Οι κρίσιμες συμφωνίες που υπογράφηκαν στα Σκόπια

Πέντε βασικές συμφωνίες και αρκετές, όσο και σημαντικές, παράλληλες υποθήκες για την πολιτική και οικονομική αναβάθμιση των σχέσεων Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας αφήνει η σημερινή, ιστορική επίσκεψη Τσίπρα στα Σκόπια. Πρόκειται για συμφωνίες οι οποίες, είτε σε γεωπολιτικό είτε σε επιχειρηματικό-οικονομικό επίπεδο δημιουργούν τις βάσεις για έναν νέο ενισχυμένο – και ηγετικό – ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή των δυτικών Βαλκανίων.

Σε γεωπολιτικό επίπεδο, κομβικής σημασίας θεωρείται η συμφωνία αμυντικής συνεργασίας που υπεγράφη σήμερα στα Σκόπια. Είναι η συμφωνία που αναθέτει στην Eλλάδα το air policing, δηλαδή τον έλεγχο του εναέριου χώρου της Βόρειας Μακεδονίας. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι εάν καταγράφεται ύποπτο συμβάν στο FIR των Σκοπίων, τα ελληνικά μαχητικά θα είναι εκείνα που θα σηκώνονται για αναγνώριση και θα αναφέρουν στις αρχές της Βόρειας Μακεδονίας τί συμβαίνει.

Είναι μια πρακτική που ακολουθείται και με άλλες χώρες των Βαλκανίων που δεν διαθέτουν Πολεμική Αεροπορία και, ήδη, η Ελλάδα ελέγχει από κοινού με την Ιταλία και τον εναέριο χώρο της Αλβανίας. Η διεύρυνση όμως του ρόλου της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας στα δυτικά Βαλκάνια έχει ιδιαίτερη αξία καθώς περιορίζει περαιτέρω την επιρροή και δράση της Τουρκίας στην περιοχή, η οποία επεδίωκε να αναλάβει εκείνη το air policing του FIR των Σκοπίων.

Στο ενεργειακό πεδίο, νέα ώθηση στον ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου δίνει η Προσθήκη που υπεγράφη σήμερα στο Μνημόνιο Κατανόησης του 2016 μεταξύ της εταιρείας ΔΕΣΦΑ και της εταιρείας της Βόρειας Μακεδονίας. Πρόκειται για τις εταιρίες που διαχειρίζονται τα συστήματα φυσικού αερίου στις δύο χώρες και ο στόχος της αναβάθμισης της συνεργασίας τους είναι η διασύνδεση των εθνικών συστημάτων φυσικού αερίου Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας. Πρόκειται ουσιαστικά για την αφετηρία δημιουργία ενός νέου αγωγού μέσα από ένα project ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ. Ο αγωγός θα έχει μήκος 120 χιλιόμετρα, χωρητικότητα 3 δις κυβικών μέτρων και θα συνδέεται με τον ΤΑΡ και η τελική προοπτική του είναι να υπάρξει διασύνδεση και με το Κόσοβο και το Μαυροβούνιο.