Του Διογένη Λόππα
Έξι ώρες ήταν αρκετές για να πεταχτούν στα σκουπίδια θυσίες μιας ολόκληρης ζωής. Επικές μάχες απέναντι σε αφηνιασμένους μισάνθρωπους. Ματωμένες νίκες, χιλιάδες νεκροί, εκτοπισμένοι και στο βάθος το όραμα κάθε έθνους: Κράτος. Αυτοδιάθεση, θεσμοί, δημοκρατία, δικαιώματα, όχι πια πιόνια στα χέρια του κάθε παρανοϊκού δικτατορίσκου, είτε αυτός είναι ”πεφωτισμένος” αγιατολάχ, είτε ονομάζεται Erdogan είτε Assad.
Έξι ώρες κράτησε η συνάντηση Πούτιν – Ερντογάν, που ως νέα Γιάλτα καθόρισε τα νέα σύνορα της μέσης ανατολής, τις νέες ισορροπίες. Ο εφιάλτης είναι τώρα εδώ, ολοζώντανος, για το Ισραήλ, την Ιορδανία, την Αίγυπτο και βέβαια την Ελλάδα και την Κύπρο.
Έξι ώρες ήταν αρκετές για να αποκαθηλωθούν οι ΗΠΑ από την ηγεσία του πλανήτη. Η υπερδύναμη εμετρήθη ελλιπής και ο κόσμος αλλάζει ραγδαία. Η γεωπολιτική απεχθάνεται το κενό. Ουσιαστικά δεν υπάρχει κενό στη διεθνή πολιτική. Τεράστιες εκτάσεις στρατηγικού ενδιαφέροντος στο Συριακό Κουρδιστάν (συν τοις άλλοις και ενεργειακού ενδιαφέροντος) κατελήφθησαν δια περιπάτου από Τουρκικές και Ρωσικές δυνάμεις, οι οποίες επιπλέον θα περιπολούν από κοινού. Για όσους δεν κατάλαβαν ακόμα, η δεύτερη δύναμη του ΝΑΤΟ θα διεξαγάγει κοινές περιπολίες με τη Ρωσία, προς όφελος του αφορισμένου Άσαντ και του απομονωμένου (?) Ιράν. Αυτή η απόφαση από μόνη της μάλλον βάζει δυναμίτη στα θεμέλια της πιο πετυχημένης σύγχρονης συμμαχίας.
Όταν μια περιοχή καταλαμβάνεται στρατιωτικά από μια δύναμη – μαρίδα, π.χ. Τουρκία, Ιράν, Συρία, Ιράκ κλπ, τότε βέβαια είναι απολύτως λογικό ότι οι Αμερικανοί μπορούν να διεκδικήσουν τη συγκεκριμένη περιοχή κατά το δοκούν. Σε χρόνο που οι ίδιοι επιθυμούν, χωρίς πολλές αντιρρήσεις. Όταν όμως μια περιοχή καταλαμβάνεται από τις δυνάμεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας, τότε το παιχνίδι έχει τελειώσει. Οι Ρώσοι δε φεύγουν, τουλάχιστον πριν λάβουν ικανοποιητικά ανταλλάγματα.
Κατά διαβολική σύμπτωση, οι Ρώσοι επιχορηγούν το καθεστώς Άσαντ και συνεργάζονται στενά με τους μουλάδες του Ιράν. Συνεπώς η άτακτη Αμερικανική υποχώρηση στη μέση Ανατολή και το χάρισμα του Συριακού Κουρδιστάν στους Ρώσους είναι ουσιαστικά δώρο στον Άσαντ, αναγνώριση του βάρβαρου καθεστώτος του και παραδοχή καθολικής αδυναμίας υπεράσπισης των δυτικών συμφερόντων στη μέση ανατολή. Μακροπρόθεσμα αυτό σημαίνει ότι το Ιράν, στενός σύμμαχος και πάτρωνας των Μπααθιστών, αποκτά διάδρομο στη μεσόγειο και στο Λίβανο (και σύντομα τον πλήρη έλεγχο του Ιράκ, από όπου φυσικά οι Αμερικανοί θα αποχωρήσουν εντός ολίγου), η Ρωσική ομοσπονδία εξασφαλίζει στο διηνεκές τις ναυτικές και αεροπορικές της βάσεις στη μεσόγειο (τις μοναδικές που διαθέτει) και η Τουρκία, απελευθερωμένη από τον Κουρδικό κίνδυνο και τη δυνητική διχοτόμηση που αυτός θα επέφερε, στρέφει τον επεκτατισμό της στη ”Γαλάζια Πατρίδα” και εφορμά (πολιτικο-θρησκευτικά) εναντίον Ισραήλ (παλαιστινιακό), Αιγύπτου και Λιβύης.
