Οι προσδοκίες από την έξοδο στις αγορές, δεν έχουν επαληθευτεί

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου 

Η Ελλάδα βγήκε στις αγορές, αλλά η ελληνική αγορά… δεν το έχει νιώσει. Δεν διαπιστώνεται πουθενά φως. Στην αγορά δεν κουνιέται φύλλο… Αντί για κατανάλωση, ανάπτυξη ή επενδύσεις, επικρατεί το φορολογικό δράμα.

Ακόμη και αν ενδεχομένως… βιάζονται, να δουν άμεσα αποτελέσματα, πολλοί επιχειρηματίες δηλώνουν πλέον αρκετά αμήχανοι. Τα οφέλη από την έξοδο της χώρας στις αγορές μέχρι στιγμής δεν προκύπτει να είναι οτιδήποτε άλλο από επικοινωνιακά. Κυρίως για εκείνους που επιθυμούν να πουλήσουν ελληνικό success story. Γιατί κατά τα άλλα, το υπαρκτό πράγματι ενδιαφέρον αρκετών funds ή αλλοδαπών εταιριών να αποκτήσουν κοψοχρονιά σημαντικά ελληνικά assets, επιχειρήσεις ή ακίνητα, εξακολουθεί να παραμένει διερευνητικό. Παρά τις ελκυστικές αποτιμήσεις. Αυξημένο μεν, διερευνητικό δε.

Γιατί μετά την ομολογιακή έκδοση, έχουμε άλλον βραχνά. Σου λένε… ναι μεν βγήκατε στις αγορές, αλλά μήπως έχουμε τα ίδια πάλι με την τρίτη αξιολόγηση;  Και τι θα γίνει με τις μεταρρυθμίσεις; Μήπως χαλαρώσουν; Και με το ΔΝΤ τι θα γίνει; Θα αποχωρήσει; Και αν αποχωρήσει τι θα συμβεί; Θα αναλάβει ο ESM; Και αν γίνει αυτό τι θα σημάνει για το QE; Και η αλυσίδα των ερωτήσεων – αποριών, μακραίνει αντί να κονταίνει. Σε σημείο που να θυμίζει το γνωστό ρητό ότι “όποιος δεν θέλει να ζυμώσει, δέκα μέρες κοσκινίζει”…

Επαναλαμβάνω, ενδιαφέρον υπάρχει. Άλλωστε δεν είναι αυτό μυστικό. Το διαπιστώνουν όλοι όσοι έχουν στοιχειώδη έστω επαφή με διεθνείς οίκους ή funds ή ακόμη και τις ελληνικές τράπεζες. Δεν αποτελεί είδηση η διαπίστωση αυτή. Ωστόσο την ίδια στιγμή, η επιχειρηματική κοινότητα δεν βλέπει κάποια επιτάχυνση σε διαδικασίες και διεργασίες. Και η αλήθεια είναι ότι τηρουμένων των αναλογιών, αρκετοί επιχειρηματίες έχουν στηρίξει λιγότερο ή περισσότερο την κυβέρνηση. Πιθανώς από προσδοκία να κινηθούν κάποια έργα, κάποιες επενδύσεις. Πιθανώς επειδή διαπιστώνουν ότι υπάρχει ακόμη πολιτικός χρόνος για την κυβέρνηση παρά την προφανή φθορά της και δεν θέλουν να μείνουν εκτός παιχνιδιού… Και ενδεχομένως γιατί κάποιοι εξ αυτών έχουν βρει πεδίο ισορροπίας. Για όποιο λόγο…

Υπάρχει βέβαια από καιρό μία γενική αίσθηση ότι μετά την έξοδο της χώρας στις αγορές, θα δρομολογηθούν με ταχύτερα βήματα ορισμένες επενδύσεις και θα προχωρήσουν με ταχύτερους ρυθμούς οι ιδιωτικοποιήσεις. Και επί της ουσίας εκεί ακριβώς είναι που θα κριθεί η αποτελεσματικότητα του εγχειρήματος. Ωστόσο, πέραν των δεδηλωμένων προθέσεων, ακόμη δεν έχει γίνει κάτι το ουσιαστικό. Βεβαίως, η περιρρέουσα ατμόσφαιρα είναι ότι η κινητικότητα θα ενισχυθεί σημαντικά από το φθινόπωρο, σε συνδυασμό και με την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης. Ας ελπίσουμε ότι θα το δούμε. Γιατί προς το παρόν… όπως είπαμε και στην αρχή, δεν κουνιέται φύλλο. Όχι μόνο επενδυτικά, αλλά και στην καθημερινότητα, στην κατανάλωση.

Και ας είμαστε στο κορύφωμα της τουριστικής περιόδου. Που εκτός από τις “καυτές” τουριστικές περιοχές, θεωρητικά δίνει ευρύτερα μία μεγαλύτερη δυναμική στην κατανάλωση, όχι μόνο λόγω εκπτώσεων, αλλά και με δεδομένη την πιο χαλαρή διάθεση που συνήθως έχει ο κόσμος. Όμως πώς να συμβεί αυτό όταν όλοι τρέχουν να καταφέρουν να πληρώσουν τους φόρους; Το εισόδημα, τον ΕΝΦΙΑ κλπ κλπ; Πού μυαλό και κυρίως πού να περισσέψει χρήμα για οτιδήποτε άλλο…

Μέχρι λοιπόν να αρχίσουν να γίνονται ορατά – αν γίνουν…-  τα οφέλη από αυτή την πρώτη απόπειρα, φοβάμαι ότι οι επιχειρηματίες και η αγορά γενικότερα θα συνεχίζει να.. κάθεται σε αναμμένα κάρβουνα. Η πολυπόθητη επιστροφή στην κανονικότητα θα αργήσει ακόμη. Ας μην λησμονεί ουδείς ότι όσο και αν βελτιώνονται ή νομίζουμε ότι βελτιώνονται, η αξιοπιστία και η εμπιστοσύνη έχουν ένα πολύ περίεργο και δύσκολο χαρακτηριστικό. Χάνονται με μεγάλη ευκολία και για να επανακτηθούν χρειάζεται πολύ μεγάλος κόπος και πολύς καιρός. Και ας έχουν περάσει σχεδόν έξι χρόνια προσπαθειών και θυσιών…

[email protected]

ΑΠΟ ΤΟ CAPITAL.GR