει τα πραγματικά επίπεδα της αμερικανικής ανοχής. Αν η τουρκική προεδρία ήταν πελάτης μου, θα τους συμβούλευα να κάνουν διακριτικά πίσω και όποιες μπίζνες επιθυμούν να κάνουν μα τους Ταλιμπάν να τις κάνουν στο χαμηλότερο δυνατόν επίπεδο και κατά προτίμηση μέσω Πακιστάν και Κατάρ. Πιστεύω ακράδαντα ότι τα αμερικανικά επίπεδα ανοχής στο συγκεκριμένο ζήτημα θα είναι απλούστατα μηδενικά, ενώ αυτό που χαρακτηρίζει τη στιγμή αυτή οποιαδήποτε πιθανή εμπλοκή με οτιδήποτε γύρω από το νεοπαγές καθεστώς της Καμπούλ είναι το εξής απλοϊκό και εύκολα κατανοητό: Οργή (rage).
H αμερικανική διακυβέρνηση υπό τον φιλόδοξο και δημοφιλή πρόεδρο Biden, έπειτα από ένα πολύ ελπιδοφόρο ξεκίνημα και αφού πέρασε το μήνυμα σε συμμάχους και εχθρούς ότι η Αμερική επέστρεψε, βρέθηκε απότομα και απροειδοποίητα στο μάτι ενός γεωπολιτικού κυκλώνα από όπου δε φαίνεται ότι θα εξέλθει γρήγορα. Και αν βέβαια οι ΗΠΑ είναι too big to fail, δε συμβαίνει το ίδιο με το δίδυμο Joe – Kamala και κανένας δεν είναι σε θέση να προβλέψει τις εξελίξεις, όταν ακόμα η αποχώρηση είναι σε εξέλιξη και όταν μόλις τώρα έχει ξεκινήσει ένας πρόχειρος απολογισμός των πραγματικών απωλειών και ιδιαίτερα του hi-tech εξοπλισμού που ουσιαστικά παραχωρήθηκε σε τρομοκράτες, οι οποίοι κάλλιστα θα μπορούσαν με τη σειρά τους να μεταπωλήσουν σε ισλαμικές οργανώσεις ανά τον κόσμο που προκαλούν τρόμο στις αμερικανικές υπηρεσίες ασφαλείας ακόμα και χωρίς τα όπλα αυτά. Και στις ΗΠΑ, σε αντίθεση με τις Οθωμανικές μπανανίες, έχουν μια κακή συνήθεια να αποδίδουν τις ευθύνες ακριβώς εκεί που ανήκουν και μάλιστα με απόλυτα συστημικό τρόπο.
Η παραπάνω απλή παραδοχή αποτελεί εγγύηση για το ότι η αντίδραση της σημερινής ηγεσίας των ΗΠΑ και για όσο διάστημα παραμείνει στη θέση της, θα είναι τουλάχιστον ασύμμετρη, απέναντι σε οποιαδήποτε κρατική ή άλλη οντότητα προσπαθήσει να προσεγγίσει τους Ταλιμπάν με οποιονδήποτε τρόπο. Δεν υπάρχει καμία απολύτως αμφιβολία, ότι λόγω της συγκυρίας και καθώς οι μνήμες είναι νωπές, τόσο από το πρωτοφανές χάος, όσο και από το αναπόφευκτο τρομοκρατικό κτύπημα με τις ανυπόφορες για το κύρος των ΗΠΑ απώλειες, οι παραβάτες θα αντιμετωπιστούν με παραδειγματική ωμότητα και έξω από κάθε πλαίσιο διπλωματικής αβρότητας ή συμψηφισμών του τύπου ”χρήσιμος σύμμαχος”.
Όλα τα παραπάνω είναι φαντάζομαι εις γνώσιν των Τούρκων φίλων μας και ίσως τελικά παίξουν καθοριστικό ρόλο στην τελική τους απόφαση αναφορικά με την αναγνώριση ή όχι των Ταλιμπάν και το καρότο της παραχώρησης του αεροδρομίου που αυτή συνεπάγεται. Αλλά πάλι, κοιτώντας πίσω στο πρόσφατο παρελθόν, παρόμοια πληροφόρηση είχε και μακαρίτης ο Σαντάμ, όταν ένοιωσε αρκούντως αναντικατάστατος ώστε να ενεργήσει όπως ενήργησε, πριν τελικά καταλήξει νομοτελειακά στην αγχόνη.