Ανάκαμψη του δολαρίου και οικονομικές συνέπειες

Toυ Μελέτη Ρεντούμη

Η ανάκαμψη του δολαρίου τους τελευταίους δύο μήνες αποτελεί μια από τις πιο εντυπωσιακές ανατροπές στις αγορές συναλλάγματος του 2025. Παρά τα μαζικά στοιχήματα των hedge funds εναντίον του, η αμερικανική νομισματική μονάδα όχι μόνο αντιστάθηκε αλλά ενισχύθηκε σημαντικά, φέρνοντας σε δύσκολη θέση πολλούς επενδυτές που είχαν σορτάρει το δολάριο προσδοκώντας περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από τη FED.

Ωστόσο, η πρόσφατη ανακοίνωση της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει άμεσα σε νέες μειώσεις επιτοκίων, σε συνδυασμό με την επιμονή του πληθωρισμού και τα ισχυρά οικονομικά στοιχεία των Ηνωμένων Πολιτειών, αντιστρέφουν πλήρως το κλίμα και αναζωπυρώνουν τη ζήτηση για το δολάριο ως ασφαλές καταφύγιο.

Ταυτόχρονα, η αδυναμία του ευρώ και του γιεν λειτουργεί ενισχυτικά για το αμερικανικό νόμισμα. Η Ευρωζώνη βρίσκεται σε κλίμα αβεβαιότητας λόγω της πολιτικής κρίσης στη Γαλλία, με τις αγορές να τιμολογούν τον κίνδυνο πολιτικής αστάθειας και δημοσιονομικής εκτροπής.

Παράλληλα, στην Ιαπωνία, οι επικείμενες εκλογές έχουν προκαλέσει ανησυχίες για πιθανή αλλαγή στη δημοσιονομική πολιτική, οδηγώντας σε εκροές κεφαλαίων και περαιτέρω αποδυνάμωση του γιεν. Το αποτέλεσμα είναι ένα ισχυρότερο δολάριο που απορροφά τη ρευστότητα και ενισχύεται από τις εισροές κεφαλαίων προς τις ΗΠΑ, καθώς οι επενδυτές επιδιώκουν σταθερότητα και αποδόσεις.

Η ισχυροποίηση του δολαρίου, ωστόσο, δεν είναι χωρίς συνέπειες. Για πολλές χώρες με υψηλό εξωτερικό χρέος σε δολάρια, η άνοδος της ισοτιμίας μεταφράζεται σε αύξηση του πραγματικού βάρους του χρέους. Αυτό σημαίνει πως οικονομίες της Λατινικής Αμερικής, της Αφρικής και της Νοτιοανατολικής Ασίας κινδυνεύουν να δουν τα δημοσιονομικά τους ελλείμματα να εκτινάσσονται, καθώς το κόστος εξυπηρέτησης των δανείων σε δολάρια διογκώνεται.

Εκτός αυτού, εταιρείες με δανεισμό σε ξένο νόμισμα ενδέχεται να αντιμετωπίσουν προβλήματα ρευστότητας, οδηγώντας σε νέους κύκλους αναδιαρθρώσεων και πιέσεων στις τοπικές αγορές.

Αξιοσημείωτο είναι ότι αυτή η ενίσχυση του δολαρίου συντελείται σε ένα περιβάλλον όπου η πολιτική του προέδρου Τραμπ για επιβολή δασμών και εμπορικών φραγμών παραμένει ενεργή. Παρά την προσπάθεια να περιοριστεί το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ, η πολιτική αυτή δεν φαίνεται να αποδυναμώνει το νόμισμα.

Αντιθέτως, οι αυξημένοι δασμοί οδηγούν σε αύξηση των τιμών εισαγωγών, ενισχύοντας τις πληθωριστικές πιέσεις και ωθώντας τη FED να παραμείνει προσεκτική, κάτι που στηρίζει έμμεσα το δολάριο. Η ισχυρή εσωτερική ζήτηση, η τεχνολογική υπεροχή και η ενεργειακή αυτάρκεια των ΗΠΑ αποτελούν επιπλέον παράγοντες που θωρακίζουν τη χώρα απέναντι στις παρενέργειες του προστατευτισμού.

Συμπερασματικά, η πορεία του δολαρίου το 2025 δείχνει ότι παραμένει ο απόλυτος δείκτης εμπιστοσύνης στις διεθνείς αγορές. Η ανθεκτικότητά του, παρά την πολιτική αστάθεια και τις γεωοικονομικές αναταράξεις, αποδεικνύει ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να αποτελούν το κέντρο βάρους του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος. Ωστόσο, η συνεχής άνοδος του δολαρίου μπορεί να επιβαρύνει σημαντικά τις αναδυόμενες αγορές και να πυροδοτήσει έναν νέο κύκλο παγκόσμιας ανισορροπίας, εάν δεν υπάρξει συντονισμός νομισματικής πολιτικής και σταθεροποίηση των διεθνών σχέσεων καθώς και του διεθνούς εμπορίου.

Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός