Toυ Γ. Λακόπουλου
Αν ο Μιχάλης Σάλας ήταν ποδοσφαιριστής θα ήταν αυτό που λέμε ‘κρυφός κυνηγός’- Κάθε τόσο βγαίνει από σέντερ μπακ μπροστά και σκοράρει. Το έκανε με την κυβέρνηση Σαμαρά όταν για παράδειγμα διέθεσε 5.000 στρέμματα γης, σε νέους κάτω των 35 ετών, για να μπουν στον αγροτικό χώρο. Ή όταν ανακοίνωσε ότι δεν θα χρηματοδοτεί επιχειρήσεις που απασχολούν αδήλωτους εργαζομένους ή δεν καταβάλλουν τις ασφαλιστικές εισφορές.
Το κάνει και με τους σημερινούς παίρνοντας δημοσίως θέση κατά των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, λόγω των «κόκκινων δανείων». Για όποιον δεν κατάλαβε το είπε πιο καθαρά; «Σας λέω με βεβαιότητα ότι τα στεγαστικά δάνεια έχουν το μικρότερο πρόβλημα ηθικού κινδύνου» (moral hazard).
Να το αναλύσουμε; Δεν είναι οι μικροδανειολήπτες κατοικίας, που δεν μπορούν να πληρώσουν, το πρόβλημα για τις τράπεζες. Είναι όσοι δανειοδοτήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια, έβαλαν τα λεφτά έξω, άφησαν τις επιχειρήσεις τους να χρεοκοπήσουν, και σήμερα -παρά τη μεγάλη οικονομική επιφάνεια- αρνούνται να πληρώσουν ή επιδιώκουν ρυθμίσεις, που δεν θα τηρήσουν.
Ο πρόεδρος της τράπεζας Πειραιώς κάτι περισσότερο ξέρει όταν λέει ότι με τους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας ‘πέραν του γεγονότος ότι αυτό αποτελεί μία μεγάλη κοινωνική αδικία προκαλεί και ζημία στις τράπεζες’ .
Την ώρα που η αριστερή κυβέρνηση διαπραγματεύεται -με όχι και πολύ καλές πιθανότητες- με τη τρόικα ως πακέτο τα “κόκκινα δάνεια” , ο Σάλλας δίνει μια εφικτή λύση: να τα διαχωρίσουν.
Οι μεγάλοι που έχουν να πληρώνουν. Αλλά, αυτοί που έχουν εισοδήματα κάτω από ένα ορισμένο όριο -για όσο διαρκεί η κρίση- να πληρώνουν κάτι μικρό και συμβολικό.
Δεν είναι απλώς η κοινωνική ευαισθησία ή το πολιτικό κριτήριο που διατηρεί ένας οικονομικός παράγων από την περίοδο που ήταν πολιτικά ενεργός στις γραμμές της Δημοκρατικής παράταξης. Είναι και η τετράγωνη λογική του ανθρώπου της αγοράς που ξέρει που ακριβώς βρίσκεται σήμερα το πρόβλημα του τραπεζικού συστήματος με τα «κόκκινα δάνεια»’.
-‘Είμαι απόλυτα αντίθετος να στερηθούν τα σπίτια τους βιοπαλαιστές, μικροσυνταξιούχοι και άνεργοι και να επωμισθούν ένα τέτοιο βάρος, ηθικό και οικονομικό, οι τράπεζες’’.
Καθώς η παρέμβαση Σάλλα έχει και μια ουμανιστική πλευρά, καθιστά το τραπεζικό σύστημα σύμμαχο της κοινωνίας. Η αντίληψη που τη διαπνέει μετατρέπει την τραπεζική πρακτική σε συνιστώσα της κοινωνικής δυναμικής για υπέρβαση της κρίσης. Ταυτόχρονα, αυτή η παρέμβαση είναι μήνυμα προς την τρόικα του τύπου ‘σοβαρευτείτε’.
Άρα είναι και αποτελεσματικό επιχείρημα των υπουργών στις συζητήσεις με την τρόικα.
