Οι εκλογές, το άγχος του Κυριάκου Μητσοτάκη, τα …πούρα και το ραντεβού του Αλέξη Τσίπρα με την Ιστορία

Του Νίκου Λακόπουλου

Aπό την Κρήτη ως την Άρτα και τα Γιάννενα ο Αλέξης Τσίπρας αναβαπτίζεται σε λαϊκό ηγέτη με στοιχεία λατρείας σε πρωτοφανείς συγκεντρώσεις την ώρα που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πλέον την εικόνα να ανατρέπεται: η “ψαλίδα” κλείνει πριν ακόμα καταγραφούν οι αντιδράσεις στο “μέτρα ελαφρύνσεων” και η εκλογική μάχη να γίνεται ντέρμπι.

Για μια διαβολεμένη σύμπτωση ο Αλέξης Τσίπρας -όπως άλλοτε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ως “μεθύστακας” ή ως μοιχός- κατηγορείται για θέματα ηθικής τάξης. Δεν ήταν μόνο ότι έκανε διακοπές σε κότερο, αλλά κάτι χειρότερο: κάπνιζε και πούρα!

Σύμφωνα με τα ευρήματα της δημοσκόπησης της εταιρείας Vox Pop Analysis  η Νέα Δημοκρατία προηγείται με 30,5% και ακολουθεί ο ΣΥΡΙΖΑ με 28%. Στη 3η θέση βρίσκεται η Χρυσή Αυγή με 6,5% κι ακολουθεί το Κίνημα Αλλαγής με ποσοστό 5,5%, ενώ η αδιευκρίνιστη ψήφος αγγίζει το 11,8%.

Μία μέρα πριν η Alco έδειξε προβάδισμα 5,9 μονάδων της ΝΔ έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Στην πρόθεση ψήφου στα έγκυρα τα ποσοστά είναι: ΝΔ 27,6%, ΣΥΡΙΖΑ 21,1%, Χρυσή Αυγή 6%, ΚΙΝΑΛ 5,5%, -με το ποσοστό των αναποφάσιστων φτάνει στο 17,8%.

Να θυμίσουμε εδώ ότι στις ευρωεκλογές του 2014 η ΝΔ έλαβε 22,72 %, ο ΣΥΡΙΖΑ 26,56%, η Χρυσή Αυγή 9,39%, η Ελιά 8%, ενώ το Ποτάμι βρέθηκε στο 6,6%. Λίγο μετά ο ΣΥΡΙΖΑ έγινε κυβέρνηση με 36% στις εθνικές εκλογές και ξανάγινε με το ίδιο ποσοστό χάρη στην αποχή που έπληξε και την Νέα Δημοκρατία η οποία στις ευρωεκλογές του 2014 ήταν 40%.

Η πρώτη διαπίστωση -που αναμένεται να επιβεβαιωθεί στις εκλογές- είναι πως τα δύο μεγαλύτερα κόμματα θα μοιραστούν ένα ποσοστό μεγαλύτερο από το σχεδόν 60% που πήραν στις εκλογές του 2014 ίσως και το 63% στις εκλογές του Σεπτέμβρη του 2015. Μένει να δούμε πώς θα κατανεμηθούν τα ποσοστά κομμάτων όπως το Ποτάμι και οι ΑΝΕΛΛ που θα είναι ηττημένοι στις ευρωεκλογές.

Προφανώς ένα ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ πάνω από 25% και πολύ περισσότερο 28-30% δεν συνιστά ήττα ούτε ανοίγει το δρόμο για εκλογές τον Ιούνιο- όπως θα συνέβαινε αν είχαμε μια συντριπτική νίκη της ΝΔ. Οι ευρωεκλογές είναι κρίσιμες πιο πολύ για τον Κυριάκο Μητσοτάκη παρά για τον Αλέξη Τσίπρα που όπως είπε πρόσφατα στην Βουλή “δεν έχει άγχος¨, όπως έχουν άλλοι.

Οι ευρωεκλογές ως πρόκριμα των εθνικών εκλογών μπορεί να είναι η αρχή ραγδαίων εξελίξεων όπου κόμματα θα εξαφανισθούν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα βρεθεί σε απολογία για την πολιτική του και η Προοδευτική Συμμαχία από πρόσκληση για συμπαράταξη να γίνει  ο υπαρκτός πόλος της δημοκρατικής παράταξης. Προφανώς οι ευρωεκλογές είναι κρίσιμες και για τον μέλλον του Κινάλ και της Φώφης Γεννηματά.

