Οι εκλογές θα διαμορφώσουν ένα νέο πολιτικό τοπίο και είναι ευθύνη των προοδευτικών δυνάμεων αμέσως μετά να πάρουν κάθε δυνατή πρωτοβουλία για την ανασύσταση της μεγάλης και πλειοψηφικής κεντροαριστεράς.
Το ερώτημα για το που βαδίζει η κεντροαριστερά στην Ευρώπη δεν είναι ρητορικό. Είναι υπαρκτό και επείγον περισσότερο από ποτέ. Αφορά το παρόν και τα μέλλον της Ευρώπης που δεν περνά και τις καλύτερες ώρες της. Και την παράταξη με την ευρεία έννοια του προοδευτικού κινήματος που θα μπορούσε –δυστυχώς μόνον αυτή- να αποτελέσει μοχλό για την αναγκαία δημοκρατική ανατροπή που θα αλλάξει το ευρωπαϊκό στάτους.
Δεν έχουν δικαίωμα οι προοδευτικές δυνάμεις της Ευρώπης να συνεχίσουν να υποβαθμίζουν ή να αγνοούν την ιδεολογική και πολιτική ηγεμονία της νεοΔεξιάς. Να στέκουν άφωνες μπροστά στον υπαρκτό κίνδυνο αναβίωσης της ακραίας εθνικιστικής δεξιάς ή να αποδέχονται χωρίς όρους τo καθεστώς των συντηρητικών δυνάμεων που οικοδομείται πάνω σε κοινωνίες χαμηλών προσδοκιών. Οι ευρωπαίοι πολίτες αρκούνται στα λίγα και σίγουρα, αποδέχονται πολιτικές που οξύνουν και πολλαπλασιάζουν τις ανισότητες και καθιστούν το «ευρωπαϊκό όραμα» επισφαλές και εν πολλοίς αδιέξοδο.
Είναι αλήθεια ότι η κεντροαριστερά στην Ευρώπη τρέχει πίσω από τα γεγονότα. Δεν κατάφερε μέχρι τώρα να εμφανίσει μια αλτερνατίβα που θα καταστήσει την Ευρωπαϊκή Ένωση ισότιμο πόλο στον πόλεμο των γεωπολιτικών και οικονομικών αντιπαραθέσεων, στον νέο ψυχρό πόλεμο ανάμεσα σε Δύση και Ανατολή.
Δεν κατάφερε να πείσει ότι η ευρωπαϊκή αυτάρκεια που στηρίχθηκε στην επιβολή του μοντέλου της «Γερμανικής Ευρώπης» τρίζει επικίνδυνα. Στην όψιμη διαπίστωση ότι η γερμανική οικονομία δεν είναι και τόσο μεγάλη σε σύγκριση με τους αναδυόμενους πόλους και η δύναμη παρέμβασης είναι τόσο μικρή στους σύγχρονους στρατηγικούς διακανονισμούς που επιχειρούνται στο έδαφος της και στα σύνορά της η απάντηση της αρκείται στις ρητορικές εξάρσεις του Μακρόν και κάποιων ηγετών που διεκδικούν να εκπροσωπήσουν το νέο και το ριζοσπαστικό κυρίως σε επίπεδο διακηρύξεων.
Η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία είναι ο κύριος εκφραστής της κεντροαριστεράς και λόγω μεγέθους του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος και λόγω ιστορικών καταβολών, σταθερής προσήλωσης στην ευρωπαϊκή ενοποίηση. Στις αντίξοες συνθήκες της πρώιμης παγκοσμιοποίησης και στο αφιλόξενο περιβάλλον του Μάαστριχτ οργάνωσε αυτή την οικονομική και νομισματική ένωση, αλλά ταυτόχρονα συμβιβάστηκε με τις αναγκαίες προσαρμογές που επέβαλε ο ανταγωνισμός. Η παραγωγικότητα, ο οικονομικός ντετερμινισμός, η ευελιξία στην αγορά εργασίας, την έφεραν πιο κοντά στις συντηρητικές δυνάμεις. Η Ευρώπη ισχυροποιήθηκε αρχικά στον παγκόσμιο ανταγωνισμό δεν έλυσε, όμως, τις εσωτερικές της αντινομίες και υστερήσεις. Και όπως ήταν φυσικό απώλεσε μεγάλο μέρος της μεταρρυθμιστικής της δυναμικής. Είναι θετικό το γεγονός ότι έστω και όψιμα πολλοί που μέχρι τώρα έχουν εμμονή στο «να γίνουμε ευρωπαίοι» ενώ είμαστε Ευρώπη και θέλουμε να την αλλάξουμε, ανακαλύπτουν και προσαρμόζονται στις νέες ανάγκες. Καλοδεχούμενοι.
Η αναγκαία διεύρυνση που ισχυροποιεί εξ αντικειμένου το ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν συμβαδίζει εδώ και χρόνια με την αντίστοιχη εμβάθυνση. Αυτή που οριοθετεί μια Ένωση με ομοσπονδιακή οργάνωση, πολιτική ενοποίηση, κοινή εξωτερική πολιτική και άμυνα, σύγκλιση των επιπέδων ανάπτυξης, κοινές πολιτικές οικοδόμησης του κοινωνικού κράτους, αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, δραστικής μείωσης των ανισοτήτων στην κατανομή του πλούτου και του εισοδήματος και εμπέδωσης κράτους δικαίου και ασφάλειας στην καθημερινή ζωή του ευρωπαίου πολίτη. Με άλλα λόγια αντί να κινείται στο περίγραμμα της επιστροφής σε μια αδιέξοδη «κανονικότητα» που αναπαράγει τη συντηρητική ηγεμονία, να προβάλλει ως άμεσο αίτημα μια Νέα προοδευτική Συνθήκη που θα αντικαταστήσει το συντηρητικό συμβιβασμό του Μάαστριχτ.
Είναι κρίμα που αυτή η συζήτηση είναι πολύ μακριά από την προεκλογική αντιπαράθεση με κύρια ευθύνη του Πρωθυπουργού και της Κυβέρνησης που χρησιμοποιούν κάθε μέσο και τρόπο να επικυρώσουν απλά την νεοΔεξιά ηγεμονία τους. Οι προοδευτικές δυνάμεις δεν έχουν τη δύναμη να επιβάλλουν μια δική τους ατζέντα, οι ευρωπαϊκές τους θέσεις περιορίζονται στους λόγους και τα φυλλάδια τους. Ωστόσο είναι βέβαιο ότι οι εκλογές θα διαμορφώσουν ένα νέο πολιτικό τοπίο και είναι ευθύνη αυτών των δυνάμεων αμέσως μετά να πάρουν κάθε δυνατή πρωτοβουλία για την ανασύσταση της μεγάλης και πλειοψηφικής κεντροαριστεράς. Στο ΠΑΣΟΚ πέφτει το πιο σημαντικό μερίδιο της ευθύνης και καθ΄ ομολογία του Προέδρου του είναι έτοιμο να την αναλάβει.
(Ο Κώστας Σκανδαλίδης είναι πρώην υπουργός)
ΑΠΟ ΤΟ DNEWS