Μνήμες Saigon
Η ταπεινωτική υποχώρηση των Αμερικανικών δυνάμεων από το Συριακό Κουρδιστάν ζωντάνεψε μνήμες Βιετνάμ. Ο απόλυτος εξευτελισμός της άλλοτε κραταιάς υπερδύναμης συνετελέσθη όταν τα μαχητικά της βομβάρδισαν δική τους αεροπορική βάση καθώς και εξοπλισμό που δεν ήταν σε θέση να συλλέξουν έγκαιρα μπροστά στην επέλαση του Τουρκικού στρατού. Και μπορεί στο Βιετνάμ οι Αμερικανικές απώλειες να ήταν τρομακτικές και μη διαχειρίσιμες πολιτικά, συνεπώς δεν υφίσταται σύγκριση στον τομέα αυτό, πλην όμως στρατηγικά η απώλεια της μέσης ανατολής είναι πολύ σημαντικότερη από τις ζούγκλες της Ασίας.
Μπορεί να μη μας αρέσει, αλλά ακόμα μια παράμετρος της δυσμενούς για τα ελληνικά συμφέροντα εξέλιξης είναι η καταλυτική νίκη του καθεστώτος Erdogan, τόσο στο πεδίο της στρατιωτικής σύγκρουσης, όσο και -κυριότερα- στο διπλωματικό πεδίο. Δυστυχώς για εμάς η ιστορία θα καταγράψει μια περιφανή νίκη του κ. Erdogan και ένα ακόμα μεγάλο ρίσκο που ζύγισε και του βγήκε. Είναι παραπάνω από προφανές ότι σε μερικά χρόνια θα χτυπάμε το κεφάλι μας στον τοίχο γιατί δεν υπερασπιστήκαμε το Κουρδιστάν ακόμα και με στρατιωτικά μέσα, όταν είχαμε αυτή τη δυνατότητα να περιορίσουμε τη στρατιωτική σύγκρουση εκεί που ο αντίπαλός μας είναι στριμωγμένος και έχοντας την ίδια ώρα συμπαράσταση από συμμάχους με κοινά συμφέροντα. Ενώ αργότερα όταν η σύγκρουση μοιραία έρθει στην αυλή μας, στην ανατολική μεσόγειο και ένας Θεός ξέρει που αλλού, θα είμαστε στριμωγμένοι εμείς, μόνοι μας και οι σύμμαχοί μας θα είναι ολοκληρωτικά αφοσιωμένοι σε εσωτερικές συγκρούσεις. Εκτός αν η άριστη ηγεσία μας και οι υπνοβάτες του υπουργείου των εξωτερικών έχουν ήδη στα σχέδιά τους (αν όντως έχουν σχεδιασμό, πράγμα για το οποίο πια εγείρονται σοβαρές αμφιβολίες) συνδιαχείριση Ανατολικής μεσογείου και ΑΟΖ.
Και οι Κούρδοι;
Πριν μέρες, στην αρχική φάση της Τουρκικής εισβολής, παρόλο που οι περισσότεροι αρθρογράφοι ”τσίμπησαν” την υποτιθέμενη σύμπραξη καθεστώτος Assad – Κούρδων, γράφαμε με βεβαιότητα ότι κάτι τέτοιο είναι απίθανο να συμβεί. Αυτό δεν ήταν προφητεία, αλλά απλή ανάγνωση της ισορροπίας ισχύος επί του πεδίου με βάση ιστορικά/πολιτικά μοντέλα. Εφόσον όλοι γνωρίζουμε ότι το καθεστώς Άσαντ δεν είναι σε θέση να παρέχει καμία στήριξη χωρίς την ευλογία του κ. Putin (αλήθεια και αν ήθελε όντως να 
αντιπαρατάξει τακτικό στρατό εναντίον των Τούρκων με ποια αεροπορία ακριβώς θα τον κάλυπτε;) αυτό το γεγονός αναπόφευκτα οδηγούσε τη διαπραγμάτευση σε επίπεδο Ρώσων – Κούρδων. Όσο και αν οι Ρώσοι επιθυμούν να έχουν καλές σχέσεις με τους Κούρδους (ως αντίβαρο στην Τουρκία δια παν ενδεχόμενον), οι τελευταίο υπήρξαν στενοί σύμμαχοι των Αμερικανών και εμπόδιο στην αδιαίρετη εδαφικά Συρία που επιθυμεί η μετα-Σοβιετική διπλωματία. Επιπλέον, ανάμεσα στο προφανές δίλημμα ανάμεσα σε Τουρκία – Κουρδιστάν που θα ανέκυπτε, η μοναδική απάντηση (τουλάχιστον με τις σημερινές ισορροπίες) είναι ”Τουρκία”, για ένα σωρό ολόκληρο από λόγους. Πέρα από τα υπόλοιπα οφέλη που δίνει στους Ρώσους η αναπάντεχη αμερικανική υποχώρηση, το μεγαλύτερο όλων είναι η de facto διάσπαση του ΝΑΤΟ στην περιοχή μας. Μπροστά σε αυτόν τον άθλο, ουσιαστικά μπροστά στην πρώτη Ρωσική νίκη μετά το 1990, οι Κούρδοι, θα θυσιαζόταν ακόμα και αν είχαν Ρωσικά διαβατήρια.
