Toυ Νίκου Γαλάτη
Το πρώτο τηλεοπτικό debate πέντε αρχηγών –πλην Γεννηματά- στον τηλεοπτικό σταθμό ACTION 24 άφησε μάλλον ευχάριστες εντυπώσεις σε όσους ήταν. Ήταν μια πρωτόγνωρη διαδικασία που οι δημοσιογράφοι -Γιάννης Πολίτης, Γιώργος Κουβαράς και Αγγελική Σπανού- φρόντισαν να γίνει σε κλίμα πολιτικού πολιτισμού.
Δεν έλειψαν βέβαια τα καρφώματα, αλλά με “μέτρο,” και οι πέντε υποψήφιοι –Καμίνης, Θεοδωράκης, Ανδρουλάκης, Ραγκούσης, Μανιάτης- έδωσαν το στίγμα της ενότητας: ότι θα μείνουν στο υπό κατασκευήν κόμμα και την επόμενη μέρα. Το πρόβλημα όμως δεν είναι αυτό, άλλωστε που έχουν να πάνε; To πρόβλημα είναι αν θα έρθουν οι ψηφοφόροι, αν θα μείνουν και πόσοι θα είναι. Εκατό, όσο είναι το όριο της αποτυχίας, διακόσιες- που θάναι επιτυχία- οι τρακόσιες χιλιάδες- όπου ανέβασε τον πήχη ο Νίκος Αλιβιζάτος;
Βέβαια οι δύσκολες ερωτήσεις δεν έγιναν και η όποια επιτυχία βρίσκεται στο ίδιο το debate ότι μπορούν δηλαδή οι υποψήφιοι να συζητάνε δημόσια –πετώντας στον αντίπαλο και καμιά πεπονόφλουδα κι αν την πατήσει. Οι υποψήφιοι που εξαιρέθηκαν- Πόντας, Γάτσιος, Τζιώτης, Κωνσταντινόπουλος (που είχε πρόβλημα με το πόδι του- δεν έχουν πολλές ελπίδες να είναι μέσα στην πεντάδα.
Ο πραγματικός αντίπαλος των πέντε- η Φώφη Γεννηματά- δεν ήταν εκεί. Ο “διαγωνισμός” αφορούσε μάλλον την επιλογή του αντιπάλου της που θα την αντιμετωπίσει στον δεύτερο γύρο- αν δεν έχουμε εκπλήξεις. Το επεισόδιο με τoν Καμίνη να μην της απαντά στο τηλέφωνο από τις Βρυξέλλες δεν σχολιάσθηκε. Το περιβάλλον Καμίνη είπε πως την πήρε αργότερα. Το περιβάλλον της Φώφης πως αυτό το τηλεφώνημα δεν έγινε ποτέ.
Πιθανόν η Φώφη να μην ήθελε να εμφανισθεί σαν μία από τους δέκα και απέφυγε να καθίσει στο τραπέζι- προτιμώντας τα μεγάλα ντιμπέιτ που θα γίνουν στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Η σημερινή πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ –αφού ξεκαθάρισε ότι το κόμμα δεν θα διαλυθεί- για να είναι “πρωταγωνιστής” των εξελίξεων εμφανίζεται ως η υπεράνω εγγυητής της ενότητας- που οργανώνει αυτό το τραπέζι.
Στην πραγματικότητα δεν συζητά παρά μόνο για τον δεύτερο και τρίτο ρόλο, που φαίνεται να διεκδικούν οι Γιώργος Καμίνης- που δεν θα αφήσει την δουλειά του στον Δημo αν εκλεγεί και ο Σταύρος Θεοδωράκης –που εμφανίζεται ως ο πολιτικός γαμπρός με προίκα ψήφους και …νεολαία. Έτσι δεν λείπουν τα υπονoούμενα πως το κοινό της Φώφης είναι στα ΚΑΠΗ και πως το κόμμα δεν έχει ούτε ένα «νεολαίο”.
Βέβαια η αλήθεια είναι πως η μετακίνηση των 200.000 ψηφοφόρων του Ποταμιού στο νέο κόμμα δεν είναι δεδομένη –αφού οι μισοί δεν υπάρχουν πλέον κι οι υπόλοιποι δεν είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν τον αρχηγό- που αφού κατήγγειλε το “παλιό” πολιτικό σύστημα σκοπεύει να το ανανεώσει από μέσα –με νέο κόμμα.
