Ανάλυση των δημοσκοπήσεων για τους μεγάλους δήμους

Του Τραϊανού Χατζηδημητρίου

O ρόλος της απλής αναλογικής, ο έντονος κατακερµατισµός µε πληθώρα υποψηφίων σε κάθε δήµο και το στοίχηµα της πενταετίας που ακολουθεί

Στις 26 Μαΐου και στις 2 Ιουνίου θα εκλεγούν οι νέες διοικήσεις των δήµων και των περιφερειών της χώρας. Η εκλογική αναµέτρηση, λόγω του ισχύοντος εκλογικού νόµου, της απλής αναλογικής, παρά την ταυτόχρονη διεξαγωγή των ευρωεκλογών, αποκτά φέτος περισσότερο αυτοδιοικητικά χαρακτηριστικά. Επειτα από σχεδόν δέκα χρόνια κρίσης, που ανέκοψε την άνθηση του θεσµού ως ενός βασικού επιτεύγµατος της Μεταπολίτευσης, στις εκλογές αυτές κρίνονται ουσιώδη ζητήµατα.

Εµπιστοσύνη στον θεσµό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης
20032019 Μεταβολή
 66% 12% -54%

Χωρίς παντοδυναμίες

Η αξιολόγηση αυτή για τον θεσµό οδηγεί την κοινωνία στο να «επιβάλει» µε την ψήφο της την κατάργηση των «παντοδυναµιών» και της έννοιας του «τοπικού άρχοντα». Σε ελάχιστους από τους 325 δήµους, οι δήµαρχοι ή οι διεκδικούντες το δηµαρχιακό αξίωµα θα καταφέρουν να αποσπάσουν υψηλά ποσοστά δηµοφιλίας και θετικής αξιολόγησης του έργου τους, να εκλεγούν µε καθαρή πλειοψηφία από την πρώτη Κυριακή, ενώ στην πρόθεση ψήφου καταγράφεται έντονος κατακερµατισµός. Από τη Σαντορίνη και την Καλαµάτα µέχρι τους µεγάλους δήµους της Αττικής, σε πολύ µεγάλο ποσοστό δήµων κατέρχονται κατά µέσο όρο 10 συνδυασµοί, οι περισσότεροι εκ των οποίων λαµβάνουν ποσοστά της τάξης του 10%. Με ακραίο παράδειγµα, βέβαια, τη Θεσσαλονίκη των 25 (!) υποψηφίων.

Το φαινόµενο αυτό δεν αφορά µόνον την Αυτοδιοίκηση, ούτε αποκλειστικά την Ελλάδα, καθώς αποτυπώνεται ως κυρίαρχη τάση σε αλλεπάλληλες εκλογικές αναµετρήσεις και δηµοσκοπήσεις σε όλη την Ευρώπη. Για παράδειγµα, στη Φινλανδία, όπου πρόσφατα το µεγαλύτερο κόµµα έλαβε ποσοστό κάτω του 20% (17,7%), ή τη Γερµανία, όπου το µεγαλύτερο και κραταιό κόµµα των Χριστιανοδηµοκρατών καταγράφει ποσοστά περί το 25% µε όλα τα υπόλοιπα κάτω του 20%. Αποτέλεσµα της τάσης αυτής είναι να εκλεγούν ελάχιστοι δήµαρχοι από την πρώτη Κυριακή. Την 1η Σεπτεµβρίου 2019 η µεγαλύτερη περιφέρεια, οι τρεις µεγαλύτεροι δήµοι, αλλά και οι περισσότεροι µεγάλοι δήµοι της χώρας θα διοικούνται από συνεργασίες αντίπαλων συνδυασµών. Σε αυτό το δεδοµένο πρέπει να προσαρµοστεί ο προεκλογικός αγώνας των υποψηφίων και να επικρατήσουν ήπιοι τόνοι, διότι το σενάριο «πολεµικό κλίµα προεκλογικά και αναγκαστική συνεργασία µετεκλογικά» θα επιτείνει την κρίση εµπιστοσύνης και ενδεχοµένως να λειτουργήσει διαλυτικά για τον θεσµό.

Η προεκλογική ατζέντα

Στα τέλη Μαΐου, που ουσιαστικά θα αποφασίσουν για την ψήφο τους οι πολίτες, θα κριθεί το αποτέλεσµα των δηµοτικών εκλογών και το στοίχηµα της επόµενης πενταετίας: η ορθή αξιοποίηση των 25 δισ. ευρώ που θα διαχειριστεί η Αυτοδιοίκηση και η υπεύθυνη αποκέντρωση του ελληνικού κράτους. Τα βασικά θέµατα-κλειδιά της αναµέτρησης είναι τα εξής:

  • Καθαριότητα, δρόµοι, φωτισµός, παιδικοί σταθµοί, κοινωνική φροντίδα.
  • Αξιοποίηση ψηφιακής τεχνολογίας σε όλους τους τοµείς.
  • Εξοικονόµηση ενέργειας.
  • Νοικοκύρεµα και διαφάνεια στα οικονοµικά.
  • Ενεργοποίηση και συµµετοχή των δηµοτών – ενηµέρωση, λογοδοσία, δηµοψηφίσµατα.
  • ∆ιοίκηση απαλλαγµένη από κατάλοιπα του παρελθόντος (Τουρκοκρατία και Βαυαροκρατία), όχι σε τοπικούς «άρχοντες», απαίτηση για υπεύθυνους δηµόσιους λειτουργούς.
  • Την υποβάθµιση της ανάµειξης των πολιτικών κοµµάτων στους δήµους να µην τη διαδεχθεί η εξάρτηση από «γκρίζα τοπικά συµφέροντα».

Οι περιοχές µε παραδοσιακό πολιτικό συµβολισµό: Η εκλογική ατµόσφαιρα 40 ηµέρες πριν, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις δηµοσιευµένων δηµοσκοπήσεων:

dimoi1.jpg
dimoi2.jpg

Σε τελευταία ανάλυση, η ανούσια ανάδειξη των τοπικών εκλογών σε µάχη εθνικών κοµµατικών διαστάσεων σκεπάζει σκόπιµα (;) το βασικό δίληµµα της σύγκρουσης: Εκλογές υπεύθυνων και συναινετικών διοικήσεων ή µάχη τοπικών οµάδων για τα λάφυρα του δηµοτικού προϋπολογισµού; Ας µπουν τα µαχαίρια στις θήκες. Σε αντίθετη περίπτωση, ίσως στο µέλλον η ΚΕ∆Ε (Κεντρική Ενωση ∆ήµων Ελλάδας) να βρεθεί στον δρόµο της ΓΣΕΕ, όπου τα Πρωτοδικεία θα αναγκάζονται να διορίζουν.

ΑΠΟ ΤΟ EΘΝΟΣ