Ευ. Τσακαλώτος: “Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μείνει κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς, που έχει τα αυτιά του ανοιχτά στην αριστερή σοσιαλδημοκρατία”

Συνέντευξη στον Βασίλη Σκουρή

Στην εκτίμηση ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν θα προχωρήσει σε πρόωρες εκλογές το φθινόπωρο προβαίνει ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, με το δεύτερο μέρος της αποκλειστικής του συνέντευξης στο iEidiseis. «Αν εντούτοις υποκύψει- στον πειρασμό ή σε εσωκομματικές πιέσεις- και κάνει εκλογές, τότε το πλήγμα στο προφίλ του θα είναι πολύ μεγάλο και νομίζω το ξέρει και ο ίδιος. Πέραν αυτού, το φθινόπωρο τα αποτελέσματα της οικονομικής πολιτικής του θα έχουν αρχίσει να γίνονται αισθητά» -προειδοποιεί.

Στη συνέντευξή του, μεταξύ άλλων, ο πρώην υπουργός Οικονομικών και κορυφαίο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, τονίζει:

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ ΟΝΟΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΗ ΠΡΟΕΔΡΟΥ: «Δεν έχω καμία αντίρρηση να προστεθεί στο όνομα ΣΥΡΙΖΑ κάτι που τα μέλη της διεύρυνσης να βλέπουν τον εαυτό τους ή που να αναδεικνύει τη σοβαρότητα του οικολογικού ζητήματος τα επόμενα χρόνια. Αλλά αυτή την αλλαγή ονόματος θα πρέπει να την ψηφίσουν οι σύνεδροι, όπως άλλωστε και τον πρόεδρο του κόμματος».

ΓΙΑ ΤΗ ΦΥΣΙΟΓΝΩΜΙΑ ΤΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ: «Κατά την άποψή μου ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μείνει κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς, που έχει τα αυτιά του ανοιχτά σε προβληματισμούς που έρχονται από την αριστερή σοσιαλδημοκρατία και την πράσινη ατζέντα, αλλά με συγκεκριμένη ταυτότητα. Μόνο έτσι θα μπορεί να προχωρήσει σε συμμαχίες με άλλα κομμάτια της αριστεράς και της οικολογίας για μια αλλαγή του παραδείγματος και στην οικονομία και στην κοινωνία και στην πολιτική»

«Εν μέσω πανδημίας οι καταστάσεις αλλάζουν πολύ γρήγορα. Μην προδικάζετε λοιπόν το αποτέλεσμα (σσ: τυχόν πρόωρων εκλογών) – μπορεί να εκπλαγείτε»

ΓΙΑ ΤΟ ΚΙΝΑΛ: «Για εμένα δεν είναι ξεκάθαρο αν στο ΚΙΝΑΛ έχουν πάρει απόφαση για τη βασική τους ταυτότητα, πόσο μάλλον για πως βλέπουν οι ίδιοι τις συμμαχίες για μια στρατηγική έξοδο από την εφαρμογή της νεοφιλελεύθερης ατζέντας. Επειδή στα νιάτα μου υπήρξα μέλος αριστερής πτέρυγας ενός σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, του εργατικού κόμματος της Αγγλίας, ένα πράγμα που έχω μάθει είναι ότι όταν στέκεσαι στη μέση του δρόμου σε πατάνε τόσο από αριστερά όσο και από δεξιά».

ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΠΟΝΟΜΕΥΣΗ ΤΣΙΠΡΑ: «Πραγματικά δεν πιστεύω ότι υπάρχει πολιτικό στέλεχος ή ιδεολογική τάση που πριονίζει τη θέση του Αλέξη. Εντούτοις το πρόβλημα της συλλογικότητας είναι υπαρκτό, γιατί σε μια καπιταλιστική κοινωνία η φυσική ροπή είναι προς τον ατομικισμό και όχι τη συλλογικότητα – άρα η μάχη για εξασφάλιση της συλλογικότητας είναι συνεχής».

ΓΙΑ ΤΟΥΣ «53+»: «Οι 53 αποτελούν καλό παράδειγμα, για το πώς μπορείς να είσαι ιδεολογικό ρεύμα, χωρίς να είσαι κόμμα μέσα στο κόμμα».

-Με δεδομένες και τις δημοσκοπήσεις, πολλοί εκτιμούν πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης όχι απλώς θα κερδίσει τις επόμενες εκλογές, αλλά και ότι θα ηγεμονεύσει στρατηγικά στην πολιτική ζωή του τόπου; Υπάρχει αντίλογος;

-Προφανώς υπάρχει αντίλογος και αυτός ο αντίλογος θα ισχυροποιείται όσο φαίνονται τα αποτελέσματα της οικονομικής πολιτικής της ΝΔ. Και δεν μιλάω μόνο τον λαϊκό κόσμο και τον κόσμο της εργασίας, αλλά και τα μεσαία στρώματα που όλο και περισσότερο θα έρχονται αντιμέτωποι με την πραγματικότητα: Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές ούτε μπορούν ούτε επιθυμούν να τους περιλαμβάνουν. Επειδή ο κόσμος ξέρει πόσα έχει στο πορτοφόλι του νομίζω η απόσταση ανάμεσα στην πραγματικότητα και την παρουσίαση της από τα κυρίαρχα mediaμεγαλώνει τόσο γρήγορα που σύντομα η αξιοπιστία τους θα καταποντιστεί ξανά. Συμπαρασύροντας βέβαια και τους ευνοούμενούς τους.

-Εκτιμάτε ότι θα προχωρήσει τελικά σε πρόωρες εκλογές τέλη καλοκαιριού αρχές φθινοπώρου ο πρωθυπουργός;

-Δεν νομίζω. Άλλωστε και ο κόσμος με μεγάλη πλειοψηφία απορρίπτει το ενδεχόμενο των εκλογών. Αν εντούτοις υποκύψει- στον πειρασμό ή σε εσωκομματικές πιέσεις- και κάνει εκλογές, τότε το πλήγμα στο προφίλ του θα είναι πολύ μεγάλο και νομίζω το ξέρει και ο ίδιος. Πέραν αυτού, το φθινόπωρο τα αποτελέσματα της οικονομικής πολιτικής του θα έχουν αρχίσει να γίνονται αισθητά…

-Αν τελικά γίνουν εκλογές ή καλύτερα όποτε και αν γίνουν, αντέχει το κόμμα σας μια δεύτερη ήττα; Ή θα τεθεί θέμα ηγεσίας;

-Όπως είπαμε παραπάνω εν μέσω πανδημίας οι καταστάσεις αλλάζουν πολύ γρήγορα. Μην προδικάζετε λοιπόν το αποτέλεσμα – μπορεί να εκπλαγείτε. Πάντως αν τελικά ο κ. Μητσοτάκης πάει σε εκλογές, ακόμη και αν τις κερδίσει, θεωρώ ότι η διαφορά θα έχει μειωθεί αλλά το πλήγμα στο προφίλ του κ. Μητσοτάκη και της κυβέρνησής του θα είναι μεγάλο. Και νομίζω ότι οι κοινωνικές αντιστάσεις θα συνεχίζουν να αυξάνονται, ολοένα και πιο γρήγορα και ο Αλέξης Τσίπρας θα συνεχίζει να ηγείται του πολιτικού κομματιού αυτών των αντιστάσεων.

-Στην εξωτερική πολιτική τι σας ανησυχεί περισσότερο; Και ποια πρέπει να είναι η στάση του ΣΥΡΙΖΑ στα ελληνοτουρκικά;

-Ζούμε σε επικίνδυνους καιρούς και στην ευρύτερη περιοχή μας και παγκοσμίως. Έχουμε λαϊκιστές ηγέτες σε ισχυρές χώρες, την επιστροφή σε μια εξωτερική πολιτική οι οποία στρέφεται γύρω από την επιρροή και αντιπαραθέσεις των Μεγάλων Δυνάμεων τόσο σε παγκόσμιο όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Από την άλλη, στη Μέση Ανατολή έχουμε την κατάρρευση κρατικών δομών και την επιστροφή επιρροής διάφορων στρατηγών και στρατηγίσκων. Πιο κοντά σε εμάς έχουμε την επιθετικότητα της Τουρκίας. Η επιλογή της ριζοσπαστικής αριστεράς οφείλει να είναι σύνθετη και πολυδιάστατη. Χτίσιμο συμμαχιών και επιδίωξη μια πολιτικής που θα προάγει την ειρήνη στην περιοχή. Ταυτόχρονα όμως και διαμόρφωση μιας διαχρονικά σταθερής εξωτερικής πολιτικής βασισμένη σε αξίες, χωρίς πλειοδοσία εθνικισμού αλλά με μια κατανόηση ότι στο τέλος, με αμοιβαίους συμβιβασμούς, μπορούν να βρεθούν λύσεις. Για αυτό είχαμε επιτυχία με της συμφωνία των Πρεσπών και για αυτό επιδεικνύουμε σοβαρή αντιπολιτευτική στάση (κάτι που ποτέ δεν έκανε η Νέα Δημοκρατία) στην παρούσα συγκυρία.

-Μια τοποθέτησή σας πρόσφατα για το ΚΚΕ προκάλεσε πολύ θόρυβο. Τι πιστεύετε τελικά για το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας;

-Είχα πει στη Βουλή ότι το ΚΚΕ μπορεί να θεωρεί ότι οι προτάσεις της Κομισιόν, ή ακόμα και η πρόταση για ένα ευρωομόλογο, δεν απαντούν στη φύση της οικονομικής κρίσης και, συγχρόνως, μπορεί το Μέρα25 να θεωρεί ότι αν δεν λυθεί δια παντός το πρόβλημα του χρέους της Ν. Ευρώπης να μην μπορεί να σταθούμε στα πόδια μας, αλλά αυτό δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για να μην γίνει μια σοβαρή συζήτηση εντός της ευρύτερης αριστεράς. Μια συζήτηση για το πως πάμε εκεί που θέλουμε ξεκινώντας από εδώ που είμαστε και όχι από εκεί που θα θέλαμε να είμαστε.

Όταν έχεις να αντιμετωπίσεις την εφαρμογή μιας νεοφιλελεύθερης ατζέντας σε όλες τις πτυχές της οικονομίας και της κοινωνίας μέσω, για παράδειγμα,της απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, της προσπάθεια ιδιωτικοποίησης του Δημόσιου Συστήματος Υγείας αλλά και με τις μεταρρυθμίσεις στην Παιδεία, δεν μπορεί η αριστερά να μην βρίσκει 2-3 κοινά σημεία, που θα απευθυνθούν σε μία πρώτη φάση στην κοινωνία,για να αυξηθεί ο ρόλος του λαϊκού παράγοντα στην αντιμετώπιση αυτών των τάσεων. Το πόσο αυτό οδηγεί σε ευρύτερες πολιτικές συμμαχίες στο μέλλον είναι ερώτημα για το μέλλον, αλλά τώρα ο κόσμος θέλει να ξέρει ότι υπάρχουν δυνάμεις που σκύβουν πάνω από τα προβλήματά τους και προσπαθούν να οργανώσουν τις αντιστάσεις και να προτείνουν ρεαλιστικές διεξόδους.

-Ναι αλλά το ΚΙΝΑΛ δεν είναι ο προνομιακός συνομιλητής του ΣΥΡΙΖΑ, ιδιαίτερα ενόψει εκλογών με απλή αναλογική

-Όταν ακούω τους ανθρώπους του ΚΙΝΑΛ, αυτό που ακούω ως ενοποιητικό στοιχείο είναι πιο αποτελεσματικές πολιτικές. Μόνο που εγώ δεν καταλαβαίνω τι σημαίνει αποτελεσματικότητα αν δεν έχεις ξεκάθαρα στο μυαλό σου ποιες ρήξεις επιθυμείς με το παρελθόν, και ποιες νέες κατευθύνσεις θέλεις να υιοθετήσεις. Αν δεν έχεις ξεκάθαρα στο μυαλό σου για ποιον θες να είναι αποτελεσματικές. Για εμένα δεν είναι ξεκάθαρο αν στο ΚΙΝΑΛ έχουν πάρει απόφαση για τη βασική τους ταυτότητα, πόσο μάλλον για πως βλέπουν οι ίδιοι τις συμμαχίες για μια στρατηγική έξοδο από την εφαρμογή της νεοφιλελεύθερης ατζέντας. Επειδή στα νιάτα μου υπήρξα μέλος αριστερής πτέρυγας ενός σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, του εργατικού κόμματος της Αγγλίας, ένα πράγμα που έχω μάθει είναι ότι όταν στέκεσαι στη μέση του δρόμου σε πατάνε τόσο από αριστερά όσο και από δεξιά.

«Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μείνει κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς, που έχει τα αυτιά του ανοιχτά σε προβληματισμούς που έρχονται από την αριστερή σοσιαλδημοκρατία και την πράσινη ατζέντα, αλλά με συγκεκριμένη ταυτότητα»

-Τι είναι αυτό που λείπει από τον ΣΥΡΙΖΑ σήμερα ώστε να καταστεί αξιόπιστη πρόταση διακυβέρνησης; Πρόγραμμα; Ανανέωση; Αυτοκριτική για τα πεπραγμένα του; Όλα μαζί ή κάτι άλλο;

-Όλα αυτά είναι σημαντικά, αλλά πιο σημαντικό είναι να έχουμε ένα συνολικό αφήγημα για το μέλλον, όπου το σύνολο είναι παραπάνω από το άθροισμα των επιμέρους μερών. Πρέπει να έχουμε μια καθαρή εικόνα πως συνδέονται οικονομική, υγειονομική και κλιματική κρίση και πως οι προτεινόμενες πολιτικές αντιμετωπίζουν και τις τρεις συγχρόνως. Με τις αξίες της αριστεράς, και τον τρόπο που αυτές μπορούν να μετατραπούν σε εφαρμόσιμες πολιτικές.

-Ενόψει του Συνεδρίου: Ναι ή όχι σε αλλαγή ονόματος; Ναι ή όχι σε εκλογή προέδρου από τη βάση; Ναι ή όχι στη στροφή προς την αριστερή σοσιαλδημοκρατία;

-Οι πρώτες δύο απαντιούνται εύκολα. Δεν έχω καμία αντίρρηση να προστεθεί στο όνομα ΣΥΡΙΖΑ κάτι που τα μέλη της διεύρυνσης να βλέπουν τον εαυτό τους ή που να αναδεικνύει τη σοβαρότητα του οικολογικού ζητήματος τα επόμενα χρόνια. Αλλά αυτή την αλλαγή ονόματος θα πρέπει να την ψηφίσουν οι σύνεδροι, όπως άλλωστε και τον πρόεδρο του κόμματος. Η τρίτη είναι πιο δύσκολη. Γιατί βάζει θέμα ιδεολογικής ταυτότητας και στρατηγικής. Κατά την άποψή μου ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μείνει κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς, που έχει τα αυτιά του ανοιχτά σε προβληματισμούς που έρχονται από την αριστερή σοσιαλδημοκρατία και την πράσινη ατζέντα, αλλά με συγκεκριμένη ταυτότητα. Μόνο έτσι θα μπορεί να προχωρήσει σε συμμαχίες με άλλα κομμάτια της αριστεράς και της οικολογίας για μια αλλαγή του παραδείγματος και στην οικονομία και στην κοινωνία και στην πολιτική.

«Επειδή στα νιάτα μου υπήρξα μέλος αριστερής πτέρυγας ενός σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, του εργατικού κόμματος της Αγγλίας, ένα πράγμα που έχω μάθει είναι ότι όταν στέκεσαι στη μέση του δρόμου σε πατάνε τόσο από αριστερά όσο και από δεξιά»

-Και ένα τελευταίο ερώτημα: Είστε ικανοποιημένος από την εσωκομματική λειτουργία σας; Άλλοι υποστηρίζουν ότι υπάρχει έλλειμμα συλλογικότητας, άλλοι πως «πριονίζεται» υπογείως ο Αλέξης Τσίπρας και άλλοι πως οι τάσεις λειτουργούν ως «κόμμα μέσα στο κόμμα». Εσείς τι δεν πιστεύετε από αυτά και, κυρίως, τι πρέπει να γίνει;

-Πραγματικά δεν πιστεύω ότι υπάρχει πολιτικό στέλεχος ή ιδεολογική τάση που πριονίζει τη θέση του Αλέξη. Εντούτοις το πρόβλημα της συλλογικότητας είναι υπαρκτό, γιατί σε μια καπιταλιστική κοινωνία η φυσική ροπή είναι προς τον ατομικισμό και όχι τη συλλογικότητα – άρα η μάχη για εξασφάλιση της συλλογικότητας είναι συνεχής. Τα αριστερά κόμματα παλεύουν ενάντια σε αυτή τη ροπή πότε με επιτυχία, πότε με λιγότερη επιτυχία. Δεν ξέρω άλλη απάντηση από τη δημοκρατία και τη εύρυθμη λειτουργία των οργάνων. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο μπορεί και πρέπει να υπάρχουν ιδεολογικά ρεύματα και νομίζω ότι, οι 53 αποτελούν καλό παράδειγμα, για το πώς μπορείς να είσαι ιδεολογικό ρεύμα, χωρίς να είσαι κόμμα μέσα στο κόμμα.

ΑΠΟ ΤΟ IEIDISEIS.GR