Του Απόστολου Γατή
Θυμάμαι, μέρες που είναι κι έρχονται, τα λόγια ενός φίλου, ο οποίος ήταν και είναι ακόμη ενεργός πολιτικά (δεν θα αποκαλύψω το όνομά του), κυρίως από τον καιρό που η βάση του κόμματος θα εξέλεγε τον πρόεδρό του και που έμελλε να έχουμε συμπορευτεί αρκετά χρόνια μαζί: «Οι εκλογές στο ΠΑΣΟΚ είναι πάντα επικίνδυνες».
Δεν εννοούσε, φυσικά, μόνο το εσωκομματικό παίγνιο, τις τάσεις και τις αναγκαστικές ή και με συναισθηματική αιτιότητα ισορροπίες που λάμβαναν μορφή στον χώρο. Μέσω των διαθέσιμων επιλογών και την τελική αποτυπωνόταν εν γένει μια βούληση. Άλλοι την ερμήνευαν -κι εξακολουθούν να την ερμηνεύουν- αποκλειστικά με όρους κοινωνίας∙ άλλοι και με όρους κοινωνίας. Αυτό το «και» άφηνε και αφήνει πάντα το ερμηνευτικό πεδίο και τις συνδηλώσεις του ανοιχτά. Διότι οι ρόλοι των δρώντων υποκειμένων στην προδιαμόρφωση-διαμόρφωση -συνδιαμόρφωση (όχι τυχαία η σειρά) είναι απόλυτοι, αλλά πρέπει να φαντάζουν σχετικοί. Σε διαφορετική περίπτωση το σύστημα δεν λειτουργεί.
Δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση για το ποιος ή ποιοι (προ)διαμορφώνουν την επόμενη πολιτική μέρα. Άλλοι το λεν σύστημα, άλλοι αστική τάξη. Και όσοι έχουν αποκτήσει εκτός από ένα άνετο σπίτι, ένα εξοχικό, δυο μουράτα αμάξια και μπορούν σε συνθήκες δύσκολες να καπνίζουν κι από κανένα Cohiba, να πίνουν και καμιά ακριβή κριθαροφιάλη δεν ανήκουν σε αυτήν. Διότι αυτά καλούνται τώρα να τα πληρώσουν, με τους «μεγάλους» να κάνουν ταμείο και να τους έχουν κι από πάνω χρεωμένους.
Ιστορικά, οι «μεγάλοι» ανέκαθεν διασκέδαζαν με τους ξιπασμένους αριστοκράτες, που παρότι δεν είχαν μια στο πουγκί και χρωστούσαν χρήμα σε όλες τις γλώσσες του κόσμου τους επαινούσαν και τους καλοτύχιζαν για το όνομα, την καταγωγή αν και γνώριζαν ότι το οικόσημο και οι πούδρες ήταν κάπου ενέχυρα για μια παράσταση των κατόχων τους σε δεξίωση γνωριμιών κι ελπίδας. Η πούρα αστική τάξη (οι «μεγάλοι», τα «αφεντικά» κατά τη δημώδη), δεν έχει διανοητικό χάρτη για τον κόσμο∙ ούτε την απασχόλησε ούτε ανησυχεί γι΄αυτόν∙ ανησυχεί γι΄αυτήν, και η λογική της είναι αγοραία, εμπορική, άκρως υπολογιστική.
Τι σχέση έχουν τα παραπάνω με τις εσωκομματικές στο ΚΙΝΑΛ; Από το ποιος θα εκλεγεί θα αποκρυσταλλωθεί και το πολιτικό «business plan». Θα λάβουν μορφή οι διαθέσεις, θα δημιουργηθεί το τερέν πάνω στο οποίο θα παίζεται το «Stratego»∙ όχι εκείνο το επιτραπέζιο των παιδικών μας χρόνων.
Με τη Φώφη υπάρχουν τώρα πράγματα ανοιχτά, κυρίως με τη στάση της απέναντι στην κουτοπονηριά του Κυριάκου Μητσοτάκη. Άλλοι τη θεωρούν αυθεντική, άλλοι ως προσπάθεια πολιτικής επιβίωσής της. Με τον Ανδρέα θα χαμογελάσουν οι εποχές «Σαμαράς-Βενιζέλος», ο Κυριάκος θα αποδεχθεί την ανάγκη ως φιλοτιμία. Πολιτικά μπορεί να ιδωθεί σαν τον αριστοκράτη του παραδείγματος. Με τον Χάρη -ο Νίκος προφύλαξε επαρκώς εαυτόν στις Βρυξέλες-, που είχε μπήξει την πρόκα στο «ισχνό παρόν», δηλαδή στη Φώφη, τα πράγματα παίρνουν άλλη τροπή, υπό την έννοια ότι το σύστημα θα θελήσει να πατήσει -με όποια ερμηνεία του ρήματος- προληπτικά στον Τσίπρα. Το θέμα είναι αν υπάρχουν πρόθυμοι γι’ αυτό.
Όπως και να ΄χει, θα γραφτούν και θα ειπωθούν πολλά, είτε βάσιμα είτε αβάσιμα, είτε υπακούν σε τίμια ανάλυση είτε σε α-πολιτική με καλολογικά στοιχεία ενός βερμπαλισμού φτωχού σε ουσιαστικό περιεχόμενο. Ένα, όμως, μένει και πρέπει να ειπωθεί: Δύσκολα τα πράγματα, Αλέξη.