Του Μελέτη Ρεντούμη
Η εμπορική αντιπαράθεση μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών και Κίνας, η οποία κλιμακώνεται επί προεδρίας Τραμπ, προκαλεί ήδη μια σειρά από προκλήσεις για την κινεζική οικονομία. Οι αμερικανικοί δασμοί σε κινεζικά προϊόντα στοχεύουν ευθέως στη βιομηχανική καρδιά της χώρας, επιδιώκοντας να μειώσουν το εμπορικό της πλεόνασμα και να περιορίσουν την εξαγωγική της δύναμη. Αν και η άμεση επίπτωση ήταν η επιβράδυνση της ανάπτυξης σε ορισμένους τομείς, η Κίνα απάντησε με έναν λιγότερο προβλέψιμο, αλλά ιδιαίτερα ευφυή μηχανισμό που είναι η αξιοποίηση της gig economy και των ευέλικτων μορφών εργασίας.
Πιο συγκεκριμένα, η κινεζική gig economy, που περιλαμβάνει εκατομμύρια εργαζομένους σε πλατφόρμες όπως η Meituan, η Didi και η Alibaba, γνώρισε εκρηκτική ανάπτυξη την τελευταία δεκαετία κάτι που συνεχίζεται με αμείωτη ένταση, Αυτή η ευελιξία στην αγορά εργασίας επέτρεψε στην Κίνα να απορροφήσει σημαντικό μέρος του σοκ που προκάλεσαν οι αμερικανικοί δασμοί. Όταν παραδοσιακές βιομηχανικές μονάδες είδαν τις παραγγελίες τους να μειώνονται, η gig economy προσέφερε άμεση διέξοδο στους εργαζομένους που διαφορετικά θα οδηγούνταν στην ανεργία.
Επιπλέον, η φύση αυτής της μορφής εργασίας επέτρεψε την ταχύτερη μετάβαση σε νέα επιχειρηματικά μοντέλα, επικεντρωμένα στην εσωτερική κατανάλωση και τις ψηφιακές υπηρεσίες. Η στροφή της Κίνας από μια εξαγωγική οικονομία σε ένα πιο ισορροπημένο μοντέλο, με έμφαση στις υπηρεσίες και την τεχνολογία, βρήκε ιδανικό σύμμαχο στην gig economy. Έτσι, παρά τις πιέσεις από την Ουάσινγκτον, η Κίνα κατόρθωσε να διατηρήσει την κοινωνική συνοχή και την παραγωγικότητα σε αποδεκτά επίπεδα.
Παράλληλα, η κινεζική κυβέρνηση υποστήριξε αυτόν τον μετασχηματισμό μέσω επενδύσεων σε ψηφιακές υποδομές, αλλά και με την ανοχή σε πιο ευέλικτες εργασιακές σχέσεις, τουλάχιστον σε προσωρινή βάση. Αυτό δημιούργησε ένα οικοσύστημα χαμηλού κόστους εργασίας, ικανού να αντισταθμίσει μέρος του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος που επιδίωκαν να αφαιρέσουν οι ΗΠΑ μέσω των δασμών.
Συμπερασματικά θα λέγαμε πως η Κίνα αξιοποίησε και αξιοποιεί την gig economy όχι απλώς ως εργαλείο κοινωνικής ανακούφισης, αλλά ως στρατηγικό όπλο οικονομικής προσαρμογής και ανθεκτικότητας. Αν και η μακροχρόνια βιωσιμότητα αυτής της προσέγγισης τίθεται υπό συζήτηση, στο πλαίσιο του εμπορικού πολέμου του Τραμπ, λειτούργησε ως αποτελεσματική ασπίδα ενάντια στις εξωτερικές πιέσεις, υπογραμμίζοντας την ικανότητα της Κίνας να μετασχηματίζεται και να καινοτομεί υπό συνθήκες κρίσης, παρά την κρατική παρέμβαση στις περισσότερες μορφές εργασίας.
Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός
