Του Γιαννάκη Λ. Ομήρου
50 σχεδόν χρόνια μετά την εθνική τραγωδία του 1974 εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο διχογνωμίας η μορφή λύσης του Κυπριακού εντός της Ελληνικής Κυπριακής πλευράς. Γεγονός αδιανόητο για την αξιοπιστία μας και άκρως ζημιογόνο για την υλοποίηση μιας ενιαίας εθνικής στρατηγικής.
Και όμως η συζήτηση και αντιδικία αναφορικά με τη μορφή λύσης του Κυπριακού έπρεπε να έχει τερματιστεί μετά από αυτή την ομόφωνη απόφαση του Εθνικού Συμβουλίου, ύστερα από τετραήμερη σύνοδο. Καθώς η απόφαση αυτή καθορίζει εξαντλητικά ποιο πρέπει να είναι το αποδεκτό περιεχόμενο μιας ομοσπονδιακής λύσης, καθίσταται περιττή, ανώφελη και επιζήμια η συζήτηση για τον τίτλο και την ονομασία της. Σημασία έχει η ομοσπονδιακή λύση να μην παραπέμπει σε διαχωρισμό ούτε και σε παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών. Παρατίθεται η ανακοίνωση του Εθνικού Συμβουλίου της 18ης Σεπτεμβρίου 2009, ως προς το περιεχόμενο της λύσης.
«Η λύση πρέπει να επιτυγχάνει την ενότητα του χώρου, του λαού, των θεσμών και της οικονομίας.
• Η λύση πρέπει να συνάδει με το διεθνές δίκαιο, τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, το κοινοτικό δίκαιο, καθώς και με τις διεθνείς συμβάσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
• Η ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να έχει μία και μόνη κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια και να είναι μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας.
• Η λύση πρέπει να προνοεί την αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων. Τελικός στόχος παραμένει η αποστρατικοποίηση της Κύπρου με την απομάκρυνση και των Βρετανικών Βάσεων.
• Πριν από τη λύση να διενεργηθεί απογραφή πληθυσμού από αξιόπιστο διεθνή οργανισμό. Το Εθνικό Συμβούλιο στηρίζει τη θέση και τις προσπάθειες που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καταβάλλει στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων, για την επείγουσα ανάγκη απογραφής πληθυσμού, ιδιοκτησίας και χρήσης γης. Επίσης, στηρίζει τις προσπάθειες του Προέδρου να επιδιωχθεί μορατόριουμ στην εκμετάλλευση προσφυγικών περιουσιών και στην απόδοση της λεγόμενης ιθαγένειας του ψευδοκράτους.
• Η αποκατάσταση της κυριαρχίας, ανεξαρτησίας, εδαφικής ακεραιότητας και ενότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στην ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία, κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν νοούνται εγγυητές και εγγυήσεις.
• Αποκατάσταση των βασικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων, περιλαμβανομένου του δικαιώματος των προσφύγων για επιστροφή στα σπίτια και στις περιουσίες τους, είναι επίσης απαραίτητη προϋπόθεση για τη λύση. Η παράνομη δόμηση σε ελληνοκυπριακές περιουσίες υπονομεύει την εφαρμογή της πιο πάνω αρχής και δημιουργεί νέα τετελεσμένα, που αποσκοπούν στην απόκτηση πολιτικών πλεονεκτημάτων στο πλαίσιο της συζήτησης για συνολική διευθέτηση. Πρέπει να διατρανωθεί ο σεβασμός και η αποκατάσταση στις τέσσερις ελευθερίες. Αποκλεισμός των μονίμων παρεκκλίσεων από το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
• Η λύση πρέπει να είναι προϊόν συμφωνίας μεταξύ των δύο ηγετών και όχι αποτέλεσμα επιβολής εκ των έξω. Μόνο μια τέτοια συμφωνία μπορεί να παραπεμφθεί σε δημοψήφισμα. Αποκλείεται η όποια μορφή επιδιαιτησίας, καθώς και η επιβολή χρονοδιαγραμμάτων.
• Απορρίπτεται και αποκλείεται η όποια μορφή λύσης οδηγεί στη νομιμοποίηση του status quo ή στη λύση δύο κρατών».
Αυτό αποφασίστηκε ομόφωνα, ότι θα πρέπει να είναι το περιεχόμενο της λύσης, προκειμένου να είναι αποδεκτή από τον Κυπριακό Ελληνισμό. Βεβαίως υπάρχουν και εκείνοι που ειρωνεύονται και λοιδορούν την παραπομπή σε σωστό περιεχόμενο μιας ομοσπονδιακής λύσης. Εννοώντας προφανώς ότι θα πρέπει να αποδεχθούμε το όποιο περιεχόμενο. Παραγνωρίζουν ως αμαθείς και επιπόλαιοι ότι δεν υπάρχει ούτε στο Συνταγματικό Δίκαιο ούτε στην επιστήμη της πολιτειολογίας οποιαδήποτε αναφορά σε διζωνικότητα οιουδήποτε ομοσπονδιακού πολιτεύματος. Ως εκ τούτου η προσήλωση σε ορθό περιεχόμενο της ομοσπονδιακής λύσης είναι το μόνο εχέγγυο αποτροπής διαιρετικών λύσεων, διασφάλισης ενότητας του κράτους και εφαρμογής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών.
Πρώην Προέδρου της Βουλής Των Αντιπροσώπων