
Συνέντευξη στον Δημ.Κωνσταντακόπουλο
Που αποβλέπουν η «δασμολογική καταιγίδα» και οι άλλες πολιτικές του Τραμπ; Τι αποτελέσματα θα έχουν; Τι θα γίνει με το δολλάριο και τους BRICS; Που πάει η Ευρώπη; Υπάρχει πιθανότητα πολεμικής σύγκρουσης Αμερικής και Κίνας; Γιατί οι Κινέζοι πέτυχαν εκεί που οι Σοβιετικοί απέτυχαν; Γιατί η οικονομική επιστήμη είναι σε κρίση; Μπορούμε να αναπτύσσουμε επ’ άπειρον τις παραγωγικές δυνάμεις αδιαφορώντας για τα φυσικά όρια του πλανήτη;
Σε αυτά και άλλα ερωτήματα απαντάει ένας από τους γνωστότερους παγκοσμίους οικονομολόγους, οπαδός του Κεϋνσιανισμού και επικριτής του Νεοφιλελευθερισμού, ο Αμερικανός Καθηγητής Τζέιμς Γκαλμπρέιθ, στη συνέντευξη που παραχώρησε στον Δημήτρη Κωνσταντακόπουλο για το Militaire.gr.
O Γκαλμπρέιθ διδάσκει στο Lyndon B. Johnson School ofPublic Affairs, στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, όπου διευθύνει το πρόγραμμα για τις ανισότητες και στο Ινστιτούτο Οικονομικών Levy του BardCollege. Είναι επίσης μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Παγκόσμιας Ένωσης Οικονομικών ( WorldEconomics Association) και πρόεδρος της οργάνωσης «Οικονομολόγοι για Ειρήνη και Ασφάλεια». Γιός ενός από τους μεγαλύτερους και πιο επιδραστικούς οικονομολόγους του 20ού αιώνα, του Τζων Κένεθ Γκαλμπρέιθ, ο Τζέιμς Γκαλμπρέιθ, έχει διατελέσει επίσης εκτελεστικός διευθυντής της Μεικτής Οικονομικής Επιτροπής του αμερικανικού Κονγκρέσου, συμβούλευσε την κινεζική κυβέρνηση στη δεκαετία του 1990, ενώ οι απόψεις του επηρέασαν μερικώς, σε ένα βαθμό τον χειρισμό της κρίσης του 2008 από τους Αμερικανούς και ιθύνοντες. Ο Γκαλμπρέιθ υπήρξε επίσης επικριτής των συνεχών αμερικανικών στρατιωτικών επεμβάσεων παγκοσμίως, ενώ έγινε γνωστός στο ελληνικό κοινό από την ανάμειξή του στην κρίση του 2015.
Ο Αμερικανός οικονομολόγος πιστεύει ότι ο Τραμπ δεν θα καταφέρει να επιστρέψει η βιομηχανία στις ΗΠΑ και να αντιμετωπίσει τα άλλα προβλήματά τους, η ρίζα των οποίων είναι στη χρηματιστικοποίηση και τη στρατιωτικοποίηση της αμερικανικής οικονομίας εδώ και δεκαετίες. Υπογραμμίζει ότι η Κίνα δεν είναι εύκολος αντίπαλος, με δεδομένη την πολύ μεγάλη εσωτερική αγορά που διαθέτει, αλλά και την τεράστια επιστημονική και τεχνολογική της βάση, τη μεγαλύτερη παγκοσμίως. Ο Τραμπ, πιστεύει, θα καταφέρει όμως να επιφέρει σοβαρό πλήγμα στη διεθνή οικονομία με τη διαταραχή των διεθνών εμπορικών σχέσεων, ενώ ήδη κατέφερε ένα πλήγμα στο δολλάριο.
