Σήφης Βαλυράκης: Ένας αγωνιστής

Του Γιαννάκη Λ. Ομήρου

Όταν πληροφορήθηκα ότι ο Σήφης Βαλυράκης πέθανε στη θάλασσα σε ηλικία 78 χρονών,  αυτό που σκέφθηκα αμέσως ήταν ότι ακόμα και ο θάνατος του επιβεβαίωσε αυτό που ήταν σε ολόκληρη τη ζωή του. Αντισυμβατικός, ριψοκίνδυνος, ατίθασος, σε σύγκρουση με τα καθιερωμένα. Αυτό που καταχρηστικά λέγεται για πολλούς εκλιπόντες, στην περίπτωση του Σήφη Βαλυράκη μοιάζει να ισχύει απόλυτα. Σε μια εποχή γεμάτη αντίγραφα ο Σήφης Βαλυράκης σμίλεψε αυθεντικό δείγμα ζωής.

Το Σήφη Βαλυράκη τον γνώρισα το φθινόπωρο του 1974. Ήλθε στο τριάρι διαμέρισμα στου Ζωγράφου στο οποίο, συγκατοικούσαμε με το Γιώργο Τσαλακό και τον Αντρέα Κυριακίδη. Παρόντες ακόμα ο Περικλής Νεάρχου, ο Ανδρέας Χριστοδουλίδης και ο Κώστας Σπυριδάκις. Θέμα της συνάντησης οι κινητοποιήσεις του Ελληνικού λαού για συμπαράσταση προς τον χειμαζόμενο Κυπριακό λαό από το πραξικόπημα και την τουρκική εισβολή. Παθιασμένος με την Κύπρο και τους αγώνες της, ο Βαλυράκης ήλθε για να δηλώσει παρών με όλες του τις δυνάμεις.

Κορυφαίος αντιστασιακός με δράση βομβιστικών επιθέσεων εναντίον της δικτατορίας συνελήφθη το 1971, φυλακίστηκε και βασανίστηκε άγρια στο ΕΑΤ-ΕΣΑ. Απέδρασε, ανέβηκε σε τραίνο για να διαφύγει μέσω Θεσσαλονίκης στη Γιουγκοσλαβία, εντοπίστηκε και ξανασυνελήφθηκε.

Στάληκε στις φυλακές της Κέρκυρας. Αλλά και από εκεί δραπέτευσε. Κολύμπησε μέχρι τα παράλια της Αλβανίας! Συνελήφθη από το καθεστώς του Ενβέρ Χότζα τον οποίο θεώρησε ότι επρόκειτο για κατάσκοπο τον φυλάκισε και μάλιστα με πρόσθετη ποινή τα καταναγκαστικά έργα.

Αποφυλακίστηκε με την κατάρρευση της χούντας στην Ελλάδα και επέστρεψε στην πατρίδα. Στρατεύεται αμέσως στον αγώνα για την αποχουντοποίηση και τη λύτρωση της Κύπρου από την προδοσία και το έγκλημα του 1974. Μου ζητά να διευθετήσουμε αμέσως επίσκεψη στην Κύπρο.

Τέλη του 1974 ερχόμαστε μαζί. Πραγματοποιεί επαφές με πολιτικούς, το προσφυγικό κίνημα και κύπριους αντιστασιακούς. Στη συνέχεια μας προσκαλείς την αγαπημένη του Κρήτη. Αντιπροσωπεία Κυπρίων φοιτητών πηγαίνουμε στα αγαπημένα του Χανιά.  Οργανώνουμε πολιτικοκαλλιτεχνικές εκδηλώσεις στα Χανιά, Ηράκλειο και Άγιο Νικόλαο. Η αλληλεγγύη του λαού της Κρήτης συγκλονιστική. Μεγάλα χρηματικά ποσά προσφέρονται για τους πρόσφυγες της Κύπρου. Ο Σήφης παρών, η ψυχή όλων των εκδηλώσεων.

Με «θητεία» πολυετών φυλακίσεων για την πολιτική του δράση, εθνικός βουλευτής, σε απόσταση όμως «ασφαλείας» από υψηλά κομματικά αξιώματα, Υπουργός στις Κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, μόνιμος συνεργάτης του Ανδρέα Παπανδρέου, ο Σήφης Βαλυράκης διατήρησε μέχρι τέλους «άσπιλο και ακέραιο τον προορισμό του» όπως ο ίδιος τον αντιλαμβανόταν.

Είναι καλά να ξέρουμε ότι σε εποχές που η έντονη ενασχόληση με την Κύπρο μπορούσε να θεωρηθεί και ως «πλην» για ένα Ελλαδίτη Πολιτικό, ο Σήφης Βαλυράκης θεωρούσε χρέος του και ευθύνη συνείδησης να αναγορεύει το Κυπριακό σε πρώτιστο θέμα των πολιτικών του παρεμβάσεων, των προσπαθειών και των αγώνων του.

Τις πολλές του επισκέψεις στην Κύπρο, επίσημες και κυρίως ανεπίσημες, τις θεωρούσε εθνικό και αγωνιστικό προσκύνημα.

Αν έγραψα αυτές τις γραμμές δεν το έκανα γιατί το θεώρησα απλώς σαν μια ελάχιστη κατάθεση εκτίμησης προς ένα αυθεντικό λαϊκό και εθνικό αγωνιστή που πάλεψε για τη δημοκρατία και την κοινωνική δικαιοσύνη και που πόνεσε, αληθινά για την Κύπρο, αλλά και γιατί η φυγή του του Σήφη Βαλυράκη σηματοδοτεί και μια πικρή αλήθεια. Ότι απουσίες, σαν αυτή του Βαλυράκη, σημαίνουν και το τέλος μιας ολόκληρης εποχής που σφραγίστηκε από αγωνιστές ήθους, αίσθησης και συνείδησης του χρέους, που  δεν συμφιλιώνονταν  ποτέ  με συμβατικότητες και σκοπιμότητες. Ένας τέτοιος αγωνιστής υπήρξε ο Σήφης Βαλυράκης.

Σημ: Είναι τραγικό ότι η αγάπη του για τη θάλασσα σημάδεψε τη ζωή αλλά και το θάνατο του. Η θάλασσα που δάμασε κολυμπώντας από την Κέρκυρα στην Αλβανία αποτέλεσε και το κύκνειο άσμα του την περασμένη Κυριακή.

Πρώην Προέδρου Βουλής των Αντιπροσώπων