Η κατάσταση στο χώρο της Κεντροαριστεράς μοιάζει με μαγική εικόνα. Αν και τα ποσοστά των κομμάτων που κατέβηκαν στις προηγούμενες εκλογές δεν φτάνουν το 8% η νέα πολιτική σύνθεση διεκδικεί 15% -με βάση τα λόγια του Σταύρου Θεοδωράκη. Που σημαίνει πως το κόμμα των έξι βουλευτών- που έχασε τους άλλους μέσα σε δυο χρόνια- αντί να βρεθεί εκτός Βουλής- διαθέτει στο νέο φορέα έναν αρχηγό να το οδηγήσει στο 15% κι από κει να γίνει δεύτερο κόμμα με τελικό στόχο την πρωθυπουργία!
Η αλήθεια βέβαια είναι πως ο νέος φορέας θα είναι τρίτο κόμμα με διψήφιο νούμερο και πως οι πολλοί αρχηγοί του διεκδικούν και οι περισσότεροι έχουν εξασφαλίσει μια βουλευτική έδρα και διεκδικούν ένα υπουργείο- σε μια μελλοντική κυβέρνηση συμμαχική που δεν έχουν ξεκαθαρίσει με ποιον θα είναι.
Αν εξαιρέσουμε τον Γιάννη Ραγκούση –που έθεσε αμέσως αυτό το θέμα- και χαρακτήρισε κιόλας το ΠΑΣΟΚ “δεξιό” οι Φώφη Γεννηματά, Σταύρος Θεοδωράκης και Γιώργος Καμίνης κλίνουν από καιρό προς τα δεξιά. Όχι μόνο δεν θέλουν να ακούνε για τον Τσίπρα και τον “εθνικολαϊκισμό” του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ο μεν Καμίνης ανέθεσε στον Δήμο δουλειά στον Πλεύρη- τον υιό του Κωνσταντίνου και οι Γεννηματά και Θεοδωράκης με την στάση τους στο θέμα της απλής αναλογικής έκαναν σαφές ότι προτιμούν να δουν πρωθυπουργό- με μπόνους 50 εδρών- τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Στα πλαίσια μιας ενότητας βέβαια κι ενός μεταρρυθμιστικού προγράμματος κι όχι “γουρούνι στο σακί”.
Με δεδομένα όλα αυτά ο μεν Θεοδωράκης θέλει ένα κόμμα του ανοιχτού κέντρου, ενώ ο Γιώργος Καμίνης- που δεν πιστεύει κιόλας ότι θα εκλεγεί, αφού δεν θέλει να αφήσει τη σίγουρη θέση του στο Δήμο για να γίνει αρχηγός ενός κόμματος με αβέβαιο μέλλον- είναι η προσωποποίηση ενός αρχηγού μιας νέας Ένωσης Κέντρου – Νέες Δυνάμεις- που παραπέμπει στον Ζίγδη κι όχι στον Γεώργιο Παπανδρέου.
Αποχτούν έτσι ιδιαίτερη σημασία οι υποψηφιότητες όχι τόσο του Μανιάτη- “ήμουνα καλός υπουργός- θέλω να γίνω πρωθυπουργός ή έστω ξανά υπουργός”, αλλά του Γιάννη Ραγκούση και του Νίκου Ανδρουλάκη. Είναι δυο πρόσωπα που φιλοδοξούν να παίξουν ρόλο στο μέλλον- όχι τόσο ως ηγέτες του νέου φορέα, όσο στο χώρο του “ανοιχτού –αλλά αριστερού- ΠΑΣΟΚ”. Γιατί μέσα από τα debate οι υποψήφιοι δεν περιγράφουν ένα ενιαίο φορέα, αλλά τουλάχιστο δυο κόμματα.
Το ένα από αυτά τα κόμματα έχει σαφή κεντροδεξιά κατεύθυνση και φιλοδοξεί να γίνει δεκανίκι της Δεξιάς σε μια μελλοντική κυβέρνηση. Θα έχει την τύχη του ….ΚΟΔΗΣΟ, αλλά στο μεταξύ θα αποτελέσει την βάρκα για την υπουργοποίηση των σημερινών υποψήφιων αρχηγών του …Κέντρου –και μετά βλέπουμε.
