Του Παναγιώτη Γεωργιάδη
Η κυβέρνηση επιχειρεί να επιβάλλει, μια άλλη φιλοσοφία για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την προσέλκυση ξένων επενδύσεων που συνοψίζεται σε δύο κυρίως άξονες α) το χαμηλό εργατικό κόστος β) την χαμηλή φορολόγηση.
Αυτή η φιλοσοφία εκφράζεται στα εργασιακά, με τις προωθούμενες παρεμβάσεις του Υπουργείου Εργασίας στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, ενδεικτικά αναφερομένων με την δυνατότητα (κατάρτισης επιχειρησιακών συμβάσεων) μεμονωμένα ή σε τοπικό επίπεδο κατ΄ εξαίρεση από τις κλαδικές συμβάσεις, και με όρους που θα παρεκκλίνουν από την εθνική κλαδική σύμβαση εργασίας, αλλά και στον συνδικαλιστικό νόμο, με στόχο την ουσιαστική περιστολή της άσκησης του δικαιώματος της απεργίας.
Οι προωθούμενες αλλαγές κρίνονται από την κυβέρνηση απολύτως αναγκαίες, αφενός μεν για να επιτευχθεί η επιθυμητή ευελιξία και κινητικότητα στην αγορά εργασίας, συνεπώς το επιδιωκόμενο χαμηλό εργατικό κόστος, αφετέρου για να καμφθούν οι αναμενόμενες αντιδράσεις του συνδικαλιστικού κινήματος.
Τις προωθούμενες αλλαγές υποστηρίζουν ένθερμα οι εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου, του τραπεζικού συστήματος και των κυρίαρχων ΜΜΕ, που κυριολεκτικά ΄΄στάζουν μέλι΄΄ όταν αναφέρονται στον ενιαίο επίπεδο φόρο ύψους 10% επί των εισοδημάτων φυσικών και νομικών προσώπων, αλλά και το χαμηλό εργατικό κόστος στην Βουλγαρία, παρουσιάζοντας την γείτονα χώρα ως τον «παράδεισο» της υγειούς επιχειρηματικότητας και ευημερίας.
Ωστόσο η πραγματικότητα σε αυτόν τον «παράδεισο» είναι διαφορετική από αυτή που προβάλλεται. Σύμφωνα με επίσημη δημοσιευμένη μελέτη του Βουλγαρικού Βιομηχανικού Επιμελητηρίου (ΒΒΕ – Bulgarian Industrial Association), στοιχεία από την επίσημη ιστοσελίδα του δημοσιευμένη στις 28-08-2018 με τίτλο : BIA ANALYSIS SHOWS COLLAPSE OF FOREIGN INVESTMENT IN BULGARIA IN THE PERIOD 2007-2017 που αναδημοσιεύθηκε στο BNR στις 30-08-18 από τον κ. Βλαντιμίρ Σάμπεφ, τα τελευταία 10 χρόνια οι ξένες επενδύσεις έχουν μειωθεί 10 φορές σαν απόλυτη αξία και 14 φορές σαν ποσοστό του ΑΕΠ.
Από περίπου 9 δισ. € το 2007, 10 χρόνια αργότερα οι ξένες επενδύσεις έχουν πέσει στα 900 εκατ. € το 2017, ενώ σαν ποσοστό του ΑΕΠ από 28% το 2007 σε 2% το 2017. Σε σύγκριση με άλλα Βαλκανικά κράτη η Βουλγαρία καταλαμβάνει μια από τις τελευταίες θέσεις όσον αφορά τον ύψος των επενδύσεων, με την Ελλάδα, την Τουρκία, την Σερβία και την Κροατία να την ξεπερνούν.
Η Βουλγαρία ευελπιστούσε (όπως πιστεύουν πολλοί στην χώρα μας) να προσελκύει ξένους επενδυτές με μόνο δέλεαρ το φτηνό εργατικό της δυναμικό, το οποίο όμως ακριβώς λόγω πολύ χαμηλών μισθών, εξωθήθηκε να μεταναστεύσει στο εξωτερικό και πλέον δεν φτάνει ούτε για την δική της αγορά.
Επίσης ευελπιστούσε να προσελκύει ξένες επενδύσεις με δέλεαρ την πολύ χαμηλή φορολόγηση. Ωστόσο η πραγματικότητα είναι πως από την εφαρμογή του μέτρου το 2008, μετά από μια κατακόρυφη αλλά πρόσκαιρη προσέλκυση ξένων κεφαλαίων και επιχειρήσεων, οι ξένες επενδύσεις μειώνονται σταδιακά, διότι οι επιχειρηματίες δεν ενδιαφέρονται αποκλειστικά και μόνο για την φορολόγηση. Αντιθέτως δίνουν μεγαλύτερη σημασία στην έλλειψη μεταφορικών και ενεργειακών υποδομών, στην διεφθαρμένη και αναρμόδια διοίκηση, στην έλλειψη σταθερότητας και προβλεψιμότητας όσον αφορά το δικαστικό σύστημα.
Παράλληλα η πραγματικότητα στον «γειτονικό παράδεισο» που ονειρεύεται η κυβέρνηση, για τους εργαζόμενους, είναι πως έχουν τον χαμηλότερο κατώτατο μισθό στην ΕΕ με 286 € που συνακόλουθα διαμορφώνει το χαμηλότερο μηνιαίο εισόδημα στην ΕΕ με 400 €. Για αυτό τον λόγο, σχεδόν ένας στους τέσσερις Βούλγαρους εγκατέλειψε την χώρα του.
Οι προωθούμενες αλλαγές στα εργασιακά θα αποδώσουν άραγε τα προσδοκώμενα οφέλη στην οικονομία ή θα είναι άλλο ένα πείραμα στην πλάτη των εργαζομένων με αμφίβολα αποτελέσματα μακροπρόθεσμα.
*Δικηγόρος Παρ΄ Αρείω Πάγω- Μέλος της Δημοτικής παράταξης “Θεσσαλονίκη Μαζί” και της συνδικαλιστικής παράταξης δικηγόρων “Δικηγορική Συνεργασία¨. Ιδρυτικό μέλος του σωματείου “Δικηγόροι για την Ειρήνη τη Δημοκρατία και τη Συνεννόηση στα Βαλκάνια”.