Δασμοί και μείωση επιτοκίων από την ΕΚΤ

Toυ Μελέτη Ρεντούμη

Με βάση τις τρέχουσες οικονομικές εξελίξεις και τη νέα πολιτική των ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αναμένεται να προχωρήσει σε νέα μείωση των επιτοκίων στη συνεδρίαση της Μεγάλης Πέμπτης, 17 Απριλίου 2025, κατά 25 μονάδες βάσης, οδηγώντας το επιτόκιο καταθέσεων στο 2,25%. Αυτή θα είναι η έβδομη μείωση από τον Ιούνιο του 2024, αντανακλώντας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή οικονομία λόγω της επιθετικής δασμολογικής πολιτικής των ΗΠΑ και της χαμηλής ανάπτυξης.​

Οι δασμοί που επέβαλε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, στις ευρωπαϊκές εισαγωγές, αρχικά 20% και προσωρινά μειωμένοι στο 10% για 90 ημέρες, έχουν προκαλέσει αβεβαιότητα και επιβράδυνση στην οικονομική δραστηριότητα της Ευρωζώνης . Με βάση τα παρόντα δεδομένα, η ΕΚΤ είχε ήδη προβλέψει αναιμική ανάπτυξη 0,9% για το 2025, και οι νέοι δασμοί επιδεινώνουν τις προοπτικές .​

Πιο συγκεκριμένα, η μείωση των επιτοκίων στοχεύει στη στήριξη της οικονομίας, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα μέσω της υποτίμησης του ευρώ, γεγονός που καθιστά τα ευρωπαϊκά προϊόντα πιο ελκυστικά στις διεθνείς αγορές. Ωστόσο, η αβεβαιότητα σχετικά με τις εμπορικές σχέσεις και η επιβράδυνση της ανάπτυξης, ιδιαίτερα στη Γερμανία, περιορίζουν την αποτελεσματικότητα αυτών των μέτρων.​

Ωστόσο σε παγκόσμιο επίπεδο, οι κεντρικές τράπεζες ακολουθούν διαφορετικές πολιτικές. Για παράδειγμα η ΕΚΤ προχωρά σε μειώσεις επιτοκίων για την τόνωση της οικονομίας, ενώ η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) διατηρεί τα επιτόκια σταθερά στο εύρος 4,25% έως 4,5%, αναμένοντας περαιτέρω αποκλιμάκωση του πληθωρισμού πριν προβεί σε νέες μειώσεις, που σημαίνει ότι δεν υπάρχει μία εναρμονισμένη στάση στη νομισματική πολιτική των δύο πιο σημαντικών κεντρικών τραπεζών παγκόσμια.

Εν προκειμένω, η διαφορά στις νομισματικές πολιτικές μπορεί να επηρεάσει τις επενδυτικές ροές, με την Ευρωζώνη να γίνεται πιο ελκυστική για επενδύσεις λόγω του χαμηλότερου κόστους δανεισμού. Ωστόσο, η αβεβαιότητα που προκαλείται από τις εμπορικές εντάσεις και η υποτονική ανάπτυξη ενδέχεται να περιορίσουν την επενδυτική δραστηριότητα.​

Συμπερασματικά θα λέγαμε πως η αναμενόμενη μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ αποτελεί απάντηση στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή οικονομία, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την τόνωση της ανάπτυξης. Ωστόσο, οι εμπορικές εντάσεις με τις ΗΠΑ και η αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές καθιστούν το οικονομικό περιβάλλον ασταθές, επηρεάζοντας τις επενδυτικές αποφάσεις και την πορεία της οικονομίας τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα.

Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός