Του Νίκου Λακόπουλου
To 2023, έτος πολλαπλών εκλογών που θα είναι ΄΄οπως φαίνεται χρονιά πολιτικών αλλαγών και πιθανών εκπλήξεων μπήκε με πολύ αισιοδοξία, αλλά και αβεβαιότητα καθώς κανένα κόμμα δεν θα μπορεί να σχηματίσει -όπως φαίνεται- αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Η Νέα Δημοκρατία που επιδιώκει μια τέτοια κυβέρνηση έχει παραδεχθεί με δηλώσεις του αρχηγού της πως μια τέτοια κυβέρνηση είναι δύσκολο να σχηματισθεί, αλλά ποντάρει σε συνεργασία με στελέχη άλλων κομμάτων- κάτι που μπορεί να εκληφθεί και ως προαγγελθείσα αποστασία.
Ο ΣΥΡΙΖΑ -Προοδευτική Συμμαχία έχει εξ αρχής θέσει τον στ΄όχο μιας προοδευτικής κυβέρνησης με άλλες δυνάμεις -βασικά με το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ -ξεκαθαρίζοντας με δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα πως δεν θα συμμετέχει σε “κυβέρνηση ηττημένων” –αν δεν είναι πρώτο κόμμα.
Μπορεί να είναι και μια δήλωση περριτή αφού αν δεν είναι πρώτο κόμμα είναι δύσκολο έως αδύνατο να σχηματισθεί μια τέτοια κυβέρνηση. Από την άλλη πλευρά αν είναι πρώτο κόμμα θα μπορεί σε επόμενες εκλογές να διεκδικήσει αυτό που δεν μπαίνει καν ως στόχος ως απίθανο, την αυτοδυναμία.
Αν η Νέα Δημοκρατία δεν είναι πρώτο κόμμα και το ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ δεν σχηματίσει κυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική όλα είναι ανοιχτά και οι εκλογές θα έχουν δύο ηττημένους, τον Μητσοτάκη και τον Νίκο Ανδρουλάκη, που θα κληθούν να παραδώσουν την ηγεσία των κομμάτων τους.
Πρόκειται για το λιγότερο πιθανό σενάριο αφού η Νέα Δημοκρατία εμφανίζει ένα σταθερό δημοσκοπικό προβάδισμα, αλλά πλέον με απόσταση που μικραίνει ολοένα και περισσότερο και μπορεί να ανατραπεί.
Τελικά αυτό που κρίνεται στις εκλογές είναι το μέλλον και τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ που βρίσκεται ανάμεσα σε συμπληγάδες πέτρες με μια αντιφατική στρατηγική που επιδιώκει “σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση” χωρίς τον Μητσοτάκη ή τον Τσίπρα, αλλά με προγραμματική πρόταση στα κόμματά τους!
Πρόκειται για μια απεγνωσμένη προσπάθεια ενός αρχηγο΄΄υ ενός κόμματος που αποτελείται από τρία εμφανή μικρότερα κόμματα να απαντήσει στο πρόβλημα ταυτότητας που θα το συνθλίψει μαζί με την φαντασίωση της “παράταξης” που δήθεν ξαναγεννιέται.
Η ιδεολογική σύγχυση του ΠΑΣΟΚ
Ο Νίκος Ανδρουλάκης με το ιδεολογικό περίβλημα της σοσιαλδημοκρατίας, αλλά προπάτορα του κόμματος τον Ελευθέριο Βενιζέλο -που είναι και προπάτορας του Κυριάκου Μητσοτάκη- επέτεινε την σ΄΄ύγχυση ενός κόμματος στο οποίο οι αρχηγοί των άλλων κομμάτων έχουν περισσότερη επιρροή από τον ίδιο.
Πρόκειται για ένα κόμμα που κάποτε ήταν αριστερό κι όταν έχασε τις δυνάμεις του από ένα άλλο αριστερό στράφηκε προς τα δεξιά και ο βασικός ψηφοφόρος του είναι πάνω από 60 χρονών με τάσεις να υπερασπισθεί ένα ένδοξο παρελθόν, παρά ένα μέλλον που μπορεί να μην υπάρχει.
