Πέθανε ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης σε ηλικία 88 ετών, σήμερα τις πρώτες πρωινές ώρες.
Όπως ανέφερε μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο διοικητής του Νοσοκομείου Κορίνθου, Γρηγόρης Καρπούζης, ο πρώην πρωθυπουργός διακομίστηκε στις 07:31 χωρίς τις αισςθήσεις και ο θάνατός του διαπιστώθηκε στις 8 παρά 10, μετά από ανεπιτυχείς προσπάθειες ανάνηψης.
Ο Κώστας Σημίτης γεννήθηκε στις 23 Ιουνίου 1936 στον Πειραιά.
Σπούδασε νομικά και οικονομικά στη Γερμανία και την Αγγλία. Ξεκίνησε την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία ως διδάκτωρ της Νομικής στο Πανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ το 1959. Μετά τη διαφυγή από την Ελλάδα επί δικτατορίας δίδαξε από το 1971 έως το 1975 ως υφηγητής στο Πανεπιστήμιο της Κωνσταντίας και συνέχισε ως τακτικός καθηγητής του Αστικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Γκίσεν. Το 1977 εξελέγη τακτικός καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Συμμετείχε ενεργά στον αντιδικτατορικό αγώνα (1967-1974). Μετά τη σύλληψη του Σάκη Καράγιωργα με τον οποίο συνεργαζόταν το 1969 διέφυγε στο εξωτερικό. Καταδικάσθηκε ερήμην σε φυλάκιση. Σε αντίποινα συνελήφθη η σύζυγός του Δάφνη και κρατήθηκε για δυο μήνες σε απομόνωση. Από το 1970 συμμετείχε στο Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα (ΠΑΚ) ως μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του ΠΑΣΟΚ, συνεργάστηκε στη διακήρυξη της 3ης Σεπτεμβρίου 1974, στην πρώτη Κεντρική Επιτροπή και στο πρώτο Εκτελεστικό Γραφείο του κινήματος.
Διετέλεσε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ από τις 30 Ιουνίου 1996, μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου έως τις 8 Φεβρουαρίου 2004 όπου τον διαδέχτηκε ο Γιώργος Παπανδρέου. Στις 18 Ιανουαρίου του 1996 διαδέχτηκε τον Ανδρέα Παπανδρέου στην πρωθυπουργία μετά από ψηφοφορία της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ. Στις 30 Ιουνίου 1996, λίγες μέρες μετά τον θάνατο του Ανδρέα Παπανδρέου, ο Κώστας Σημίτης εξελέγη πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ στο 4ο Συνέδριο του κόμματος με 53.77% έναντι του Άκη Τσοχατζόπουλου (46.23%).
Στο 5ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, τον Μάρτιο του 1999 επανεκλέχθηκε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ. Στις Κοινοβουλευτικές Εκλογές της 9ης Απριλίου 2000 εξελέγη πρωθυπουργός, με αύξηση του ποσοστού του ΠΑΣΟΚ και στο 6ο Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ που ακολούθησε, τον Οκτώβριο του 2001, εκλέχθηκε για τρίτη φορά Πρόεδρος του Κινήματος.
Στις 7 Ιανουαρίου 2004, με στόχο την ομαλή πολιτική διαδοχή, ανακοίνωσε την παραίτησή του από την προεδρία του ΠΑΣΟΚ, παραμένοντας όμως πρωθυπουργός μέχρι τη λήξη και της δεύτερης θητείας του και τη διενέργεια των κοινοβουλευτικών εκλογών στις 7 Μαρτίου 2004, συμπληρώνοντας οκτώ και πλέον χρόνια πρωθυπουργίας.
Επί πρωθυπουργίας του επεδίωξε τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας, ιδιαίτερα για τη σταθεροποίηση και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας καθώς και την ενδυνάμωση της θέσης της Ελλάδας στην Ευρώπη και στον διεθνή περίγυρο της.
H Ελλάδα εντάχθηκε το 2000 με την πολιτική αυτή στην Οικονομική Νομισματική Ένωση, επιτυγχάνοντας έναν στρατηγικής σημασίας εθνικό στόχο. Μετά την αντικατάσταση της δραχμής από το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, ακολούθησε η επιτάχυνση των πολιτικών για την πραγματική και κοινωνική σύγκλιση.
Εκατοντάδες μικρά και μεγάλα έργα υποδομής πραγματοποιήθηκαν σε όλη την ελληνική επικράτεια, στο πλαίσιο ενός από τα μεγαλύτερα αναπτυξιακά προγράμματα στην ιστορία της χώρας.
Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν το αεροδρόμιο “Ελ. Βενιζέλος”, η Αττική Οδός, η Γέφυρα Ρίου Αντιρρίου, το Μετρό της Αθήνας, η Εγνατία Οδός. Ανάλογου μεγέθους ήταν και το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού του κοινωνικού κράτους που εφαρμόστηκε με έμφαση στην ανάπτυξη των υποδομών υγείας και πρόνοιας, ιδίως με την κατασκευή δεκάδων νοσοκομείων σε όλη τη χώρα.
Στην πορεία προς τον εκσυγχρονισμό, σημαντικός σταθμός ήταν η σταθεροποίηση της οικονομίας, η συνεχής αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης, η δημιουργία ανεξάρτητων διοικητικών αρχών, ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης, το “Πρόγραμμα Καποδίστριας” και η αποκέντρωση της κεντρικής εξουσίας, η εξάρθρωση της Οργάνωσης “17 Νοέμβρη”, οι νέες ρυθμίσεις για τις ταυτότητες, τα νέα μουσεία που κατασκευάστηκαν, η ενοποίηση των Αρχαιολογικών χώρων της Αθήνας και η έναρξη των εργασιών για το Μουσείο της Ακρόπολης. Παράλληλα, προετοιμάστηκε η χώρα για την άρτια διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα.
Ο Κώστας Σημίτης διετέλεσε επίσης Υπουργός Οικονομικών, Υπουργός Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας, Υπουργός Εμπορίου και Υπουργός Γεωργίας στις κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου. Ενώ το 1989 διετέλεσε Υπουργός Παιδείας στην οικουμενική κυβέρνηση του Ξενοφώντας Ζολώτα. Εκλεγόταν βουλευτής της Α’ εκλογικής περιφέρειας Πειραιά συνεχώς από το 1985 μέχρι το 2007.
Ήταν παντρεμένος με τη Δάφνη Σημίτη με την οποία απέκτησε δύο κόρες, τη Φιόνα και τη Μαριλένα.
Η είσοδος στο Ευρώ
H Ελλάδα εντάχθηκε το 2000 με την πολιτική αυτή στην Οικονομική Νομισματική Ένωση, επιτυγχάνοντας έναν στρατηγικής σημασίας εθνικό στόχο. Μετά την αντικατάσταση της δραχμής από το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, ακολούθησε η επιτάχυνση των πολιτικών για την πραγματική και κοινωνική σύγκλιση.
Προχώρησαν μεγάλα έργα και ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζουν το αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος, η Αττική Οδός, η Γέφυρα Ρίου Αντιρρίου, το Μετρό της Αθήνας, η Εγνατία Οδός.
«Σε λίγες ώρες, μαζί με το νέο έτος, το ευρώ, μπαίνει στη ζωή μας.(…) Από σήμερα η δραχμή, το νόμισμά μας, από το 1833, όπως είδαμε, αντικαθίσταται από το ευρώ». Αυτό δήλωνε ο πρωθυπουργός της χώρας, Κώστας Σημίτης, στο πρωτοχρονιατικό του μήνυμα την 31η Δεκεμβρίου του 2001.
Από την 1η Ιανουαρίου του 2002, η Ελλάδα εισερχόταν σε μια νέα εποχή, αφήνοντας πίσω της το εθνικό νόμισμα, τη δραχμή.
Στις 19 και 20 Ιουνίου του 2000, η Ελλάδα εντάσσεται στην ευρωζώνη. Το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ECOFIN), στο πλαίσιο της Συνόδου Κορυφής που πραγματοποιήθηκε στην Πορτογαλία, αποφάσισε την ένταξη τη Ελλάδος στο ευρώ.
Την 1η Ιανουαρίου του 2001, η Ελλάδα εντάχθηκε στη ζώνη του ευρώ και η αμετάκλητη ισοτιμία μετατροπής της δραχμής σε ευρώ ορίστηκε σε: 1 ευρώ = 340,750 δραχμές. Η Τράπεζα της Ελλάδος έγινε μέλος του Ευρωσυστήματος, το οποίο αποτελείται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες των χωρών που έχουν υιοθετήσει το ευρώ.
