Τι σημαίνει η εκλογή Τραμπ για την παγκόσμια οικονομία

Του Στέλιου Κούλογλου

Τίποτα δεν είναι σίγουρο με τον πιο απρόβλεπτο πρόεδρο της αμερικανικής ιστορίας, που επιστρέφει με το «εγώ» του στα ύψη, από τη ρεβάνς. Οι πρεσβευτές των χωρών της ΕΕ που συγκεντρώθηκαν χθες το πρωί στις Βρυξέλλες για μία πρώτη ανταλλαγή απόψεων, έξυναν το κεφάλι τους. Η ίδια αμηχανία θα κυριαρχήσει και σήμερα το βράδυ, στη συνάντηση κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών στη Βουδαπέστη. Το μόνο βέβαιο είναι ότι αυτή τη δεύτερη φορά, ο Τραμπ είναι σε καλύτερη θέση να εφαρμόσει το επιθετικό -και απέναντι στην Ευρώπη- πρόγραμμα του.

Σίγουρο επίσης είναι ότι ο Τραμπ θα συνεχίσει και ίσως κλιμακώσει την επιβολή πρόσθετων δασμών στις εισαγωγές από την Κίνα και την Ευρώπη, που ξεκίνησαν επί Ομπάμα και διευρύνθηκαν στις επόμενες θητείες Τράμπ και Μπάιντεν.

Η ιστορία δείχνει ότι οι πολιτικές προστατευτισμού συχνά οδηγούν σε εμπορικούς πολέμους, καθώς οι εμπλεκόμενες  χώρες να προσπαθούν να προστατεύσουν τις δικές τους βιομηχανίες. Αν οι αμερικανικοί δασμοί ενισχυθούν, οι επιπτώσεις μπορεί να είναι σοβαρές για την παγκόσμια οικονομία, οδηγώντας σε μείωση της ανάπτυξης και αυξήσεις τιμών, που θα θίξουν τους ασθενέστερους πολίτες:

Όταν το 2018 ο Τραμπ αύξησε τους δασμούς, οι Αμερικανοί καταναλωτές χρειάστηκε να πληρώνουν 12% περισσότερα για προϊόντα όπως πλυντήρια ρούχων.

Μία από τις μεγαλύτερες αβεβαιότητες είναι η πολιτική που θα ακολουθήσει ο Τραμπ στη Μέση Ανατολή και απέναντι στη Ρωσία. Αν στην πρώτη ρίξει κι άλλο λάδι στη φωτιά, οι τιμές του πετρελαίου μπορεί να εκτοξευθούν.

Αν επιβάλλει στην Ουκρανία μία συμφωνία, με παραχώρηση των εδαφών που έχουν καταλάβει τα ρωσικά στρατεύματα, μπορεί από την άλλη πλευρά να βελτιωθούν σταδιακά οι σχέσεις Ευρώπης- Ρωσίας. Διευκολύνοντας την εισαγωγή ρωσικού φυσικού αερίου, που είναι φθηνότερο από το αμερικανικό.

Για την ΕΕ, ένας μεγάλος πονοκέφαλος είναι αν ο νέος Αμερικανός πρόεδρος θα κηρύξει ανοικτό εμπορικό πόλεμο κατά της Κίνας. Η Ευρώπη θα μπορούσε τότε να διαπραγματευτεί με το Πεκίνο για την κατάργηση των δασμών, σε τεχνολογίες όπως τα ηλιακά πάνελ και τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα ολοκληρώνοντας την πράσινη μετάβαση.

Αλλά πολιτικά,  η ΕΕ δεν είναι στα καλύτερα της. Οι δύο χώρες-αμαξοστοιχίες έχουν σοβαρά πολιτικά προβλήματα. Στη Γαλλία ο Μακρόν βρίσκεται με μία ασταθή κυβέρνηση μειοψηφίας, ενώ η γερμανική κυβέρνηση βγάζει δεν βγάζει τη θητεία της.

Οι επιπτώσεις της πολιτικής Τραμπ δεν περιορίζονται μόνο στην οικονομία. Η διεθνής κοινότητα ανησυχεί για τις συνέπειες της πολιτικής του στις παγκόσμιες σχέσεις. Η απουσία ηγεσίας από τις ΗΠΑ σε ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή και η ειρηνική επίλυση συγκρούσεων ενδέχεται να οδηγήσει σε περαιτέρω παγκόσμια αποσταθεροποίηση και αύξηση των ένοπλων συγκρούσεων.

Ήδη ο Νετανιάχου, που κάνει πάρτι και έσπευσε να χαιρετίσει τον νέο πρόεδρο γιατί «θα υποστηρίξει χωρίς όρους το Ισράηλ»,  εκπαραθύρωσε τον υπουργό Άμυνας που ήθελε συμφωνία στη Γάζα.

Στην τελευταία ο πόλεμος μαίνεται όπως και στο Σουδάν, τη Μιανμάρ, τη Συρία και στον Λίβανο. Ο κόσμος είχε να δει τόσες πολλές απώλειες αμάχων από το 2010. Ο αριθμός των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν προβλήματα πείνας αυξάνεται, επιστρέφοντας στα επίπεδα του 2008 – 9.

Οι τραγωδίες του πλανήτη δεν ενδιέφεραν τον Τραμπ της πρώτης θητείας και πολύ περισσότερο δεν θα τον απασχολήσουν τη δεύτερη. Σήμερα έχει να αντιμετωπίσει πολύ λιγότερα εμπόδια.  Έχει φέρει το Ρεπουμπλικανικό κόμμα στα μέτρα του, ελέγχει τη Δικαιοσύνη και έχει ήδη διαβρώσει τους θεσμούς.

Και αυτή τη φορά δεν θα υπάρχουν στο επιτελείο του κάποιοι που προσπαθούσαν να μετριάσουν τη ζημιά  που προκαλούσε ένας παρανοϊκός πρόεδρος, εμμονικός με την εικόνα του, ανίκανος να ακούσει σύνθετες ενημερώσεις, υποφέροντας από ακατάσχετη λογοδιάρροια στο Twitter, του φίλου του Ελον Μασκ.

Έχει μαζέψει αυτούς που του λένε μόνο ναι. Σήμερα το βράδυ στη Βουδαπέστη, η κοντόθωρη και ανεπαρκής ευρωπαϊκή ηγεσία θα μπορούσε να καταλήξει μόνο σε ένα σύνθημα: «προσδεθείτε και μην καπνίζετε».

ΑΠΟ ΤΟ TVXS