Του Μελέτη Ρεντούμη*
Είναι γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα, όλη η προσοχή των μέσων είναι στραμμένη στην ελληνική κρίση και την διαπραγμάτευση με τους εταίρους. Παρ’όλα αυτά όμως, αν δούμε μεμονωμένα το χρέος ή το χρηματοδοτικό κενό της χώρας, δύσκολα θα κατανοήσουμε τις διεθνείς σχέσεις.
Αυτό που χρήζει πραγματικά προσοχής και μπορεί να καθορίσει τις εξελίξεις για τα επόμενα χρόνια αν όχι δεκαετίες, είναι το μεγάλο γεωπολιτικό παιχνίδι στα Βαλκάνια, που σαφέστατα δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα, με την ελληνική κρίση και την προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης να βρει μια βιώσιμη λύση για την ρευστότητα και το χρέος.
Τί συμβαίνει όμως ακριβώς αυτή την περίοδο στα Βαλκάνια; Εχει αλλάξει κάτι; Θ’αναρωτηθεί κάποιος.
Η απάντηση είναι αρκετά εμφανώς και πολύ περισσότερα στο παρασκήνιο τα οποία ενδέχεται να επηρεάσουν την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας .
Θεωρώ ότι οι χώρες κλειδιά που εστιάζεται η προσοχή των μεγάλων δυνάμεων, ΗΠΑ, Ρωσίας, ΕΕ αλλά και της γειτονικής Τουρκίας δεν είναι άλλες από την ΠΓΔΜ και την Αλβανία.
Υπάρχουν αυτή την στιγμή σε εξέλιξη μεγάλες εστίες έντασης, τόσο στα Σκόπια, όσο στην Αλβανία αλλά και το Κόσοβο, όπου αν εξελιχθούν οι καταστούν ανεξέλεγκτες μπορεί να οδηγήσουν στα σύνορά μας, καταστάσεις που θα περιπλέξουν την θέση της Ελλάδας και σαφέστατα θα την επηρεάσουν οικονομικά με την ήδη μεγάλη πολιτική αβεβαιότητα που κυριαρχεί.
Πιο συγκεκριμένα δύο σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν τελευταία δίνουν το στίγμα των εξελίξεων:
1.Η αμφισβήτηση από την Αλβανία των θαλασσίων ζωνών της Ελλάδας στο Ιόνιο με αποστολή ρηματικής διακοίνωσης με την οποία αμφισβητεί το δικαίωμα της Ελλάδας για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Με την πρωτοβουλία αυτή τα Τίρανα θέλουν εμμέσως να θέσουν και άλλα ζητήματα, πέραν της Συμφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες του 2009, όπως η συνοριακή γραμμή μεταξύ των δύο χωρών, το οποίο ανοίγει τους ασκούς του Αιόλου για τις διμερείς σχέσεις με την Ελλάδα.
2. Η στρατιωτική σύρραξη στο έδαφος των Σκοπίων στο Κουμάνοβο, μεταξύ Αλβανών ανταρτών του UCK και Σκοπιανών δυνάμεων. Αυτό από μόνο του είναι μια μεγάλη εστία έντασης.Ο Αλβανός πρωθυπουργός μάλιστα μίλησε μετά την αιματηρή σύγκρουση για την Μεγάλη Αλβανία και την προοπτική ένωσης όλων των αλβανικών περιοχών.Τα Σκόπια από την πλευρά τους, κατηγορούν την Ελλάδα ότι με την στάση της για την ονομασία, αδυνατούν να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ ενισχύωντας έτσι όλες τις εξωτερικές απειλές.
Στα παραπάνω θα πρέπει να προστεθεί, η προσέγγιση Αλβανίας Τουρκίας, καθώς οι όποιες διεκδικήσεις της Αλβανίας γίνονται με τεχνογνωσία τουρκική στα πλαίσια των γκρίζων ζωνών του Αιγαίου.
Από την άλλη και οι μεγάλες δυνάμεις είναι ανήσυχες, καθώς η Ρωσία δεν θέλει σε καμία περίπτωση την επέκταση της Αλβανίας, μέσω ενός νέου Κοσόβου, με την ταμπέλα των Δυτικών δυνάμεων, αλλά και οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν την αποσταθεροποίηση της περιοχής καθώς δεν είναι διατεθειμένοι να εμπλακούν σε μία νέα περιπέτεια αντίστοιχη της Γιουγκοσλαβίας.
Πιστεύω, ότι σε αυτή την δύσκολη συγκυρία η Ελλάδα, δεν έχει άλλη επιλογή από την έξυπνη και στρατηγική διπλωματία. Είναι πρώτιστο, να πείσει την ΕΕ αφού κλείσει μια συμφωνία με τους εταίρους για το χρηματοδοτικό, να επιταχύνουν την συμφωνία ένταξης της Αλβανίας, προσεγγίζοντας ταυτόχρονα την γείτονα χώρα σε θέματα τόσο οικονομικά όσο και μειονοτικά.
Με αυτό τον τρόπο, μπορεί να απεμπλέξει την όποια στρατιωτική σύγκρουση και στα Σκόπια, βοηθώντας την ΠΓΔΜ εσωτερικά, ώστε να μπορέσουν να καταλήξουν σε μια αμοιβαία επωφελή ονομασία.
Όλα τα παραπάνω βέβαια, απαιτούν, λεπτούς και διακριτικούς χειρισμούς, με δημιουργία συμμαχιών τόσο εντός όσο εκτός ΕΕ, διαφορετικά, η Αλβανία, η ΠΓΔΜ, το Κόσοβο καθώς και περιοχές της Σερβίας και του Μαυροβουνίου, μπορούν ν’ αποτελέσουν τις νέες μειονοτικές βόμβες στα Δυτικά Βαλκάνια με απρόβλεπτες συνέπειες.
*Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός μέλος της Πολιτικής Γραμματείας της Δυναμικής Ελλάδας.