Συνέντευξη στον Βασίλη Σκουρή
«Πιο πιθανό είναι να ψάχνει για ένα ξέφωτο ηρεμίας να κάνει εκλογές και – αν τις κερδίσει όπως πιστεύει– να έχει μετά τον χρόνο για αντιδημοφιλείς πολιτικές δημοσιονομικής σταθερότητας», εκτιμά ο πρώην «τσάρος» Νίκος Χριστοδουλάκης. «Έχουμε ήδη αργήσει», λέει για την αύξηση του κατώτατου μισθού, για ποιους τομείς εκπέμπει SOS.
«Βλέπω ότι ο πληθωρισμός θα μας χορέψει όλο το έτος και πρέπει να κληθούν και οι επιχειρήσεις να αυτό-συγκρατηθούν στην αύξηση τιμών. Στην διάρκεια της πανδημίας οι φορολογούμενοι τις στήριξαν για να επιβιώσουν, τώρα ήρθε η σειρά τους να δείξουν αλληλεγγύη στα ευάλωτα νοικοκυριά».
Τα παραπάνω τονίζει με συνέντευξή του στο iEidiseis o Νίκος Χριστοδουλάκης, ενώ σημειώνει ότι έχει αργήσει η ενημέρωση των λογαριασμών ρεύματος και έτσι θα έχουμε εκτεταμένα φαινόμενα περικοπής κατανάλωσης για τα πιο φτωχά νοικοκυριά.
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών και καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης αναδεικνύει τις ανισότητες που διευρύνθηκαν την περίοδο της πανδημίας: «Στην Ελλάδα χορηγήθηκαν αφειδώς επιδοτήσεις προς κάθε είδους επιχειρήσεις, πολλές φορές χωρίς καν ένα στοιχειώδη έλεγχο κριτηρίων. Για παράδειγμα, πώς είναι δυνατόν να επιδοτείς μια επιχείρηση που ισχυρίζεται ότι δήθεν έχει 10 εργαζόμενους, όταν πέρυσι ασφάλιζε έναν ή δύο;», σημειώνει μεταξύ άλλων, ενώ ασκεί κριτική στην κυβέρνηση και για τη μη αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας. «Το έλλειμμα θα είναι δυσβάστακτο τώρα που αυξάνονται τα επιτόκια λόγω πληθωρισμού και η χώρα θα δυσκολευτεί να τηρήσει το Σύμφωνο, ακόμα και αν γίνει πιο ελαστικό», επισημαίνει, ενώ για τον κατώτατο μισθό υπογραμμίζει πως έχει αργήσει η αύξησή του.
«Πιο πιθανό είναι να ψάχνει για ένα ξέφωτο ηρεμίας να κάνει εκλογές και – αν τις κερδίσει όπως πιστεύει– να έχει μετά τον χρόνο για αντιδημοφιλείς πολιτικές δημοσιονομικής σταθερότητας», εκτιμά για την κυβέρνηση. Ενώ ενδιαφέρον εμφανίζει και η απάντησή του για το δίλημμα που θέτει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με την ταύτιση της σταθερότητας με την αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Η κυβέρνηση παρουσιάζει ένα success story για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Ποια είναι η πραγματικότητα κ. Χριστοδουλάκη;
O ρυθμός ανάπτυξης 9% για το 2021 είναι εντυπωσιακός, αλλά δεν πρέπει να τον βλέπει κανείς μεμονωμένα. Αν τον συνυπολογίσει με την μεγάλη πτώση που είχαμε το 2020, περίπου ξαναγυρνάμε στα ίδια επίπεδα δραστηριότητας του 2019. Δεν το υποτιμώ μεν, αλλά δεν προσφέρεται και για ουρανομήκεις πανηγυρισμούς. Ιδίως μάλιστα αν σκεφτεί κανείς την εκτόξευση δημόσιου χρέους λόγω των αλλεπάλληλων πακέτων στήριξης που τροφοδότησαν και την μεγάλη αναθέρμανση της ζήτησης. Από κει και πέρα πρέπει στην εικόνα να μπουν και οι παθογένειες που συσσωρεύτηκαν τα χρόνια της πανδημίας: αυτές που θα μας συνοδεύουν για καιρό είναι οι ανισότητες που προκάλεσε η εκτεταμένη χρήση τεχνολογιών για εργασία εξ αποστάσεως και η απώλεια γνώσεων επειδή τα περισσότερα σχολεία δεν δούλεψαν. Πιο αισιόδοξες είναι οι ξένες τεχνολογικές επενδύσεις, αρκεί βέβαια να δημιουργηθεί ένα momentumγια να έρθουν και άλλες στο μέλλον και να μην τις διώξει για άλλη μια φορά η γραφειοκρατία και η αβεβαιότητα.
Οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι κατά τη γνώμη σας ποιοι είναι; Το έλλειμμα, το παραγωγικό μοντέλο, η επαναφορά του Συμφώνου Σταθερότητας;
Και τα τρία αλλά με διαφορετική προτεραιότητα: Το έλλειμμα θα είναι δυσβάστακτο τώρα που αυξάνονται τα επιτόκια λόγω πληθωρισμού και η χώρα θα δυσκολευτεί να τηρήσει το Σύμφωνο, ακόμα και αν γίνει πιο ελαστικό. Στην Ελλάδα χορηγήθηκαν αφειδώς επιδοτήσεις προς κάθε είδους επιχειρήσεις, πολλές φορές χωρίς καν ένα στοιχειώδη έλεγχο κριτηρίων. Για παράδειγμα, πώς είναι δυνατόν να επιδοτείς μια επιχείρηση που ισχυρίζεται ότι δήθεν έχει 10 εργαζόμενους, όταν πέρυσι ασφάλιζε έναν ή δύο;
Έτσι η κυβέρνηση σκόρπισε πολύ χρήμα από το αποθεματικό που βρήκε έτοιμο από την προηγούμενη κυβέρνηση, δυστυχώς όμως αυτό δεν πήγε για να αλλάξει το παραγωγικό μοντέλο αλλά κυρίως σε εύκολη κατανάλωση και προσωπικές καταθέσεις.
Αυτά είναι και τα αυξημένα ποσά στις τράπεζες που πανηγύριζε η κυβέρνηση στην Βουλή και όχι κάποιος πακτωλός καταθέσεων από το εξωτερικό. Στο μεταξύ όμως δεν έχουν μείνει άλλα λεφτά για να χρηματοδοτήσουν παραγωγικές επενδύσεις και ελπίζουν πλέον να το κάνουν με το Ταμείο παραγωγικές επενδύσεις και ελπίζουν πλέον να το κάνουν με το Ταμείο Ανάκαμψης. Αλλά και αυτό αργεί πολύ να ξεκινήσει στα σοβαρά. Ο πρόσφατος κατάλογος των 55 έργων που εγκρίθηκαν ήταν μερικά έργα οδικών αξόνων και πολλά μικροέργα συμπληρωματικά άλλων δράσεων. Ακόμα και αναστηλώσεις μοναστηριών είχανε μπει για να δείξουν κάποια απορρόφηση. Δεν λέω ότι όλα αυτά δεν είναι χρήσιμα, αλλά δεν υπήρχε ούτε ένα έργο μιας νέας βιομηχανίας ή μιας βιομηχανικής υποδομής. Πώς λοιπόν θα αλλάξει το μοντέλο;
Και με τον πληθωρισμό, την ακρίβεια, τι γίνεται; Η κυβέρνηση επιμένει ότι πήρε τα μέτρα που απαιτούνταν και θα λάβει και όσα χρειαστούν. Είναι έτσι; Και τι μπορεί να γίνει;
Οι επιδοτήσεις των λογαριασμών ενέργειας είναι σωστό μέτρο, αρκεί να γίνουν έγκαιρα ώστε να μην χρειαστεί το νοικοκυριό να περικόψει σημαντικά άλλα κονδύλια για να τον πληρώσει γιατί έτσι θα μπούμε σε ύφεση. Δυστυχώς και πάλι, έχει αργήσει η ενημέρωση των λογαριασμών και έτσι θα έχουμε εκτεταμένα φαινόμενα περικοπής κατανάλωσης για τα πιο φτωχά νοικοκυριά.
Βλέπω ότι ο πληθωρισμός θα μας χορέψει όλο το έτος και πρέπει να κληθούν και οι επιχειρήσεις να αυτό-συγκρατηθούν στην αύξηση τιμών. Στην διάρκεια της πανδημίας οι φορολογούμενοι τις στήριξαν για να επιβιώσουν, τώρα ήρθε η σειρά τους να δείξουν αλληλεγγύη στα ευάλωτα νοικοκυριά.
Η μακρά προεκλογική περίοδος, εφόσον εξαντληθεί η τετραετία, μπορεί να έχει επιπτώσεις; Και μήπως η πορεία της οικονομίας αποτελέσει λόγο για πρόωρες κάλπες;
Όταν βλέπεις μία κυβέρνηση που σε όλα ανεξαιρέτως τα προβλήματα ανακοινώνει επιδοτήσεις και πληρωμές για να προλάβει μια εκτεταμένη αντίδραση που δεν ξέρει ή δεν θέλει να αντιμετωπίσει κατά μέτωπο, είναι δύσκολο να πιστέψεις ότι θα εξαντλήσει την τετραετία. Αν μη τι άλλο, κάποτε στερεύει το χρήμα και οι εύκολες πληρωμές δεν μπορούν να συνεχίσουν άλλο. Πιο πιθανό είναι να ψάχνει για ένα ξέφωτο ηρεμίας να κάνει εκλογές και – αν τις κερδίσει όπως πιστεύει– να έχει μετά
τον χρόνο για αντιδημοφιλείς πολιτικές δημοσιονομικής σταθερότητας.
