Πάνος Σκουρλέτης: Όπως λέμε Χρήστος Παπουτσής

Του Ανδρέα Δεληγιάννη

Στις 26 Σεπτεμβρίου 2000 στις 10 και τέταρτο το βράδυ το πλοίο Express Samina προσκρούει στις νησίδες Πόρτες  έξω από το λιμάνι της Πάρου και  βυθίζεται.  Από τους  επιβάτες του οι  81  πνίγονται. Ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης “εκφράζει την οδύνη” του για την τραγωδία. Αλλά ο αρμόδιος υπουργό Χρήστος Παπουτσής δηλώνει  ότι δεν προτίθεται να παραιτηθεί.  Αν το είχε κάνει μπορεί, μερικά χρόνια αργότερα να ήταν πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, όπως επιδίωκε.

Στην ίδια θέση βρίσκεται σήμερα ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης- ως αρμόδιος για την πολιτική προστασία. Όπως ο Παπουτσής δεν είχε  προσωπική ευθύνη, με την έννοια ότι δεν οδήγησε αυτό το πλοίο στα βράχια, ο υπουργός Εσωτερικών  δεν ευθύνεται για τις πυρκαγιές και η επιχείρηση κατάσβεσης και διάσωσης κινήθηκε απλώς στα ελληνικά δεδομένα. ‘Αλλωστε στο ένα μέτωπο δεν υπήρξε ούτε ένα θέμα και η τραγωδία στο άλλο έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Ούτε  προσέλαβε αυτός τους  ανεκπαίδευτους και αδιάφορους υπαλλήλους της πολιτικής προστασίας  κατά δήμο και  περιφέρεια- τους βρήκε .

Αλλά από τη στιγμή που υπάρχουν τόσοι νεκροί μπορεί ένας υπουργός να μένει στη θέση του;  Στην πολιτική η ευθύνη είναι αντικειμενική. Η υποκειμενική αφορά τους εισαγγελείς. Εκ των πραγμάτων όπως ένας υπουργός όπως  πιστώνεται τα καλά, έτσι χρεώνεται και με τα άσχημα στον τομέα του.  Και όταν τα άσχημα παίρνουν τέτοιες διαστάσεις η παραίτηση είναι κάτι περισσότερο από προσωπική ευθιξία: είναι υπόδειγμα.

Το ξέρουν όλοι οι πολιτικοί της Ευρώπης που εγκατέλειψαν τα αξιώματά τους, ενίοτε  και για ασήμαντους λόγους.  Έτσι πρέπει να γίνεται. Οι άνθρωποι της εξουσίας υπόκεινται στις αντικειμενικές συνέπειες  όσων συμβαίνουν στον τομέα ευθύνης τους.

Είναι φανερό ότι ο Σκουρλέτης δεν προτίθεται να παραιτηθεί.  Ούτε θα απομακρυνθεί  βεβαίως.  Ο Πρωθυπουργός δεν μπορεί να υποκαταστήσει τη συνείδηση ενός υπουργού του. Ούτε μπορεί να τον διώξει όταν δεν υπάρχει κάτι ιδιαίτερο σε βάρος του. Τα υπόλοιπα είναι θέματα προσωπικών επιλογών του Σκουρλέτη. Κανείς δεν θα  είχε να του προσάψει κάτι, αν με το τέλος της διαχείρισης αυτής της τραγωδίας δήλωνε ότι δεν έχει κουράγιο να παραμείνει στο αξίωμά του, όταν τόσοι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους.

Δεν θα το κάνει. Δεν συνηθίζεται στην ελληνική πολιτική. Ελάχιστοι το έκαναν πραγματικά- και η παραίτηση τους δεν έγινε δεκτή-κακώς. Κάποιοι το έκαναν εικονικά ξέροντας ότι δεν θα γίνει. Κανείς πάντως δεν είπε ότι  η συνείδησήτου δεν του επιτρέπει να ασκεί  εφεξής εποπτεία σε έναν τομέα που σημαδεύτηκε με μια συμφορά.  Όποιος το έκανε θα έγραφε υποθήκες για το πολιτικό μέλλον του.

Στους  κυβερνητικούς διαδρόμους ψιθυρίζεται ο ο Σκουρλέτης θέλει να έχει μεγάλο μέλλον. Τον κατατάσσουν στους ελάχιστους εσωκομματικούς αντίπαλους του Αλέξη Τσίπρα, ή τουλάχιστον έτσι λειτουργεί ο ίδιος  επιχειρώντας να αποκτήσει την λάμψη του δελφίνου, αν είναι δυνατόν να έχει δελφίνους ένας πρωθυπουργός και κομματικός αρχηγός με την ηλικία του Τσίπρα.

Αν πράγματι  βλέπει τον εαυτό του χαλίφη στη θέση του χαλίφη η εθελουσία απομάκρυνση θα ήταν το πρώτο σκαλοπάτι. Δεν το κάνει όμως γιατί ξέρει ότι ο Πρωθυπουργός δεν πρόκειται να τον διώξει. Ακριβώς για να μη θεωρηθεί  ότι βρίσκει την ευκαιρία να απαλλαγεί από έναν υπουργό που θεωρεί ότι μπορεί να επιλέγει ο ίδιος το υπουργείο του.

Η παραίτηση Σκουρλέτη αυτή τη στιγμή, πέρα από τα εύσημα που θα έδινε στον ίδιο, θα ήταν βάλσαμο για το πολιτικό σύστημα και την έννοια της πολιτικής. Θα έδειχνε ότι οι πολιτικοί έχουν αίσθηση ευθύνης, συνείδηση  και ευθιξία. Ότι μπορούν να θυσιάσουν το αξίωμά τους,  όταν τα πράγματα γίνονται τόσο αρνητικά στο χώρο τους.

Δεν το κάνει γιατί δεν είναι πολιτικός αυτού του  βεληνεκούς. Προτιμάει να μείνει τη θέση του -με τη βοήθεια της αντιπολίτευσης φυσικά που μόλις λήξει το τριήμερο πένθος θα αρχίσει να ζητάει την απομάκρυνσή του.   Έτσι έγινε και με τον Παπουτσή. Κράτησε το υπουργείο, έχασε την πολιτική προοπτική του και τελείωσε άδοξα.