Τα Ίμια
Από τις 25 Δεκεμβρίου, με αφορμή ένα ναυτικό ατύχημα, είχε αρχίσει να εξελίσσεται η κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου 1996 η Άγκυρα δήλωσε ότι τα Ίμια ανήκουν στην Τουρκία και μια τουρκική φρεγάτα πλησίασε τις βραχονησίδες. «Την Τρίτη 30.1 το πρωί συγκαλώ τα αρμόδια για το θέμα μέλη της Κυβερνητικής Επιτροπής (…) Την ίδια ημέρα η ΕΥΠ ενημερώνει το ΓΕΝ ότι εντοπίστηκε σήμα από τουρκική πηγή προς τουρκικό πλοίο στην περιοχή με οδηγία να φωτογραφηθεί και αν βιντεοσκοπηθεί μια νησίδα των Ιμίων. Πρόκειται για εκείνη που στη συνέχεια θα καταληφθεί από τους Τούρκους».
Το απόγευμα της Τρίτης συνεχίζεται στη Βουλή η συζήτηση για τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης, οι πληροφορίες λένε ότι ο τουρκικός στόλος βγήκε από τα Δαρδανέλια, και ο Μπιλ Κλίντον καλεί τον Έλληνα Πρωθυπουργό. «Ο πρόεδρος Κλίντον με πληροφορεί ότι ανησυχεί μήπως η κρίση στα Ίμια οδηγήσει σε θερμό επεισόδιο μεταξύ των δύο χωρών και συμβουλεύει να πάρουμε τα αναγκαία μέτρα ώστε να αποφευχθεί μια πολεμική σύγκρουση. Από τη συνομιλία μας σχημάτισα την εντύπωση ότι η ενημέρωσή του ήταν ελλιπής (…) Του απάντησα ότι Ίμια ανήκουν στην Ελλάδα».
Μετά τη λήξη της κοινοβουλευτικής συζήτησης πραγματοποιήθηκε και δεύτερη σύσκεψη της Κυβερνητικής Επιτροπής. Ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ κ. Λυμπέρης έχει απλώσει τους χάρτες πάνω στο τραπέζι και υποστηρίζει ότι η Ελλάδα έχει εκεί «τη μεγαλύτερη δύναμη» και ότι η Τουρκία κάνει κινήσεις τακτικής. Ο Σημίτης ρώτησε τον Λυμπέρη αν φυλάσσεται η δεύτερη βραχονησίδα, «μου απάντησε χωρίς δισταγμό ότι βεβαίως και φυλάσσεται». «Συμφωνούμε όλοι ότι πρέπει να απευθυνθούμε στις ΗΠΑ, επειδή είναι η μόνη χώρα που μπορεί να επηρεάσει αποφασιστικά την τουρκική στάση. Ο Θεόδωρος Πάγκαλος ανέλαβε να μιλήσει με τον Χόλμπρουκ, όταν η Άγκυρα ανακοίνωσε ότι τούρκοι κομάντος κατέλαβαν την μία από τις δύο νησίδες. Ο Λυμπέρης το διέψευδε, αλλά το επιβεβαίωναν οι Αμερικανοί. Στο ΚΥΣΕΑ διαπιστώθηκε ότι η Ελλάδα δεν είχε δυνατότητα άμεσης επέμβασης και οι στρατιωτικές δυνάμεις δεν είχαν σχέδιο. Ζητήθηκε αμέσως η βοήθεια των ΗΠΑ για απεμπλοκή. Πολύ αργότερα ο Σημίτης ενημερώθηκε για την πτώση του ελικοπτέρου και τα τρία νεκρά μέλη του. Την Τετάρτη ενημέρωσε τη Βουλή και ευχαρίστησε τους Αμερικανούς για τη συμβολή τους, προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων ακόμα και από ένα κομμάτι του ΠΑΣΟΚ που αμφισβήτησε την ικανότητα της κυβέρνησης να χειρίζεται τα εθνικά θέματα.
Το σκάνδαλο στο Χρηματιστήριο
Στις 23 Σεπτεμβρίου 1999 έγινε το κραχ στο ελληνικό χρηματιστήριο και χιλιάδες «επενδυτές» είδαν τις οικονομίες και τις περιουσίες τους να εξανεμίζονται. Το ελληνικό χρηματιστηριακό κραχ του ’99 είναι η ξαφνική και απότομη πτώση που σημείωσαν οι τιμές των περισσότερων μετοχών του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών. Το κραχ επηρέασε μεγάλο μέρος των Ελλήνων, καθώς οι ενεργοί επενδυτές είχαν φτάσει τα 1,5 εκατομμύρια, και οδήγησε σε πολυετείς δικαστικές διαμάχες για την εύρεση και την τιμωρία πιθανών ενόχων, γι’ αυτό και έγινε γνωστό ευρέως ως το «σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου», παρόλο που εν τέλει όλοι οι κατηγορούμενοι αθωώθηκαν.
Η ραγδαία άνοδος των τιμών των μετοχών στο ΧΑΑ, γνωστή και ως «φούσκα του Χρηματιστηρίου» είχε ξεκινήσει ήδη από το 1997. Η έναρξη της φούσκας απέφερε υψηλά κέρδη σε μικρό αριθμό επενδυτών μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα την προσέλκυση ολοένα και περισσότερων επενδυτών που επεδίωκαν να αντιγράψουν αυτή την επιτυχία. Το καλοκαίρι του 1999, η ενασχόληση με το χρηματιστήριο είχε φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ. Ακόμη και σε μικρά χωριά υπήρχαν ΕΛΔΕ (εταιρείες λήψης και διαβίβασης εντολών) που λειτουργούσαν ως γραφεία διαμεσολάβησης για την αγορά και πώληση μετοχών.
Η πτώση ξεκίνησε την Δευτέρα, 20 Σεπτεμβρίου 1999 αλλά έγινε ιδιαίτερα αισθητή από τις 23 Σεπτεμβρίου και μετά, με τον γενικό δείκτη να σημειώνει πτώση 12,7% σε 3 ημέρες και πτώση άνω των 1.000 μονάδων σε μία βδομάδα.
Η αποπομπή από την ΚΟ του ΠΑΣΟΚ
Στις 12 Ιουνίου 2008 ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Παπανδρέου απέπεμψε τον Σημίτη από την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος μέσω επιστολής που δημοσιοποίησε στον Τύπο, χωρίς να κινήσει την τυπική διαδικασία διαγραφής προς τον Πρόεδρο της Βουλής.
Αιτία στάθηκε η διαφορετική άποψη μεταξύ του Παπανδρέου και του Σημίτη για τη διεξαγωγή ή όχι δημοψηφίσματος σχετικά με την κύρωση της Ευρωπαϊκής Συνθήκης της Λισαβόνας. Ο Γιώργος Παπανδρέου κατηγόρησε τον Κώστα Σημίτη πως, ενώ το 2005 είχε προσυπογράψει την πρόταση του ΠΑΣΟΚ, για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για τη Συνταγματική Συνθήκη της ΕΕ και είχε επιχειρηματολογήσει επ’ αυτού και στη Βουλή εντούτοις, στην περίπτωση της Συνθήκης της Λισαβόνας που ακολούθησε την εγκατάλειψη της Συνταγματικής Συνθήκης, άλλαξε γνώμη.
Η τελευταία ομιλία του στα γενέθλια του ΠΑΣΟΚ
Στην εκδήλωση για τα 50 χρόνια από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ, τον περασμένο Σεπτέμβριο είχε μιλήσει ο Κώστας Σημίτης, μία ομιλία που επρόκειτο να είναι η τελευταία δημόσια για τον πρώην πρωθυπουργό.
Στον χαιρετισμό του, έστειλε το μήνυμα ότι το ΠΑΣΟΚ με την ανάδειξη νέας ηγεσίας (θα ακολουθούσαν οι εσωκομματικές εκλογές) έχει μία ευκαιρία για να πρωταγωνιστήσει. Και όπως είπε, “οι ευκαιρίες δεν είναι άπειρες”.
“Υπήρξα συνιδρυτής του ΠΑΣΟΚ την 3η Σεπτέμβρη του 1974. Στην πορεία των 50 ετών αντιμετωπίσαμε αντιξοότητες και προκλήσεις αλλά καταφέραμε να βάλουμε τα θεμέλια για μια δημοκρατική Ελλάδα. Με μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή και με ισχυρή παρουσία στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σήμερα περισσότερο από ποτέ, ο προοδευτικός κόσμος ζητάει απαντήσεις και κυρίως μια διέξοδο για να μπορέσει να ελπίσει ξανά. Το ΠΑΣΟΚ εργάζεται γι’ αυτό οφείλει να πρωταγωνιστήσει στις εξελίξεις αυτές, προσφέροντας το όραμα και το σχέδιο για την ανασυγκρότηση της χώρας προς μια προοδευτική κατεύθυνση. Είναι μια ευκαιρία. Οι ευκαιρίες δεν είναι άπειρες. Μπορούμε να παλέψουμε τώρα για να πετύχουμε.
Εδώ και τώρα προχωράμε, λοιπόν, μπροστά. Με γνώση, δύναμη, τόλμη θα πετύχουμε”.
