Του Νίκου Λακόπουλου
Το διάγγελμα του πρωθυπουργού από την Ιθάκη δεν περιείχε ειδήσεις. Μόνο στίχους και συμβολισμούς.«Σήμερα στην πατρίδα μας ξημερώνει μια καινούρια μέρα», «σήμερα είναι μια μέρα λύτρωσης, είναι όμως και η αφετηρία μιας νέας εποχής», «η Ιθάκη είναι μόνο η αρχή».
Πιθανόν ο ανασχηματισμός που αναμένεται από μέρα σε μέρα να περιέχει περισσότερα μηνύματα, αν μάλιστα περιέχει εκπλήξεις στη κατεύθυνση μιας νέας “προοδευτικής συμμαχίας”: το βασικό πρόβλημα αυτής της κυβέρνησης ονομάζεται Πάνος Καμμένος, ο οποίος δεν παρέλειψε χθες να κάνει σαφές ότι μπορεί να καθορίσει αυτός και το κόμμα του την προθεσμία της παράταιρης συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ.
Η έξοδος από το μνημόνιο με πανηγυρισμούς ή όχι είναι γεγονός, αλλά τι σημαίνει αυτό; To δεύτερο μέρος του διαγγέλματος του Αλέξη Τσίπρα αναμένεται στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης με “μέτρα στήριξης του κοινωνικού κράτους” δηλαδή δαπάνες, στοχευμένες φοροελαφρύνσεις, αύξηση του κατώτατου μισθού κι άλλες εξαγγελίες που πρέπει να υλοποιηθούν μέσα σε ένα μικρό χρονικό διάστημα μαζί με τον “εθνικό” πια στόχο να μην περικοπούν κι άλλο οι συντάξεις.
Πίσω από μέτρα που πρέπει να γίνουν ορατά στην τσέπη του πολίτη -όπως είπε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος- η ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας όπως λέγεται με αμετροέπεια σημαίνει την επανεκκίνηση της οικονομίας που δεν εξαρτάται από πακέτα παροχών -που μπορεί να είναι ζημιογόνα- όσο από μεταρρυθμίσεις που θα της επιτρέψουν να λειτουργήσει και να παράγει πλούτο πέρα από τις στενάχωρες προβλέψεις.
Από αυτή την άποψη το περιλάλητο “ολιστικό αναπτυξιακό σχέδιο”, το σχέδιο για το μέλλον δεν αφορά διαγγέλματα, αλλά συγκεκριμένα μέτρα για μια επενδυτική έκρηξη που μπορεί να είναι το τέλος της λιτότητας που δεν τελειώνει όχι μόνο με διαγγέλματα, αλλά ούτε καν με νομοσχέδια.
Η κυβέρνηση έχει πεδίο δόξης λαμπρό, αν ξεφύγει από τη λατρεία προς τα ποιήματα και νικήσει την αδράνεια, την γραφειοκρατία, το τέρας που ονομάζεται ελληνικό κράτος. Υπάρχουν βέβαια και οι σειρήνες του λαϊκισμού που εμφανίζονται καθώς πλησιάζουμε τις εκλογές. Ο βασικός στόχος όλων των κυβερνήσεων ήταν να ξανακερδίσουν- συνήθως με διορισμούς και παροχές- τις εκλογές.
Από αυτή την πλευρά τα κόμματα στην Ελλάδα- μαζί με τα συνδικάτα- ήταν φορείς οικονομικής υπανάπτυξης, αρνούμενα να πουν την αλήθεια στον κόσμο ή να θέσουν το κλασσικό ρητό “μη ρωτάς τι έκανε η πατρίδα σου για σένα, αλλά τι έκανες εσύ για την πατρίδα σου”.
Η κυβέρνηση μπορεί να κριθεί από το αν θα δώσει και πάλι “κοινωνικό μέρισμα” και να τσιμπήσει στις δημοσκοπήσεις κάτι από αυτό ή την μη περικοπή των συντάξεων, αλλά σε μια χώρα με 20% ανεργία το θέμα είναι αυτό και όχι οι συντάξεις που εν προκειμένω μοιάζουν με έμμεσα επιδόματα ανέργων.
Μετά το σοκ που δέχτηκε η ελληνική κοινωνία τα τελευταία χρόνια η κατάρρευση του παλιού πολιτικού συστήματος σημαίνει και το τέλος αυτού του πολιτικού λόγου για τον οποίο ευθύνεται και η λαϊκίστικη Αριστερά -που είδε το τέλος μιας σειράς από μυθολογίες της να καταρρέουν. Μια χώρα δεν αλλάζει με συνθήματα και διαδηλώσεις, αφού κάπου άλλου κρίνεται ο πλούτος ή η φτώχεια της.