Η ηλίθια απόφαση του Αμερικανού προέδρου για την παράδοση του Κουρδιστάν στους εχθρούς του χωρίς μάχη, ανοίγει τον ασκό του Αιόλου για όλο το δυτικό σύστημα ασφαλείας, όπως το γνωρίζαμε μέχρι πρότινος. Η απόφαση Trump γίνεται ακόμα πιο τραγική αν αναλογιστεί κανείς ότι το ΝΑΤΟ διέθεσε και διαθέτει χιλιάδες προσωπικό στο Αφγανιστάν που κείται μακράν, αλλά αρκούσαν 1.000 άνδρες των ειδικών δυνάμεων στο Κουρδιστάν για να κρατούν μακριά Τούρκους, Ρώσους και Ιρανούς μαζί. Πόσο ακριβώς κόστισαν στον δυσθεώρητο αμερικανικό αμυντικό προϋπολογισμό χίλιοι άνδρες;
Η προδοσία επί των Κούρδων θα είχε κάποιο νόημα αν με τον τρόπο αυτό η Τουρκία επέστρεφε στην αγκαλιά της δύσης. Αλλά με την Τουρκία να τίθεται προκλητικά και φανερά στο πλευρό Ρωσίας – Ιράν – Άσαντ, τι ακριβώς κέρδισαν οι Αμερικανοί; Μια χούφτα δολάρια μισθοδοσίες και επιμελητεία; Ή μήπως οι κλειδοκράτορες του πλανήτη φοβήθηκαν τα Τουρκικά Leopard; Και αυτή η συμπαγής συμμαχία που βλέπουμε τώρα να γιγαντώνεται στη μέση ανατολή πού θα σταματήσει; Τι γίνεται σε περίπτωση βίαιης αλλαγής καθεστώτος στην Αίγυπτο; Τι γίνεται σε περίπτωση Ιρανικής επίθεσης στο Ισραήλ; Μήπως τελικά οι ΗΠΑ δεν διαθέτουν την απαιτούμενη αποτρεπτική ισχύ; Μήπως η αστοχία των Patriot στη Σαουδική Αραβία δεν ήταν μεμονωμένο γεγονός; Αυτά δεν είναι ερωτήματα ρητορικά, αλλά μια νέα πραγματικότητα στην οποία θα πρέπει να συνηθίσουν οι Αμερικανοί διπλωμάτες της περιοχής μας στις εφεξής επαφές τους, ανάμεσά τους και ο λαλίστατος πλην συμπαθής φιλέλληνας, κ. Pyatt.
Το μεγάλο ενδιαφέρον τώρα είναι στο πώς θα αντιμετωπίσει την ήττα η Αμερικανική πολιτική ελίτ και αν πράγματι τα νομοσχέδια που ετοιμάζονται θα επιφέρουν πλήγματα στην Τουρκία ή απλά πρόκειται για επικοινωνιακά πυροτεχνήματα. Στη χώρα που το lobbying είναι νόμιμο και η διαφθορά αξιωματούχων καθημερινότητα, δεν υπάρχουν πολλές ελπίδες για τιμωρία τωμ εισβολέων. Επιπλέον οι Τούρκοι δεν είναι ηλίθιοι, έχουν ήδη προεξοφλήσει το κόστος ενδεχόμενων κυρώσεων και έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα, όπως κατάλληλα έχουν προετοιμαστεί και απέναντι σε ένα καθολικό εμπάργκο όπλων: Η αμυντική τους βιομηχανία δουλεύει υπερωρίες και ότι δεν μπορούν να φτιάξουν μόνοι τους το παραγγέλνουν στους νέους συμμάχους τους.
Η Τουρκική οικονομία θα κλονιστεί, αλλά δεν θα καταρρεύσει από τις δυτικές κυρώσεις (αν υπάρξουν). Όπως άντεξε η Ρωσία και το Ιράν, έτσι θα αντέξουν και οι Τούρκοι. Γι αυτό και έχουν ήδη ανοιχθεί σε αγορές που δεν εξαρτώνται από τη δύση. Στη λογική τους (και δικαίως) οι αγορές της Ρωσίας, της Κίνας και όλων των χωρών με μουσουλμανικούς πληθυσμούς είναι πολύ πιο προσοδοφόρες από αυτές του δυτικού κόσμου. Και εκεί έχουν ρίξει το βάρος της οικονομικής τους επέκτασης, με τη συνέργεια του Αλλάχ (και της TIKA).
Γι αυτό και δεν έχουμε τίποτα θετικό να περιμένουμε από τις χλιαρές έως ανύπαρκτες αντιδράσεις της δύσης στον Τουρκικό υπαρκτό αναθεωρητισμό. Φαντάζομαι μάλιστα ότι στις δυτικές πρωτεύουσες θα έχουν μείνει έκπληκτοι από τη ραγιάδικη στάση της ελληνικής κυβέρνησης σε ένα μείζον θέμα ασφάλειας και ζωτικών συμφερόντων. Και η στάση αυτή περνάει τα απολύτως λάθος μηνύματα. Γιατί αν εμείς δεν αντιδράσουμε πρώτοι στο βιασμό μας, γιατί να το κάνουν οι άλλοι για εμάς;