Τα τελευταία χρόνια η πολιτική κινητικότητα αφορά την Δεξιά με πολλά κομματίδια και μια ισχυρή Ακροδεξιά πολυδιασπασμένη από την οποία εξαρτάται η αυτοδυναμία και τα ποσοστά της Νέας Δημοκρατίας: το όραμα του Μητσοτάκη για ένα κόμμα που ξεκινά από την Δεξιά και φτάνει στο “προοδευτικό Κέντρο” κινδυνεύει από θέματα ιδεολογικής ταυτότητας που δεν μπορεί να κρύψει ο στόχος της κυβερνητικής εξουσίας.
Η Νέα Δημοκρατία θα βρεθεί έτσι κι αλλιώς στο μέλλον σε εσωτερική αναταραχή που μια ήττα στις εκλογές θα επισπεύσει: οι βουλευτές που χειροκροτούν εν μέσω σκανδάλων και εκτροπών με υποκλοπές τον Μητσοτάκη με π΄άθος θα πρέπει να χειροκροτήσουν κάποιον ΄άλλο μισοπροβάλλει στο πλάνο.
Ο Αλέξης Τσίπρας και το νέο ΄81
Μέσα σε αυτό το σκηνικό όπου το κόμμα του Μητσοτάκη πέφτει, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ ανεβοκατεβαίνει, αλλά επίσης χάνει δυνάμεις, ο ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία αποτελεί τη μόνη συμπαγή δύναμη που μπορεί να διεκδικήσει την κυβέρνηση πιθανόν με όρους ενός νέου ’81 -που εκκρεμεί.
Παρουσιάζοντας το βιβλίο του Ευκλείδη Τσακαλώτου ο Αλέξης Τσίπρας έδειξε πως δεν αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα εσωτερικής συνοχής σε ένα κόμμα που με μικρότερα ποσοστά από το 32% των τελευταίων εκλογών εφόρμησε για να οδηγήσει σε κατάρρευση το τότε πολιτικό σκηνικό.
Τώρα ο νέος ΣΥΡΙΖΑ και ακόμη νέος Αλέξης Τσίπρας μοιάζει να μην βιάζεται σε μια προσπάθεια να παραμείνει ένα κόμμα αριστερό που το ενδιαφέρει περισσότερο η ιδεολογική ταυτότητα από την εξουσία.
Η “στρατηγική ήττα” δεν ήρθε ποτέ -όπως θα ήθελε ο Ευάγγελος Βενιζέλος και μάλλον εκείνος ηττήθηκε. Μια απόπειρα αναβίωσης του ΠΑΣΟΚ που άρχισε η Φώφη Γεννηματά και μάλλον τελειώνει ο Νίκος Ανδρουλάκης τέλειωσε όταν στις πρώτες σειρές του συνεδρίου εμφανίστηκαν βρυκόλακες από το παρελθόν.
Η Εύα Καϊλή -μαζί με τους συγκατηγορούμενους της για το Καταρο-Μαροκοgate- υπενθύμισε απλώς το τέλος των σοσιαλιστικών κομμάτων του Νότου που έσβησαν μέσα στην διαφθορά: η ευρωβουλευτής δεν ήταν στο ΠΑΣΟΚ -και πολύ περισσότερο στη Νέα Δημοκρατία. Ήταν τ ο ΠΑΣΟΚ -όπως διαμορφώθηκε μετά τον Σημίτη, το λαμπρό του αστέρι.
Η σοσιαλδημοκρατία υπάρχει περισσότερο σε άλλα μεγάλα κόμματα παρά σε ένα κόμμα που στην Ελλάδα δεν υπήρξε ποτέ. Οι εκλογές που έρχονται σε πρώτο επίπεδο θα κρίνουν το μέλλον του Μητσοτάκη και σε δεύτερο την τύχη του Νίκου Ανδρουλάκη.
Ο Αλέξης Τσίπρας -που υπέγραψε ένα μνημόνιο κι αυτός, αλλά δεν έζησε την πολιτική κατάρρευση μετά την εκλογική ήττα- επιστρέφει. Απλώς δεν ξέρουμε ακόμα ακριβώς πότε.
Φαινομενικά στην πολιτική και κοινωνική ζωή υπάρχει μια ακινησία, αλλά στο υπέδαφος -΄όπως δείχνουν και συχνοί σεισμοί- κάποιες τεκτονικές πλάκες κινούνται. Το λένε και οι σεισμολόγοι. ‘Ερχεται σεισμός και όπως έλεγε κάποιος που δεν ήξερε πως θα έχει διάδοχο τον Νίκο Ανδρουλάκη, “οι ετοιμόρροποι θα καταρρεύσουν”.
