Ελλάδα, η ευτυχία έρχεται (Chile, la alegria ya viene)

Του Διογένη Λόππα


Αφορμή για να θυμηθώ την αριστουργηματική ταινία του Pablo Larrain NO  (πρωταγωνιστής ο εξαιρετικός Μεξικανός Gabriel Garcia Bernal) υπήρξε ένα άρθρο του κ. Κούλογλου στο TVXS (αναδημοσιεύεται στο ΑΠ με τίτλο ”που το πάει ο Κούλογλου και οι ”συν αυτώ”).  Ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ απαντά σε ένα άρθρο του κ. Κακαφίκα (αν δεν γνωρίζετε τον άνθρωπο αυτό, υπογράφει τα άρθρα του ως μέλος ΣΥΡΙΖΑ Ημαθίας – σκέτο ΣΥΡΙΖΑ, άνευ ΠΣ), που αναδημοσίευσε το ΑΠ.

Παραβλέπω το γεγονός ότι σε έναν άστοχο αφορισμό ο έμπειρος δημοσιογράφος αναφέρεται στο ΑΠ ως ”κόκκινο παπαγαλάκι”, καθώς πιστεύω ότι ο ίδιος ως ευρωβουλευτής της αριστεράς και ένας από τους πιο προβεβλημένους και πολυβραβευμένους Έλληνες δημοσιογράφους γνωρίζει όσο κανείς άλλος, ότι πρώτον για τα ενυπόγραφα άρθρα ευθύνεται ο συντάκτης και όχι το μέσο και δεύτερον ότι για τα καλά ή τα κακά μαντάτα ευθύνεται ο αποστολέας και όχι ο αγγελιοφόρος.  Είμαι δε βέβαιος ότι θα επανορθώσει.

Όπως και να έχει, το θέμα μου δεν είναι τα ξεκατινιάσματα του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, ούτε βέβαια θα ξόδευα πολύτιμες εργατοώρες για να τοποθετηθώ σε μια διαδικτυακή αψιμαχία, ανάμεσα μάλιστα σε κάποιο κομματικό στέλεχος μιας μακρινής επαρχίας και της συνιστώσας των Βρυξελλών, απορώ κι όλας πως εδέησε ο ευρωβουλευτής να απαντήσει, πράγμα που σημαίνει ότι σπατάλησε χρόνο που θα μπορούσε, λόγω θέσεως, να είχε αφιερώσει για περισσότερο αποδοτικές ενέργειες, όπως για παράδειγμα ο τίτλος αυτού του πονήματος.

Chile, la alegria ya viene

Λοιπόν, στα μαύρα χρόνια του Πινοσέτ, ενός από τους πιο απάνθρωπους δικτάτορες που γνώρισε ποτέ η ανθρωπότητα, αλλά ιδιαιτέρως αγαπητού στη δύση λόγω των οικονομικών του πολιτικών τις οποίες κάποτε ο δυτικός κόσμος εξύμνησε και ακόμα και σήμερα κάποιοι ιδεολογικά παρωχημένοι Βαλκάνιοι ηγέτες εξακολουθούν να εφαρμόζουν (Rama, Voucic, Μητσοτάκης), η αντιπολίτευση κατάφερε μετά από πολλές πιέσεις να εξασφαλίσει τη διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος.  Ο δικτάτορας πίστεψε ότι με την διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος αφενός θα ξεγλιστρούσε από τη διεθνή κατακραυγή για τις αυταρχικές του αντιλήψεις και αφετέρου θα συνέθλιβε την αντιπολίτευση με ”δημοκρατικό” τρόπο, αφού ελέγχοντας τα ΜΜΕ και τους θεσμούς, πίστευε ότι θα κέρδιζε με άνεση.

Τα σχέδια του δικτάτορα χάλασε ένας ταπεινός ακτιβιστής – διαφημιστής με ένα πρωτοποριακό (εξωγήινο για την εποχή του) σποτ , το οποίο ακόμα και σήμερα θεωρείται state of the art στο χώρο της πολιτικής διαφήμισης.  Ποιά ήταν όμως η έμπνευση του Eugenio Garcia, επικεφαλής της καμπάνιας, που τελικά κέρδισε το δημοψήφισμα και γκρέμισε το φασιστικό καθεστώς;  Όπως μπορείτε να δείτε στο βίντεο, ο Garcia αντί να εστιάσει στο προφανές, δηλαδή να αναδείξει τα εγκλήματα του Πινοσέτ, τη διεθνή απομόνωση, τη γενική φτώχεια και γενικά όλα τα αρνητικά του καθεστώτος, έκανε το ακριβώς αντίθετο:  Ενέπνευσε στον κόσμο αισιοδοξία, ότι παρά την καταπίεση και το σκοταδισμό, η ζωή είναι εκεί έξω και περιμένει.  Προφανώς το κρυφό νόημα που έμενε στον Χιλιανό πολίτη να ανακαλύψει μόνος του, ήταν ότι, ναι, μετά τον Πινοσέτ υπάρχει ζωή, ρίξτε το δικτάτορα για να επιστρέψει η αλεγκρία στη Χιλή (η αγαπημένη μου σκηνή στο σποτ είναι τα τρία ζευγάρια πόδια που κινούνται ρυθμικά, εξέχοντας από την καρότσα ενός αγροτικού -1:25 στο βίντεο-).

