Της Κατερίνας Χριστοφοράκη
1. Σύμφωνα με πηγές του Κτηματολογίου, η περιοχή Μάτι Νέας Μάκρης προϋπήρχε πολύ πριν το 1960 ως αγροτική έκταση. Το απόσπασμα ορθοφωτοχάρτη της περιοχής όπως ήταν το 1945 μας δίνει αυτή την πληροφορία (από την ανάρτηση της Μ. Καλαντζοπούλου)
2. Αυτό δικαιολογεί και την κατάτμηση των οικοπέδων κατά τον τρόπο που διακρίνεται.
3. Σύμφωνα με τη νομοθεσία είναι δυνατόν κατά παρέκκλιση να υλοποιηθεί δόμηση σε εκτός σχεδίου περιοχή με συγκεκριμένους (περιοριστικής φύσεως) όρους (ΠΔ/24-5-85 ΦΕΚ-270/Δ/31-5-85, Π.∆ 16/30-8-1985 , Ν2242/1994 ,Ν-3212/03 ΦΕΚ-308/Α/31-12-03 , ΝΟΚ Ν.4067/12 ΦΕΚ/79/Α΄/12 , Άρθρο 1 όπου ορίζεται το πεδίο εφαρμογής του Νόμου για τις εκτός σχεδίου περιοχές.).
4. Είναι ευνόητο πως τα παραπάνω δεν ισχύουν σε περιπτώσεις χαρακτηρισμένων προστατευόμενων, δασικών περιοχών, ρεμάτων κλπ
5. Η πυκνή βλάστηση της περιοχής που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα δημιουργήθηκε οπωσδήποτε μετά το 1945 οπότε και χρονολογείται ο χάρτης του κτηματολογίου και πιθανώς μετά και το 1960, όταν και η περιοχή άρχισε να αποκτά χαρακτηριστικά παραθεριστικού οικισμού. Τότε κατά πάσα πιθανότητα φυτεύτηκαν και τα πρώτα πεύκα που αργότερα χαρακτήρισαν την περιοχή. Το πεύκο άλλωστε είναι γνωστό για την ιδιότητά του να δημιουργεί πυκνή βλάστηση και από μόνο του.
6. Σε αντίθετη περίπτωση, αν δηλαδή ο χαρακτηρισμός δασικής περιοχής ήταν παλαιότερος, δεν θα δικαιολογείτο και η συγκεκριμένη κατάτμηση, καθώς τα ελάχιστα όρια σε δασικές περιοχές είναι κατά κανόνα σαφώς μεγαλύτερα.
7. Το πρώτο Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) του Δήμου Νέας Μάκρης που εγκρίθηκε το 1992 , άφηνε εκτός σχεδίου την περιοχή στο Μάτι ως “δασική περιοχή” κατά την παρατιθέμενη δήλωση της κ. Καραβασίλη που εργάστηκε για τη σύνταξή του. (http://www.voria.gr/…/karavasili-xeskepazete-i-ilithiotita-… http://www.voria.gr/…/karavasili-xeskepazete-i-ilithiotita-… )
Σε όσους το ΓΠΣ είναι άγνωστη έννοια, προβλέπει -εν συντομία- τα εξής:Χάρτες, σχέδια, διαγράμματα και κείμενα με περιεχόμενο:
Τα όρια της κάθε πολεοδομικής ενότητας
Την υποδιαίρεση της περιοχής σε ζώνες, πυκνοδομημένες, αραιοδομημένες ή αδόμητες
Τη γενική εκτίμηση των αναγκών σε κοινόχρηστους και κοινωφελείς χώρους, δημόσιες παρεμβάσεις και υποδομές ή ενισχύσεις στον τομέα της στέγης
Τη γενική πρόταση της πολεοδομικής οργάνωσης των πολεοδομικών ενοτήτων
Τις χρήσεις γης, τα κέντρα, το κύριο οδικό δίκτυο
Την πυκνότητα, το μέσο συντελεστή δόμησης και τυχόν απαγορεύσεις
Την επιλογή των τρόπων ανάπτυξης ή αναμόρφωσης με τις αναμενόμενες επιπτώσεις
Τις ζώνες ειδικής ενίσχυσης
Τους πόρους για την εφαρμογή της πολεοδομικής μελέτης
(Βλ. Σχετικά: Δ. Μέλισσας, «Οι Χρήσεις Γης, Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο & Η Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου», Αθήνα 2010.)
Στάθηκε αδύνατον να βρω στο διαδίκτυο είτε το σχετικό ΦΕΚ έγκρισης είτε το διάγραμμα του ΓΠΣ είτε κάποιου άλλου είδους χαρακτηρισμό της περιοχής ως δασικής. Αν κάποιος διαθέτει αυτά τα στοιχεία μπορεί να συμβάλει στην ανάρτηση.