Σ΄αυτό το σουρεαλιστικό τσίρκο που ζούμε ο Μητσοτάκης εμφανίζεται ως πολέμιος της οικογενειοκρατίας (!) κι ανανεωτής ενώ εκφράζει τον πολιτικό φεουδαρχισμό και η Φώφη καταγγέλλει τον Τσίπρα για τα μνημόνια που υποδούλωσαν την πατρίδα και τα λοιπά. Κι οι δυο μαζί τον καταγγέλλουν ως μνηστήρα της εξουσίας με δίψα γι΄αυτήν, ενώ η αλήθεια είναι πως για πρώτη φορά ένας νεαρός ξεπηδά όχι από τζάκια, αλλά από κινήματα. Από το λαό με τις αυταπάτες του, αμφισβητεί – ο κόσμος που τον πίστεψε για την ακρίβεια- το πολιτικό κατεστημένο και γίνεται πρωθυπουργός.
Αυτό κάποτε ήταν αδιανόητο. Η κυβέρνηση αυτή δεν απαρτίζεται από βαρόνους, ούτε στελεχώνεται από οικογένειες που έχουν μία, δυο τρεις θέσεις στο πολιτικό σύστημα. Θα πρέπει όμως να αποδείξει πως “δεν είμαστε όλοι ίδιοι”. O μόνος τρόπος γι΄αυτό είναι να μιλήσει με ειλικρίνεια στον κόσμο, να αποφύγει τις σειρήνες του λαϊκισμού και τα επικοινωνιακά τερτίπια.
Υπάρχει πάντα ένας κίνδυνος για έναν πολιτικό που λέει την αλήθεια. Να χάσει τις εκλογές. Αλλά τώρα πια που όλες αυτές οι πολιτικές κατέρρευσαν -και μαζί οι πολιτικές του παλιού “αντιμνημονιακού” ΣΥΡΙΖΑ- υπάρχει ένα ενδεχόμενο έπαθλο: να ξανακερδίσει τις εκλογές.
Όχι όμως με ποιήματα, στιχάκια και συνθήματα που πέρα από παλιά είναι δανεικά και κλεμμένα. Η κατάσταση ήταν και παραμένει δραματική και με ένα κοινωνικό μέρισμα δεν κερδίζουμε τίποτα. Μάλλον η πολιτική σ΄αυτή τη χώρα της διαρκούς προδοσίας των οραμάτων, των χαμένων γενεών και των χαμένων ανοίξεων θα πρέπει να ξαναβρεί το νόημά της.
Όχι με χαζά συνθήματα, ξεπερασμένα κλισέ, κι αριστερό κουτόχορτο. Η κατάσταση ήταν και παραμένει άσχημη, δραματική και δεν σηκώνει αστειάκια. Όχι γιατί θα ξανάρθουν αυτοί που διψάνε πράγματι για εξουσία, που έχουν μισοτελειωμένες καριέρες να ολοκληρώσουν, αλλά γιατί θα γυρίσουμε πίσω σε μια χώρα που τα κόμματα εξουσίας συνυπήρχαν με ένα κοινωνικό παρακράτος -λάδωμα, διαφθορά, εξαγορά ψήφων.
Η Ελλάδα δεν αντέχει μια ακόμα προδοσία, μια ήττα που μπορεί να εμφανισθεί κι ως περίλαμπρη νίκη, όπως το ελπιδόφορο κάποτε ΠΑΣΟΚ που κέρδισε πολλές εκλογές, αλλά πρόδωσε τα οράματα γενεών και γενεών.
Τώρα οι κληρονόμοι ζητάνε το μέρισμα στην εξουσία ως δικαίωμα που είναι “γόνοι”. Η μεγάλη σύγκρουση που έγινε πριν από οχτώ χρόνια ως ανατροπή μπορεί να τέλειωσε με τον συμβιβασμό ή την ήττα. Μπορεί όμως να έχει έναν ακόμα γύρο, αν όλα αυτά ήταν ένας τακτικός συμβιβασμός και όχι μια παράδοση -για μια ακόμα φορά- των όπλων. Η Ελλάδα σήμερα πράγματι αλλάζει σελίδα, αλλά δεν ξέρουμε αν είναι μια σελίδα μπροστά ή μια σελίδα προς τα πίσω.