Ακόμα ένας λόγος που μου θύμισε το θρυλικό σποτ του Garcia ήταν μια πρόσφατη πολύ επιτυχημένη διαφήμιση του κολοσσού της τουριστικής βιομηχανίας, booking.com, όπου οι δημιουργοί Philip Brink & Hugo van Woerden κλέβουν την ιδέα του Garcia και με τον εύηχο και meaningful μότο ”we filter places, not people”, βγάζουν μια νότα χαράς, αισιοδοξίας και δίψας για ζωή (με την πανδημία εδώ στο ρόλο του Πινοσέτ).  Μεγαλύτερός ίσως συντελεστής της επιτυχίας του σποτ που σαρώνει στα social είναι η επιλογή της μουσικής επένδυσης, ένα παλιό τραγούδι του μεγάλου Irving Berlin, που για την περίσταση ερμηνεύει η Doris Day .  Πέρα από τη θαυμάσια μουσική του Berlin, οι στίχοι σε ελεύθερη μετάφραση μιλούν για τις μέρες της θλίψης (blue days) που είναι πίσω και για τις μέρες της ευτυχίας που έρχονται (blue skies).  

Συγκρίνοντας τώρα την οπτική της Booking.com (και βέβαια του αυθεντικού σποτ του Garcia) με τις κατινιές Κακαφίκα – Κούλογλου, αλλά και γενικότερα με την αναπαραγωγή μιζέριας στην οποία καθημερινά επιδίδονται τόσο τα λιγοστά αντιπολιτευτικά μέσα, όσο και ο επίσημος ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, θα ήθελα να προτείνω στον πρόεδρο της προοδευτικής παράταξης, για το καλό όλων μας, να ανασκευάσει τη στρατηγική του και, γιατί όχι, να προβάλει στο επερχόμενο συνέδριο το φιλμ του Larrain.  Για να γίνω και περισσότερο εφευρετικός, προτείνω στην αντιπολίτευση να βάλει το χέρι στην τσέπη και αντί να δημιουργεί φθηνά σποτάκια μαζικής κατάθλιψης με την συμπαθή κ. Ελεφάντη, να αναθέσει τη δουλειά στους Brink & van Woerden, τώρα που είναι στη μόδα και οι Ολλανδοί ακτιβιστές!  Πιστεύω ότι το αποτέλεσμα θα μας δικαιώσει όλους, αρκεί μόνο να αποκλειστούν από τη διαδικασία επιλογής των pilote οι γέφυρες και οι ομπρέλες.

Βλέπω με μεγάλη ανακούφιση ότι παρά τις σπασμωδικές αντιδράσεις των γνωστών βαριδίων του προοδευτικού χώρου, ο κ. Τσίπρας βαδίζει με δική του ατζέντα και με μια μάλλον συγκρουσιακή διάθεση προς τους κομματικούς καρεκλοκένταυρους.  Αυτό αναδείεται μέσα από την υπερ-προβολή μιας νέας ομάδας τεχνοκρατών, που πρόκειται να συμβουλεύει την ηγετική ομάδα.  Απόλυτα επιτυχής ήταν η ιδέα να δοθεί η είδηση πρώτα στην ”Καθημερινή”, καθώς έτσι η θετική αυτή κίνηση έλαβε εξέχουσα και αναπάντεχη δημοσιότητα, αφού προβλήθηκε δεόντως από φίλους και αντιπάλους.  Επίσης το μανιφέστο των προεδρικών που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα, αν και γραμμένο σε άψογη κομματική διάλεκτο, βάζει αρκετά πράγματα στη θέση τους και τουλάχιστον δείχνει σαφή προσανατολισμό προς μια κυβερνώσα αριστερά και όχι προς κάποια αόριστη έφοδο στα καπιταλιστικά ανάκτορα.

Αν τώρα καταφέρει ο κ. Τσίπρας, εκτός από τα βαριά βιογραφικά που προσέλκυσε και πέρα από την εξουδετέρωση των βαριδίων, να αποκτήσει και μια σαφή, ανατρεπτική και κυρίως αισιόδοξη επικοινωνιακή στρατηγική, είμαι σίγουρος ότι ” never saw the sun shining so bright, never saw things going so right’‘ και ότι ”bluedays all of them gone, nothing but blue skies from now on” , όπως τραγουδάει η Doris Day στο εν λόγω σποτ.  Η συγκυρία είναι μοναδική, όχι μόνο γιατί η κυβέρνηση απέδειξε ότι είναι αυταρχική, ανάλγητη και αναχρονιστική, αλλά και επειδή η ίδια η πανδημία και το θανατικό που σαρώνει τη χώρα έχουν δημιουργήσει την απόλυτη ανάγκη για ουσιαστικές αλλαγές.  Όχι για τις ”μεταρρυθμίσεις” τύπου Πινοσέτ, τις οποίες υπόσχεται η κυβέρνηση, αλλά αντίθετα για την αποκατάσταση της ευτυχίας που υπόσχεται ο Eugenio Garcia.