Το άλλο όπως περιγράφεται από νύξεις και θέσεις των Γιάννη Ραγκούση και Νίκου Ανδρουλάκη, αλλά και του Παύλου Γερουλάνου που θα διεκδικήσει πιθανότατα την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ είναι ένα πράγματι κεντροαριστερό κόμμα- με αριστερή κατεύθυνση- που δεν έχει σχέση με τα κεντροδεξιά σενάρια. Οι όποιες εξελίξεις δηλαδή στην Κεντροαριστερά- ακόμα κι αν αποσπάσει ένα μεγάλο ποσοστό- θα κριθούν στο συνέδριο του επτάψυχου ΠΑΣΟΚ.
Σα να μην έφτανε η σύγχυση για θέματα αρχών που τρίχασε πρόσφατα στη Βουλή τη Δημοκρατική Συμπαράταξη ο Κώστας Σημίτης, παρεμβαίνει στα «ΝΕΑ” δύο 24ωρα μετά και το debate του Action24 κι ενώ η Φώφη μιλούσε μόνη στο …Νέο Ηράκλειο.
«Η δημιουργία μιας νέας παράταξης της Κεντροαριστεράς φαίνεται όλο και πιο πιθανή. Η εκλογή προέδρου είναι ένα πρώτο σημαντικό βήμα» παρατηρεί ο κ. Σημίτης. «Οι αρχηγοί ανήκουν στο παρελθόν».
“ Κόμματα που προκύπτουν από τη συνεργασία διάφορων ανταγωνιζόμενων ομάδων διατρέχουν τον κίνδυνο οι υπάρχοντες ήδη μηχανισμοί να προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν την επιρροή τους στο νέο σχήμα. Η νέα παράταξη δεν θα πρέπει να είναι ένα άθροισμα αυτών των μηχανισμών”….
Μια ομοσπονδία αυτόνομων μικροπαρατάξεων θα οδηγηθεί πολύ σύντομα σε διαφωνίες και αντιπαραθέσεις που θα δημοσιοποιηθούν με εξαιρετικά αρνητικά αποτελέσματα. Θα θεωρηθεί ως μια πρόχειρη συνεργασία χωρίς ανανεωτική έφεση προσώπων με μόνο σκοπό την εκλογική επιβίωση ορισμένων. Μια επανάληψη από τα παλιά”.
Ο πρώην πρωθυπουργός βλέπει το τυρί, αλλά βλέπει και τη φάκα. “ Για χρόνια ακόμη κάθε κυβερνητική πολιτική θα συγκαθορίζεται από τις συμφωνίες που ήδη υπάρχουν με την Ενωση και τις υποχρεώσεις στους δανειστές για την εξόφληση του χρέους. Απραγματοποίητες υποσχέσεις θα δοθούν αναμφίβολα από τα άλλα κόμματα. Θα πρέπει να καταγγελθούν αποφασιστικά για να είναι σαφής η διαχωριστική γραμμή μεταξύ μιας εφικτής πολιτικής και των δημαγωγικών υπερβολών εκείνων που ενδιαφέρονται μόνο για ψήφους και όχι για τη χώρα”.
Προφανώς ο κ. Σημίτης κλίνει προς το “εφικτό” και απέναντι στη δημαγωγία. Προτείνει μια ομοσπονδία -χωρίς αρχηγό- και διαβλέπει την σύγκρουση μηχανισμών, όσο και την πικρή αλήθεια πως πολλοί σπεύδουν στο νέο φορέα, αλλά δεν θέλουν παρά μόνο την εκλογική τους επιβίωση. Και είναι αυτοί που δίνουν στο σκάφος δεξιά πορεία.
Η ενότητα -χάριν της επιβίωσης- φαίνεται πως είναι επιβεβλημένη, όσο και η διάσπαση όταν ο νέος φορέας πρέπει να απ0φασίσει τι είναι, πού πάει και τι θέλει. Γιατί προς το παρόν είναι μια κεντροαριστερή βάρκα στο μεσοπέλαγος με δεξιά πορεία- που πρέπει να αποφασίσει με ποιους να πάει και ποιους να αφήσει.