Φαίνεται πως όταν ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε ψήφο εμπιστοσύνης μετά την αποχώρηση του Πάνου Καμμένου από την κυβέρνηση -έτοιμος να πάει σε πρόωρες εκλογές- δεν σχηματίσθηκε απλώς μια τεχνητή πλειοψηφία για μια κυβέρνηση κουρελού, αλλά μια διεύρυνση της κυβερνητικής παράταξης στο όνομα μιας νέας πολιτικής συμμαχίας που περιλαμβάνει όχι μόνο την Κεντροαριστερά, αλλά και δυνάμεις της δημοκρατικής δεξιάς: ο Κυριάκος Μητσοτάκης αντί να εμφανίσει ένα πρόσωπο κεντροδεξιάς που απεχθάνεται την Ακροδεξιά έσπευσε να την αγκαλιάσει, αφήνοντας χώρο στο Κέντρο που έσπευσε ο Αλέξης Τσίπρας να καλύψει.

Ποτέ ως τώρα η ΝΔ δεν κέρδισε εκλογές με το πρόσωπο της σκληρής δεξιάς που έχανε από ένα ΠΑΣΟΚ που ψήφιζαν σε ένα μεγάλο ποσοστό δεξιοί ψηφοφόροι, έως και Ακροδεξιοί: όλο το ποσοστό -7%- της Εθνικής Παράταξης του 1977- πήγε το 1981 στο ΠΑΣΟΚ όπου για να σχηματισθεί το 48% δεν έφταναν τα ποσοστά του αριστερού τότε κινήματος μαζί με αυτά της Ένωσης Κέντρου.

Η μάχη λοιπόν δεν θα κριθεί στο Κέντρο, όπως φαίνεται, αλλά στην …Δεξιά. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν κατάφερε να συσπειρώσει την δεξιά πολυκατοικία και να διευρύνει την Νέα Δημοκρατία.  Παρά τις διαδηλώσεις και την εμφάνιση στα τηλεοπτικά πλάνα ενός είδους νεο-Αγανακτισμένου- για το Μακεδονικό, η ΝΔ δεν φαίνεται να καρπώνεται τα συλλαλητήρια για τους «μειοδότες» και η συντριβή του ΣΥΡΙΖΑ στην Μακεδονία- δεν συμβαίνει.

Οι εκλογές δεν θα γίνουν για το «Μακεδονικό» όσο για τον ΕΝΦΙΑ- που έριξε τον Σαμαρά- και τον ΦΠΑ -που σημαίνει πως τα μέτρα της κυβέρνησης λίγο πριν τις εκλογές δεν μπορεί παρά να επηρεάσουν την κρίσιμη μάζα ψηφοφόρων που κινείται ανάμεσα στη Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ χωρίς κόκκινες γραμμές ανάμεσα στην Δεξιά και την Αριστερά. Αν ο Αλέξης Τσίπρας αναιρέσει τους λόγους που τον έκαναν να χάσει την δημοφιλία του θα κερδίσει τις εκλογές.

Ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται ως πιο κατάλληλος για κοινωνική πολιτική από τον Κυριάκο Μητσοτάκη- που παραμένει πιο δημοφιλής, αλλά όχι τόσο όσο ο …Κανένας. Στην πραγματικότητα -καθώς οι ψαλίδες κλείνουν- τα εκλογικά σώματα των δύο μονομάχων είναι συγκοινωνούντα δοχεία και ο ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία αρκεί να αφαιρέσει από τη ΝΔ ένα 3% για να κερδίσει τις εκλογές. Το ερώτημα είναι με ποιον θα κυβερνήσει μετά και το νέο πολιτικό σκηνικό μετά τις ευρωεκλογές για ενδιαφέρον σε βάθος χρόνου όπου ο δικομματισμός επιστρέφει και τα ενδιάμεσα κόμματα συνθλίβονται η εξαφανίζονται.

