Γράφει ο Γιώργος Λακόπουλος
Ο Γιώργος Λακόπουλος σχολιάζει τις εσωκομματικές εκλογές του ΠΑΣΟΚ, αλλά και την επόμενη μέρα.
Η εσωκομματική αναμέτρηση στο ΠΑΣΟΚ κινήθηκε σε πλαίσια που επιτρέπουν να εξαχθούν κάποια συμπεράσματα με σχετική ασφάλεια.
Πρώτο: Η συμμετοχή υπήρξε αξιοπρόσεκτη για την περίοδο απαξίας της πολιτικής που διανύουμε – και ειδικά μετά τη γιγαντιαία αποχή στη Ευρωεκλογές. Αλλά δεν ήταν και συνταρακτική και κινήθηκε κάτω από τις υπεραισιόδοξες προβλέψεις της Χαρ. Τρικούπη.
Με 458.000 ψήφους και 6,2% το 2019 στις εθνικές εκλογές, στις αρχαιρεσίες που ακολούθησαν ψήφισαν 270.000 πολίτες.
Με 617.000 ψήφους και 11,4% το 2023 – και 508.000 με 12,7% το 2024 – πήγαν στις κάλπες 301.000.
Δεύτερο: Πριν από όλα, κερδισμένος βγήκε ο δημόσιος βίος, καθώς δεν υπήρξαν εκτροπές σε εμφύλιες ακρότητες των υποψήφιων. Κινήθηκαν ως πολιτικοί που μιλούν πολιτικά, για την πολιτική. Με πολιτικές καμπάνιες στα ΜΜΕ και μόλις μια απόκλιση σε κινήσεις κάτω των ποιοτικών στάνταρντς της «πραγματικής» πολιτικής.
Τρίτο: Οι προσωπικές αντιπαραθέσεις υπήρξαν «ελεγχόμενες» και ευπρεπείς. Υπήρξε μόνο η λοιδορία του Ανδρουλάκη πριν τον Δούκα – που «δεν είναι Μιτεράν, ούτε Ερντογάν» για αν έχει δυο δημόσια αξιώματα. Και οι καταλογισμοί – από τον Γερουλάνο και τον Κατρίνη – ότι η υποψηφιότητα της Άννας Διαμαντόπουλου δεν υπήρξε συμβατή με την πολυετή δραστηριότητα της έξω – και ενίοτε κατά του ΠΑΣΟΚ. Αλλά δεν την εμπόδισε να έχει σχετικά καλή επίδοση – παραμένοντας ωστόσο τέταρτη κατά τις αρχικές έγκυρες προβλέψεις.
Τέταρτο: Παρά την εντυπωσιακή προσβολή τους στα ΜΜΕ, οι εκλογές δεν δημιούργησαν πολιτικό πρόβλημα στην κυβέρνηση. Αρχή αντικυβερνητικού κινήματος στην κοινωνία, λόγω των εκλογών, δεν διαφαίνεται.
Περισσότερο αυτή την περίοδο οι κινήσεις στο εσωτερικό της ΝΔ δημιουργούν πρόβλημα στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Τον οποίο σε προσωπικό επίπεδο απειλούσε περισσότερο η αντίστοιχη με τη δική του «αστική κουλτούρα» του Γερουλάνου – που του επέτρεπε να τον κοιτάξει στα μάτια. Σε αντίθεση με τα σύνδρομα κατωτερότητας, σ’ αυτό το επίπεδο από άλλους υποψηφίους.
Πέμπτο: Γενικότερη επίπτωση των εκλογών στο πολιτικό σκηνικό δεν διαφαίνεται, όπως θα προκύψει και όταν περάσουν οι πρώτες εντυπώσεις. Περισσότερο μπορεί να επιφέρει μεταβολές – και υπέρ του ΠΑΣΟΚ – η κλιμακούμενη αποδιάρθρωση στον ΣΥΡΙΖΑ – ακόμη και στη Βουλή.
Έκτο: Οι θριαμβολογίες «το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε» δεν είναι δικαιολογημένες, με βάση τα πραγματικά δεδομένα. Το ΠΑΣΟΚ έκανε περισσότερο μια – αξιοπρεπή είναι αλήθεια – στροφή γύρω από τον εαυτό του, παρά ανατάραξε την πολική σκηνή με εμπροσθοβαρείς τάσεις του. Δεν έφερε νέα θέματα στο προσκήνιο και δεν κινητοποίησε ευρύτερες δυνάμεις – ειδικά από τα αριστερά του – όπου φαίνεται να υπάρχει ακόμη… αναμονή πρωτοβουλιών του Τσίπρα.
Έβδομο: Κανείς από τους υποψηφίους δεν βγήκε από την κάλπη ως πρωθυπουργήσιμος, ή έστω με τη δυναμική να αλλάξει τους συσχετισμούς με την προσωπική ακτινοβολία του – όπως τόνιζαν προεκλογικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι κανείς δεν κατάφερε να περάσει το 30% στο κόμμα. Ο πρώτος δεν έφτασε καν στις 90.000 ψήφους.
Όγδοο: Η – διασταυρούμενη και μεμονωμένη – καμπάνια των υποψήφιων είχε ως κεντρικό μήνυμα την αυτοπεποίθηση τεσσάρων από αυτού ότι «μπορούν να νικήσουν τον Μητσοτάκη αν πάρουν το κομματικό πηδάλιο». Αλλά πολιτικές προτάσεις, οραματικές στοχεύσεις και νέες ιδέες δεν διατυπωθήκαν. Ούτε άνοιξαν νέα πολιτικά κεφάλαια στην πολιτική συζήτηση στη χώρα.
Ένατο: Ένα χαρακτηριστικό των εκλογών που διαπερνούσε υποδορίως την προεκλογική καμπάνια και έφτασε ως τις κάλπες ήταν οι ψιθυρισμοί ότι θα υπάρξει ανάρμοστη ενίσχυση της σε συγκεκριμένη υποψηφιότητα. Όπως είχε ακουστεί και με την υποψηφιότητα Λοβέρδου πριν από τρία χρόνια. Τελικά, επισήμως υπήρχε μια μόνο καταγγελία από μια Νομαρχιακή Επιτροπή της περιφέρειας για «συμμετοχή στελεχών της ΝΔ».
Δέκατο: Με βάση τα δεδομένα που διαμόρφωσε η πρώτη Κυριακή της αναμέτρησης, η κατάσταση στο ΠΑΣΟΚ και στις σχέσεις του με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις είναι ίδια με αυτή που υπήρξε και πριν τις εκλογές. Ουσιαστικά ήταν περισσότερο εμψυχωτικό εσωκομματικό γεγονός παρά καταλύτης γενικών πολιτικών εξελίξεων. Ή δείγμα προσανατολισμού του ΠΑΣΟΚ σε θέματα συμμαχιών, ή ιδεολογικών κατευθύνσεων.
Επίλογος: Αυτό που μένει να κριθεί στην επαναληπτική εκλογή είναι ο βαθμός διαμόρφωσης συνθηκών ενότητας και ομαλής συμπόρευσης των διεκδικητών της ηγεσίας, -με τις εμφανείς διάφορες κουλτούρας και πολιτικής ταυτότητας. Ειδικά στην περίπτωση που παραμείνει στη θέση του ο Νίκος Ανδρουλάκης – για την απομάκρυνση του οποίου διατυπώθηκε η αξίωση να στηθούν κάλπες.
Από αυτή την άποψη όσοι εμφανίζονται ως «ρυθμιστές» του αποτελέσματος της επόμενης Κυριακής δεν είναι όλοι αθώοι.
ΑΠΟ ΤΟ IEIDISEIS.GR