Η σταθερότητα, πάντως, αποτελεί το δίλημμα του πρωθυπουργού ενόψει της προσφυγής στις κάλπες. Η σταθερότητα ταυτίζεται με την αυτοδυναμία της ΝΔ, όπως επιμένει ο Κυριάκος Μητσοτάκης;
Έτσι θέλει κάθε κόμμα να ορίζει την σταθερότητα για να πιέζει τους εκλογείς και να απαιτεί την στήριξη τους. Δεν ισχύει όμως πάντα. Μην ξεχνάτε ότι στις εκλογές του 2007 η Νέα Δημοκρατία είχε ζητήσει λαϊκή αναβάπτιση για να διορθώσει τον Προϋπολογισμό και δύο χρόνια μετά είχαμε την μεγάλη κρίση γιατί απέφυγε να κάνει το παραμικρό. Τα δίδυμα ελλείμματα φούσκωναν εκτός ελέγχου και αυτοί έλεγαν ότι η οικονομία είναι αλώβητη. Βέβαια και σύμπραξη να έκαναν με το ΠΑΣΟΚ της εποχής εκείνης, πάλι ίδιο θα ήταν το αποτέλεσμα γιατί και αυτό ζούσε στον αστερισμό του «λεφτά υπάρχουν». Άρα το θέμα δεν είναι αν ένα κόμμα είναι αυτοδύναμο ή χρειάζεται συμμαχίες, αλλά ποια προγράμματα και στόχους έχουν.
Θεωρείτε ότι υπάρχει θέμα με την αναδιανομή; Η κυβέρνηση λέει ότι έδωσε περισσότερα απ’ ότι οποιαδήποτε άλλη κυβέρνηση στην Ευρώπη…
Σε όλες τις χώρες η περίοδος της πανδημίας άνοιξε την ψαλίδα μεταξύ φτωχών και πλούσιων σε πολλά επίπεδα. Τα πιο ευκατάστατα νοικοκυριά προσαρμόστηκαν γρήγορα δουλεύοντας από το σπίτι, ενώ τα φτωχότερα δεν είχαν εύκολα αυτή την δυνατότητα. Το ίδιο συνέβη στην εκπαίδευση των παιδιών τους που θα επηρεάσει αναλόγως το μελλοντικό τους εισόδημα. Ακόμα και ο τρόπος που μοιράστηκαν οι επιδοτήσεις έπαιξε ρόλο γιατί στις μεγάλες επιχειρήσεις χορηγούνταν πιο εύκολα και χωρίς πολλούς ελέγχους, ενώ στους απλούς εργαζόμενους έφταναν λιγότερα.
Σίγουρα έχετε ακούσει για πολλά λεφτά που εισπράχθηκαν εν ονόματι εργαζομένων, αλλά μετά τα κράτησε το αφεντικό χωρίς να τους δώσει τίποτα. Εφόσον οι ενισχύσεις έγιναν με δημόσιο χρήμα, έπρεπε να δημοσιευτούν για όλες τις επιχειρήσεις και καθένας να μπορεί να κάνει συγκρίσεις.
Και με τον κατώτατο μισθό;
Έχουμε ήδη αργήσει. Πρέπει να αυξηθεί επειγόντως για τους χαμηλόμισθους στα 700 Ευρώ τώρα και στα 750 του χρόνου, δηλαδή 6% και 7% αντιστοίχως. Έτσι θα ισοφαρίσει τον πληθωρισμό αλλά θα μείνει και μια συμμετοχή στον ρυθμό ανάπτυξης φέτος (περίπου 4%). Οι αυξήσεις για τα επόμενα κλιμάκια μισθών θα είναι κάπως μικρότερες, έτσι ώστε να ισοφαριστούν και οι ανισότητες που λέγαμε. Σε ορισμένες κατηγορίες, υψηλότερες αυξήσεις μπορούν να γίνουν έπειτα από συμφωνίες βελτίωσης παραγωγικότητας και αξιολόγησης, πράγμα που καθόλου δεν θα πλήξει την επίδοση ανταγωνιστικότητας. Αντιθέτως μάλιστα …
ΑΠΟ ΤΟ IEIDISEIS.GR