Μια έρευνα της Kapa Research τον Δεκέμβριο αποκάλυψε πως το προφίλ του δεξιού ψηφοφόρου -που δεν συμφωνεί με νομοσχέδια για την ομοφυλοφιλία ή την απλή αναλογική, είναι πιο ανασφαλής, έχει θυμό και ψηφίζει Μητσοτάκη. Αντίθετα με τον πιο αισιόδοξο ψηφοφόρο του Αλέξη Τσίπρα, που ελπίζει και πιστεύει πως τελικά θα τα καταφέρουμε. Το 36% των ψηφοφόρων επιλέγει δεξιά κόμματα, το 34% κεντροαριστερά ή αριστερά, ενώ το 63% θέλει ένα ηγέτη πρακτικό έναντι ενός οραματιστή, όπως θέλει μόνο το 28%.

Ο Αλέξης Τσίπρας δεν κατεβαίνει στις εκλογές ως οργισμένος ηγέτης ενός κόμματος διαμαρτυρίας που θα σκίσει τα μνημόνια, αλλά ως ένας ρεαλιστής πολιτικός με εθνικό όραμα και εκφραστής μιας κοινωνικής συμμαχίας -“των πολλών”- που ζητά μια δεύτερη τετραετία την οποία θα έχει, αλλά δεν ξέρουμε αν θα είναι συνέχεια της πρώτης.

Τελικά αφού οι ψηφοφόροι εξέφρασαν στις δημοσκοπήσεις την διάθεσή τους να τιμωρήσουν τον παλιό Τσίπρα και τον ΣΥΡΙΖΑ που δεν υπάρχει πλέον θα βρεθούν στην κάλπη στο ερώτημα αν αξίζει με αυτή την τιμωρία να τιμωρήσουν και τον …εαυτό τους κάνοντας πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη που έχοντας απέναντί του -όπως λέει- την “χειρότερη κυβέρνηση” της μεταπολίτευσης είναι ο ηγέτης της χειρότερης αντιπολίτευσης.

Το ερώτημα αυτό με άλλα λόγια είναι πως αφού ο Αλέξης Τσίπρας θα έχει μια δεύτερη τετραετία, αν πρέπει να μεσολαβήσει μια κυβέρνηση Μητσοτάκη με υπουργούς σαν τον Άδωνι Γεωργιάδη ή τον Βορίδη. Ή αν η ενδεχόμενη αποτυχία του Αλέξη Τσίπρα να αλλάξει γρήγορα τα πράγματα όπως υποσχέθηκε είναι λόγος να επιστρέψουν στο παλιό καθεστώς που έφερε την χρεοκοπία. Εδώ ταιριάζει η φράση του Αντόνιο Νέγκρι πως “το γεγονός ότι εμείς κάναμε λάθος δεν σημαίνει καθόλου ότι αυτοί είχανε δίκιο”. 

Κατά πάσα πιθανότητα στις ευρωεκλογές ο ψηφοφόρος που δεν θα απέχει δεν θα δώσει σε κανένα μια ξεκάθαρη απάντηση, αλλά θα στείλει σε όλους πολλαπλά μηνύματα. Τον Οκτώβριο όμως στις εκλογές θα είναι ξεκάθαρο πως ο Αλέξης Τσίπρας καθώς ανεβαίνει τα σοκάκια της Πρέβεζας ή της Άρτας θα έχει μια δεύτερη ευκαιρία και το δικό του “ραντεβού με την Ιστορία” – κατά την έκφραση του Ανδρέα Παπανδρέου- δεν έχει έρθει ακόμα: ακόμα κι αν χάσει τις εκλογές τον περιμένει το δικό του 1981.

Μόνο που πια δεν είναι ο “νέος Ανδρέας”, αλλά ο Αλέξης Τσίπρας. Που δεν κινείται αυτός προς την Ιστορία για να γίνει σώνει και καλά πρωθυπουργός, αλλά η Ιστορία κινείται γύρω του, αφότου τον επέλεξαν κάποιοι ψηφοφόροι -ίσως παραπάνω από μια ολόκληρη γενιά- να παίξει έναν ιστορικό ρόλο. Αυτή είναι η διαφορά από τον Κυριάκο που δικαίως αγωνιά: ο ένας ακόμα κι αν γίνει πρωθυπουργός δεν έγινε ποτέ ηγέτης. Ο άλλος είναι ηγέτης, ακόμα κι αν δεν θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός.