Του Παύλου Αλέπη
Δεν είναι λίγοι από μας, που πιστεύουμε πως ανήκουμε στην λεγόμενη μεσαία τάξη. Και το εννοούμε κοινωνικά,οικονομικά αλλά και πολιτιστικά. Κυρίως τοποθετώντας τους εαυτούς μας στη μέση μιας κλίμακας αξίων και επιπέδου ζωής. Το πιο πρόσφατο χαρακτηριστικό της τάξης μας είναι ότι πρόσφατα, με την κρίση, ταξιδέψαμε ακουσίως, πλην ολοταχώς, στην Κόλαση από τον Παράδεισο που ανέμελοι σεργιανίζαμε.
Να με συμπαθάτε πολύ, παρακαλώ, αν ισχυρισθώ πως ταξιδεύουμε ακόμα και δεν έχουμε φθάσει στον…προορισμό βεβαίως ένεκα της αδιαφορίας μας. Αλλά για αυτό θα αναφερθούμε πιο κάτω.
Αρκετοί -που μελετούν τον Ιστορικό χρόνο, ξέρουν πως οι αντιδράσεις επέρχονται πολλές φορές κατόπιν εορτής. Σωστό. Τώρα δηλαδή ήμαστε στην μέση μιας …γιορτής που μας έντυσε καλά, με απόλυτη αβεβαιότητα για το τι μας ξημερώνει. Η πτώση των εισοδημάτων μας συνεχίζεται, η υπερφορολόγηση σωρεύει χρέη, τα νοικοκυριά των νοικοκυραίων παραπαίουν και όλοι έχουν ξεχάσει ήδη πως κάποιες κραυγές στην αρχή της κρίσης, μιλούσαν για ΠΟΛΕΜΟ. Και τι ακριβώς πολεμάμε; Η μεσαία τάξη δεν έχει ιδέα. Θάθελε να μάθει, αλλά κανείς δεν τόβρε και δεν τόπε ακόμα…
Απλά έχει συνειδητοποιήσει πως κάτι γίνεται, ο κόσμος αλλάζει, αυτή στο στόχαστρο πληρώνει και από την υπερκατανάλωση περνά μάλλον βιαίως σε μια ανέχεια που δεν την αντέχει. Δεν γνωρίζει, δεν ψάχνει και φυσικά δεν βρίσκει το γιατί.
Μια κοινωνία που δεν καταλαβαίνει, δεν βλέπει, δεν μπορεί να εκτιμήσει, ασφαλώς δεν μπορεί και να αντιδράσει. ΕΔΩ ΕΙΜΑΣΤΕ. Η μεσαία τάξη ακόμα ονειροπολεί τα περασμένα. Έτσι με νομοτέλεια πέφτει σε λάθη, σε παγίδες, σε απλωμένες ιδεοληψίες, αυτοεγκλωβισμένη με μια λέξη.
Και θα κληθεί πάλι, να …ψηφίσει, ήτοι να αποφασίσει για το…μέλλον της. Πριν καν καταλάβει τι της συνέβη στο πολύ πρόσφατο παρελθόν της.
Στον τομέα της οικονομίας, η μεσαία τάξη έχει απώλειες αλλά όχι τόσες, όσες η κατώτερη τάξη. Αυτό όχι απλά συντηρεί την αδράνεια της, αλλά κάπως την καθησυχάζει. Ψωνίζει λιγότερα και φθηνότερα, βαριαναστενάζει, αλλά ακόμα ψωνίζει. Πρόσφατη έρευνα απέδειξε πως στον σημαντικό τομέα των τροφίμων η μείωση στο λιανεμπόριο ήταν 18% την τελευταία 7ετία… Οι ειδήμονες υπολογίζουν πως ένα 3% ακόμα, θα προστεθεί αλλά το έχει ο Θεός μεταφράζεται ακαριαία, σε έχει ο …Σκλαβενίτης και ο Βασιλόπουλος.
Κοινός πολίτης δεν υπάρχει, όπως δεν υπάρχει κοινός τηλεθεατής. Υπάρχει όμως κοινός νους, υπάρχει μεσαία τάξη, που υποτίθεται πως βλέπει, αφουγκράζεται κυρίως, σκέπτεται.
Η μεσαία τάξη αδιαφόρησε για τα σημάδια που είδε και προσπέρασε βιαστικά για να μην χάσει το ραντεβού με την ευμάρεια. Αν είμαστε αυστηροί και ειλικριν
είς, ας ομολογήσουμε πως ξεπούλησε και κάποιες αρχές.
Η μεσαία τάξη δεν αρέσκεται -σ’ αυτό που κατηγορεί τους άλλους- στην αυτοκριτική. Αν το έκανε θα είχε έγκαιρα πάρει αποστάσεις, με ό,τι αυτό σημαίνει για τον καθένα.
Όλοι βλέπαμε πως όποιος έπιανε πέντε δεκάρες αποκτούσε ασφάλεια. Ναι, το ξεχάσατε; Ασφάλεια, Μπόντι Γκαρντ, πως το λένε οι πλούσιοι. Φαινόσουν VIP και ας μην ασχολείτο κανείς μαζί σου. Με χαχανητά και τρανταχτούς άλλους γέλωτες η μεσαία τάξη προσπέρασε την έννοια της δημόσιας ασφάλειας. Με ιδιωτικά σχολεία, προσπέρασε το θέμα της Παιδείας. Ναι, και με σπουδές στο εξωτερικό απαξίωσε τα ανώτατα ιδρύματα, έκανε και τόσες παρακάμψεις που τελικά έχασε τον δρόμο σε τόσα θεμελιώδη που καλύτερα να μην τα θυμηθώ τώρα.
Όλα αυτά τα λέω, όχι για να ψέξω την μεσαία μου τάξη, αλλά για να υπογραμμίσω πως ακόμη και τώρα τα λάθη επαναλαμβάνονται και θα ξαναχαθεί ο δρόμος.
Σας ακούγεται διδακτικό να θυμηθούμε πως ενώ ξέρουμε πως ο επόμενος πόλεμος θα γίνει για το νερό, εμείς ακόμα μιλάμε για άλλους εξοπλισμούς και κανείς δεν αναρωτιέται τι επενδύσεις γίνονται π.χ. για αφαλάτωση, η κάθε διαχείριση υδάτινων πόρων;
Σας φαίνεται διδακτικό να ερωτηθεί η μεσαία τάξη μας πώς σκέπτεται για κάθε δημόσιο αγαθό; Πώς οργανώνεται να επενδύσει στην ενέργεια; Την ηλιακή, για παράδειγμα. Έχει αφεθεί στα χέρια μιας τάξης ανώτερης που θα κοιτάξει να καρπωθεί κι αυτόν τον φυσικό πλούτο. Πού είναι διατυπωμένα άραγε τα αιτήματα της τάξης; Από τους πολιτικούς περιμένουμε;
Το ποιος ζεσταίνεται και ποιος όχι τον xειμώνα είναι θέμα άλλων; Άλλοι κατανέμουν αυτό το δικαίωμα. Ο κοινός νους δεν σπάει το κεφάλι του να βρει το πως. Η κοινωνική αδικία όμως, τώρα πρωτοαπασχόλησε την μεσαία τάξη. Όπως και τώρα αρχίζει να σκέπτεται,τι είναι δικαίωμα, τι προνόμιο και ποιος ορίζει τις…απαγορεύσεις. Αρχίζει όμως; Εδώ είναι το ερώτημα και ποιος θα το απαντήσει;
Η μεσαία τάξη δεν έχει ακόμη συνέλθει. Το όνειρο που της κατέστρεψαν, σε μια νύκτα, είναι το σπιτάκι. Το στεγαστικό, στέγασε πολλά όνειρα ανεξαρτησίας. Τώρα η μεσαία τάξη πληγώθηκε πολύ, ως προς αυτό. Ενώ το εισόδημα συρρικνώνεται, οι φόροι αυξάνονται και η ανεργία καλπάζει ,το 40% των στεγαστικών δανείων και το 65 % των καταναλωτικών βρίσκονται σε οριστική αδυναμία αποπληρωμής.
Η μεσαία τάξη θέλει να αποπληρώσει. Ζητά, θέλει και το εννοεί, δουλειά. Δώστε μου την ευκαιρία, λέει. Όμως η ανεργία είναι πρόβλημα προτεραιότητας μόνο στους λόγους των πολιτικών. Το μέλλον της εργασίας σε αβεβαιότητα με ότι αυτό συνεπάγεται. Η μεσαία τάξη εδώ βλέπει καθαρά πως έρχεται η σειρά της. Μετά την διάλυση του κοινωνικού κράτους,που αγκάλιαζε τους πιο αδυνάτους, η επίθεση στους μισθούς καλά κρατεί.
Πελαγωμένη απολύτως η μεσαία τάξη για το μέλλον της εργασίας ελαχιστοποιεί τα όνειρα της οπισθοχωρεί και αποδυναμώνεται. Ξέρει πως κανένα ιππικό δεν θα την σώσει. Τα φθηνά εργατικά χέρια και κινδυνεύουν από την τεχνολογία των ρομπότ που δεν…απεργούν, ούτε σηκώνουν κεφάλι..
Μ αυτά και μ’ αυτάτο πτωτικό σπιράλ συνεχίζεται και δεν είναι εύκολο ακόμα να συνεννοηθούμε πώς θα βαδίσουμε… Αυτό το τελευταίο το λένε -όλες οι τάξεις- ΠΟΛΙΤΙΚΗ.
Το πολιτικό μας προσωπικό αγέρωχο βγάζει λόγους και λογύδρια. Υπερήφανοι εξουσιαστές μιας…. πολυκατοικίας, που χρωστά κοινόχρηστα, δεν έχει να βάλει πετρέλαιο ο δήμος την απειλεί και το κράτος προχωρά σε κατασχέσεις… Πέφτουν και οι τοίχοι από την υγρασία (στα μυαλά) αλλά οι ιδιοκτήτες περιμένουν στωικά την Άνοιξη και το Καλοκαίρι.