8. Με μια γρήγορη έρευνα βρίσκουμε την περιοχή της Νέας Μάκρης να βρίσκεται ακριβώς στα όρια της προστατευόμενης περιοχής του όρους Πεντέλης (δυτικά) και της Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου Μεσογείων (νότια), ενώ η ευρύτερη περιοχή του Μαραθώνα θα περιλαμβάνετο στο Διάταγμα της Ζώνης Οικιστικού Ελέγχου της Βόριας Αττικής. (εικ.2)
Από τα παραπάνω προκύπτουν τα εξής:
– Η περιοχή ξεκίνησε με την πρόθεση αγροτικής ανάπτυξης και πολύ σύντομα μετατράπηκε σε παραθεριστική.
– Η μη ένταξή της στο σχέδιο δεν αποτρέπει απο μόνη της τη δόμηση εντός της περιοχής.
– Ο χαρακτηρισμός της σε δασική περιοχή δεν θα ανέστρεφε την ήδη υπάρχουσα κατάσταση.
– Θα δυσχέραινε ωστόσο την ανεξέλεγκτη δόμησή της.
– Σε κάθε περίπτωση ο νόμος ορίζει σαφώς τους όρους ακόμα και της εκτός σχεδίου δόμησης. (Λόγου χάρη ο ΝΟΚ στις εκτός σχεδίου περιοχές επιτρέπει περίφραξη μέχρι 1 μέτρο ύψος , απο ελαφρά υλικά και φυσικά κατόπιν σχετικής άδειας. Επιπλέον απαγορεύει τον αποκλεισμό του αιγιαλού, θέτει μέγιστο ύψος και είδος κατασκευής κλπ).
– Απουσία Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, λίγα πράγματα θα υλοποιούνταν ούτως ή άλλως στην περιοχή σε ότι αφορά διάνοιξη δρόμων, πρόβλεψη πλατωμάτων κλπ
– Και φυσικά θα τα προέβλεπε με αντίστοιχη εισφορά σε γη των οικοπεδούχων
– Στο σχέδιο ως δασική περιοχή δεν θα έμπαινε.
Συμπεραίνουμε επομένως πως:
– Η παιδεία του Έλληνα πολίτη μέχρι τώρα -όσο και αν μας στεναχωρεί- δεν περιέχει το σεβασμό νομοθεσίας ή περιβάλλοντος.
– Η εμπειρία έχει δείξει πως η έλλειψη συνείδησης είναι τέτοια, που δυστυχώς ποσοστό των κατεστραμμένων από τη φωτιά εκτός σχεδίου κατασκευών, θα τις ψάχνουμε να τις βρούμε στις υπηρεσίες αδειοδοτημένες, και στη θέση τους θα απεικονίζονται αγροτικές αποθήκες.
– Μέτρα ελέγχου και πρόληψης από την κεντρική διοίκηση ασφαλώς και έλαμψαν δια της απουσίας τους, δεν παύει όμως να μένει το ερώτημα του ποιους και πόσους αυθαιρετούχους ή μη θα ευχαριστούσαν σε περίπτωση επιβολής τους.
– Η επιστήμη της Πολεοδομίας που στη χώρα μας απαξιώνεται, παραβλέπεται ή παρακάμπτεται, είναι επιτακτική και έχει προφανώς ευρύ πεδίο εφαρμογής.
Δεν γνωρίζουμε ακόμα:
– Πόσες τέτοιες τραγωδίες θα ακολουθήσουν προτού γίνει αντιληπτό πως τέτοια γεγονότα δεν αποτελούν δημοσιογραφική τροφή, παρά καμπανάκια κινδύνου πως κάτι πρέπει γρήγορα να αλλάξει;
– Πόσες φορές ακόμα θα χρειαστεί ως νέα Αρχιτέκτων-Πολεοδόμος να υπερασπιστώ, να εξηγήσω και να επιβάλω την επιστήμη μου, σαν να ήταν δική μου αρμοδιότητα και όχι ενός κεντρικότερου μηχανισμού; Πόσα ακόμα “τί λες κοριτσάκι μου που αυτό απαγορεύεται; αφού δικό μου είναι το χωράφι/σπίτι/δρόμος/γειτονιά/ο κόσμος όλος(!!)” θα πρέπει να αντιμετωπίσω με χαμόγελο;
– Πόσο καιρό θα πάρει στον κάθε ένα ξεχωριστά να καταλάβει πως είναι μέρος και όχι κριτής του προβλήματος;
Από το site της Αριστερής Συσπείρωσης Μηχανικών