Ο Γκαλμπρέιθ γελάει όταν του ζητάμε να σχολιάσει την «ευρωπαϊκή αντίδραση» στους δασμούς. «Εσείς ξέρετε κάποια αντίδραση;» μας απαντάει, εκτιμώντας ότι η ΕΕ είναι στη χειρότερη κατάσταση από όλους λόγω της ίδιας της δομής της, αλλά και του ακραίου υπερφιλελευθερισμού της οικονομικής φιλοσοφίας της και του γερμανικού ordoliberalismus. Τα πράγματα έκανε πολύ χειρότερα η πολιτική της Ευρώπης στο ουκρανικό που την απέκοψε από αξιόπιστες πηγές φτηνής ενέργειας, δηλ. το ρωσικό φυσικό αέριο.
Το 2015 η Γερμανία ήταν ακόμα μια μεγάλη βιομηχανική δύναμη. Σήμερα σέρνει τα πόδια της.
Ο Αμερικανός οικονομολόγος παραμένει σκεπτικιστής ως προς την πιθανότητα να καταφέρει η ΕΕ να υλοποιήσει τα υπερφιλόδοξα εξοπλιστικά της προγράμματα, με δεδομένο τον κατακερματισμό της αμυντικής της βιομηχανίας. Το πιθανότερο, πιστεύει, είναι όλη αυτή η ιστορία να καταλήξει στην εισαγωγή αμερικανικών όπλων, κάτι που δεν θα βοηθήσει την ευρωπαϊκή οικονομία.
Αμφισβητεί εξάλλου και την σκοπιμότητα αυτού του υπερεξοπλισμού. Ούτε η Ρωσία θα επιτεθεί στο ΝΑΤΟ, ούτε το ΝΑΤΟ στη Ρωσία. Καλύτερα θα έκανε, αντί για προγράμματα εξοπλισμών, να επιδιώξει η Ευρώπη να συνάψει με τη Ρωσία μια συνθήκη ειρήνης και μη επέμβασης στα εσωτερικά των άλλων κρατών.
Συγκρίνοντας τη σοβιετική με την κινεζική εξέλιξη, υποστηρίζει ότι μια αιτία ήταν ότι η ΕΣΣΔ δεν στάθηκε ικανή να προσφέρει στον πληθυσμό της επαρκή ποσότητα αξιόπιστων καταναλωτικών αγαθών, ιδίως στο περιβάλλον του Ψυχρού Πολέμου και των πολύ μεγάλων στρατιωτικών δαπανών. Επίσης και το ότι το σοβιετικό σύστημα οικονομικού σχεδιασμού, σε αντίθεση με το κινεζικό, ήταν πολύ άκαμπτο και υπερσυγκεντρωτικό.
Ο Τζέιμς Γκαλμπρέιθ δεν πιστεύει πάντως ότι είναι πολύ πιθανός ένας ανοιχτός πόλεμος, με στρατιωτικά μέσα, μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, παρά τις πολλές συζητήσεις για ένα τέτοιο ενδεχόμενο στις ΗΠΑ. Επικρίνει τον Τραμπ για την καταστροφή όσων κρατικών θεσμών λειτουργούν ακόμα στις ΗΠΑ, όπως η κοινωνική ασφάλιση. Πιστεύει ότι δεν μπορεί να βρεθεί λύση στα οικονομικά προβλήματα χωρίς μια μορφή σχεδιασμού. Αυτό άλλωστε είναι το μεγάλο μάθημα από την ανατολική Ασία και ιδίως την Κίνα. ‘Οσο για τον κεϋνσιανισμό πρέπει να ξανασκεφτούμε ποια στοιχεία του παραμένουν εφαρμόσιμια και ποια όχι στο σημερινό περιβάλλον ανοιχτών διεθνών αγορών. Αμφισβητεί έντονα τις νεοκλασικές οικονομικές θεωρίες που στηρίζονται στο αξίωμα ότι οι αγορές τείνουν από μόνες τους στην ισορροπία, και αυτός είναι ο λόγος που θεωρεί αναγκαία την εισαγωγή της έννοιας της εντροπίας στη μελέτη των οικονομικών φαινομένων.
Από το Militaire.gr