Η Ευρώπη του Μακρόν σε παραζάλη

Γράφει ο Κώστας Αργυρός

Το τέλος του «μακρονισμού» δεν προέκυψε χτες. Το πάρτυ δεν τελείωσε στο δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία, όπως έγραψε το βράδυ της Κυριακής το «DER SPIEGEL». Το πάρτυ με τα πιο λευκά κι από λευκά πουκάμισα και με τις σκηνοθετημένες ως την τελευταία λεπτομέρειά τους εμφανίσεις του Γάλλου προέδρου είχε τελειώσει ήδη από την εποχή των κίτρινων γιλέκων. Η πανδημία απλώς πάτησε το κουμπί της παύσης και του έδωσε την ψευδαίσθηση της σωτηρίας. Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών τον Απρίλιο είχε ήδη δείξει ότι το σενάριο του «ατσαλάκωτου» είχε πολλά κενά. Ο χειμώνας, που έρχεται με μια σειρά από απειλές (ακρίβεια, ενεργειακή κρίση, πανδημία;) να τριγυρίζουν την παραζαλισμένη «ευρωπαϊκή ελίτ» θα μας δείξει ποια θα είναι τα επόμενα επεισόδια.

Η γαλλική κοινωνία είναι φορτισμένη, κουρασμένη, εξοργισμένη, εγκλωβισμένη σε τεράστιες ταξικές αντιθέσεις, που ο αυτοκράτορας αδυνατεί να συνειδητοποιήσει μέσα από την ασφάλεια των Ηλυσίων Πεδίων. Η απώλεια της «αυτοδυναμίας» ήταν το φυσικό αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας. Το οικοδόμημα θα κατέρρεε με ακόμα μεγαλύτερη σφοδρότητα πάνω στα κεφάλια της ελίτ, που έπλασε το μιντιακό κατασκεύασμα Μακρόν, αν αυτό το περίπου 55% που αδιαφορεί για τις εκλογές είχε μια εναλλακτική επιλογή, στην οποία θα μπορούσε να πιστέψει πραγματικά.

Οι περίπου 85 έδρες της Λεπέν κόντρα σε ένα σύστημα, που ευνοεί το κέντρο και προσπαθεί να κρατήσει εκτός Βουλής τα άκρα είναι κάτι παραπάνω από ένας κόκκινος συναγερμός για τη δημοκρατία. Είχε ξαναχτυπήσει βέβαια, αλλά κάποιοι προτιμούσαν να κλείνουν τα αυτιά τους.

Η ικανοποίηση του Μελανσόν ότι «έριξε» τον πρόεδρο της υπεροψίας θα αποδειχτεί στην πράξη τους επόμενους μήνες αν ήταν δικαιολογημένη. Θα φανεί αν η συμμαχία του θα κρατήσει και θα μπορέσει να αλλάξει πραγματικά την ατζέντα ή αν θα περιοριστεί σε έναν «ανταρτοπόλεμο» μέσα στη Βουλή και μάχες οπισθοφυλακής για να μην ξηλωθεί ότι έχει απομείνει ακόμα από το άλλοτε περιζήτητο «ευρωπαϊκό μοντέλο».

Η ήττα του Μακρόν είναι μια ήττα της αλαζονείας της εξουσίας, που όπως έλεγε κάποτε ο Μπρεχτ αρπάζει το ψωμί από το τραπέζι και κηρύττει τη λιτότητα. Οι μεγαλοστομίες για τη Γαλλία που θα ξαναγίνει «μεγάλη» και η διαφυγή από την γκρίζα καθημερινότητα των εξαθλιωμένων προαστίων και της ερημωμένης επαρχίας με φληναφήματα για την επίσης «μεγάλη Ευρώπη» δεν πείθουν πια. Η ήττα του Μακρόν είναι η ήττα ενός μοντέλου «ηγεσίας» στην Ευρώπη, που βλέπει την κοινωνία από ψηλά και θεωρεί αχάριστους όσους δεν προσκυνούν το μεγαλείο της, στέλνοντας πανοπλίες και δακρυγόνα για να θυμίσουν ποιος είναι το αφεντικό εδώ.

Οι «μακρονιστές» στην υπόλοιπη ΕΕ και φυσικά και εδώ στην Ελλάδα έχουν κάθε λόγο να μην κοιμηθούν ήσυχα απόψε. Οι πρώτες τους αντιδράσεις δείχνουν το μέγεθος του σοκ. Θα αρχίσουν πάλι τις κινδυνολογίες και τις κατάρες στο «λαϊκισμό». Οπου ως λαϊκισμός καταγγέλεται ότι απειλεί τη βόλεψή τους και τα κληρονομημένα τους «δικαιώματα».

Ο νεοφιλελευθερισμός αγκομαχά. Ο απλός πολίτης μπορεί να μην το συνειδητοποιεί έτσι. Αντιδρά όμως. Και ο κίνδυνος είναι ότι επειδή ακριβώς αυτό το σύστημα σφιχταγκαλιάστηκε με τον αυταρχισμό οι μέρες που έρχονται δεν θα είναι καθόλου βελούδινες. Ούτε κανείς μπορεί να προσβλέπει πια σε βελούδινες επαναστάσεις.

ΑΠΟ ΤΟ POLITICUS.GR