Του Μελέτη Ρεντούμη
Η Ουκρανία πέτυχε πρόσφατα μια ιστορική στρατιωτική νίκη με την επιχείρηση που οι ίδιοι αποκαλούν «ιστός της αράχνης», πλήττοντας με ακρίβεια στρατηγικής σημασίας ρωσικές αεροπορικές βάσεις στο εσωτερικό της Ρωσίας μέσω ενός συντονισμένου κύματος επιθέσεων με drones. Οι επιδρομές αυτές, που πραγματοποιήθηκαν σε βάσεις οι οποίες φιλοξενούν βαρέα βομβαρδιστικά ρωσικά αεροσκάφη τύπου Tu-95 και Tu-22M, έδειξαν όχι μόνο την επιχειρησιακή δεινότητα των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, αλλά και την ικανότητα της Ουκρανίας να φέρει τον πόλεμο εντός του ρωσικού εδάφους με στοχευμένα και τεχνολογικά εξελιγμένα μέσα.
Πιο συγκεκριμένα, η επιχείρηση δεν ήταν τυχαία καθώς αποτέλεσε καρπό μακράς προετοιμασίας, τεχνογνωσίας και ενός αναπτυσσόμενου αμυντικού τομέα που πλέον επενδύει έντονα σε drone τεχνολογία, ηλεκτρονικό πόλεμο και ασύμμετρες τακτικές. Το ότι οι επιθέσεις σημειώθηκαν βαθιά στο εσωτερικό της Ρωσίας, και μάλιστα σε καλά φρουρούμενες περιοχές, δείχνει σημαντικά επιχειρησιακά κενά στην αντιαεροπορική άμυνα της Μόσχας και αποκαλύπτει τη διεύρυνση του θεάτρου επιχειρήσεων πολύ πέρα από τα παραδοσιακά μέτωπα στην ανατολική και νότια Ουκρανία.
Το πολιτικό και στρατηγικό μήνυμα αυτής της επιτυχίας είναι ξεκάθαρο. Η Ουκρανία δηλώνει πως όχι μόνο αμύνεται αλλά είναι σε θέση να σχεδιάζει και να υλοποιεί επιθέσεις με υψηλή ακρίβεια και ρίσκο, προκαλώντας πλήγματα στην υποδομή και το ηθικό των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων. Παράλληλα, τέτοιες επιχειρήσεις λειτουργούν και σε επίπεδο ψυχολογικού πολέμου, αποσταθεροποιώντας τη ρωσική κοινωνία, ιδίως όταν οι επιθέσεις λαμβάνουν χώρα κοντά σε αστικά κέντρα ή εκθέτουν τη ρωσική στρατιωτική ηγεσία σε κριτική για ελλιπή προστασία.
Σε κάθε περίπτωση, σε επίπεδο ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, η επιχείρηση δημιουργεί νέα δεδομένα. Από τη μία πλευρά, ενισχύει τη διαπραγματευτική θέση της Ουκρανίας, που μπορεί πλέον να επιδείξει επιχειρησιακή ικανότητα και στρατιωτική αποφασιστικότητα, ενώ από την άλλη, δημιουργεί νέα πίεση στη ρωσική ηγεσία, η οποία καλείται να σταθμίσει το πολιτικό κόστος μιας μακροχρόνιας φθοράς σε στρατηγικούς στόχους εντός της χώρας.
Μάλιστα είναι πιθανό ότι μια τέτοια εξέλιξη, εάν επαναληφθεί, θα ωθήσει τη Ρωσία είτε σε κλιμάκωση, είτε σε ενίσχυση των διαύλων επικοινωνίας για μια συμφωνία που θα διατηρεί την κυριαρχία της Ουκρανίας και θα εγγυάται την ασφάλεια και των δύο πλευρών.
Συμπερασματικά, η επιχείρηση ιστός της αράχνης αποτελεί κομβικό σημείο στον πόλεμο της Ουκρανίας, ανατρέποντας στρατηγικές ισορροπίες, ενισχύοντας το ηθικό του ουκρανικού λαού και φανερώνοντας ότι η τεχνολογία και η ακρίβεια μπορούν να αποβούν καθοριστικές ακόμα και απέναντι σε μια υπερδύναμη. Το πώς θα διαχειριστούν οι δύο πλευρές αυτή τη νέα πραγματικότητα αλλά και το ποια θα είναι η στάση της Δύσης και ιδιαίτερα των ΗΠΑ, ίσως καθορίσει και τη δυναμική των επόμενων μηνών στον πόλεμο και στην πιθανή εκεχειρία και ειρήνευση.
Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός