Του Χρήστου Μέγα
Μετά από το υπουργικό συμβούλιο όπου ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε ότι δεν θα γίνουν (πρόωρες) εκλογές, όσοι έχουν γνώση των οικονομικών… κινητοποιήθηκαν μας είπε. «Δεν ξέρει (ο Μητσοτάκης) τι έρχεται» ήταν μια φράση που συγκρατήσαμε.
Σεισμολόγος με πολιτική εμπειρία μας περιέγραφε ως εξής την ακολουθία: Πρώτα έχεις τον σεισμό (κορονοϊός), μετά εκρήγνυται το ηφαίστειο (λουκέτα, απολύσεις), στο τέλος έρχεται και το τσουνάμι…
Στα δικά μας, μετά τον σεισμό (πανδημία), το ηφαίστειο αναβλήθηκε (ακυρώθηκε;) λόγω παχυλών… ελλειμμάτων, καθώς το δημόσιο δαπάνησε πάνω από 40 δις ευρώ (είτε ενισχύσεις-χορηγήσεις-εγγυήσεις, είτε με την μορφή της αναβολής φόρων, εισφορών και υποχρεώσεων). Με αποτέλεσμα την διετία 2020-21 το δημόσιο έλλειμμα να ξεπεράσει το 19% του ΑΕΠ. Απίθανα νούμερα, αναγκαία όσο και ανισομερώς κατανεμημένα για ένα υπερχρεωμένο κράτος!
Ανατρέξαμε για απαντήσεις επί του πολιτικού πεδίου σε ένα κυβερνητικό στέλεχος αναφορικά τις (οικονομικές) ευχέρειες μιας μεγαλύτερης… απώθησης (ή ακύρωσης) του ηφαιστείου. Έστω να μην φτάσει στο τσουνάμι…
Μίλησε με εικόνες: Μετά από το υπουργικό συμβούλιο όπου ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε ότι δεν θα γίνουν (πρόωρες) εκλογές, όσοι έχουν γνώση των οικονομικών… κινητοποιήθηκαν μας είπε. «Δεν ξέρει (ο Μητσοτάκης) τι έρχεται» ήταν μια φράση που συγκρατήσαμε. Η παραπομπή του θύμιζε τον προηγούμενο (σεισμολόγο) συνομιλητή…
Κομματική κινητικότητα
Μάλιστα μας περιέγραφε κινητικότητα στα κομματικά γραφεία: στη Λαμία (Σταϊκουρας), στα Βόρεια προάστια της πρωτεύουσας (Γεωργιάδης), τον Πύργο Ηλείας (νέα έλευση Σκυλακάκη), αλλά και σε θερινούς προορισμούς όπως Φολέγανδρο, Ίο (Βρούτσης)…
Με το χρέος να φτάνει φέτος πάνω από το 210% του ΑΕΠ, ίσως το μεγαλύτερο (καταγεγραμμένο) παγκοσμίως, και τον πληθωρισμό να επανακάμπτει (2,5% τον Μάιο στην Γερμανία), βοηθούντων και των κρατικών σχεδίων για την αντιμετώπιση της συνεπειών της πανδημίας (πακέτο Μπάιντεν, Ταμείο Ανάκαμψης της Ευρώπης), ο φόβος του Οργανισμού Διατήρησης Δημοσίου Χρέωση (ΟΔΔΗΧ) μπροστά στα επιτόκια είναι ασύλληπτος. Ωστόσο, δεν έχουν όλοι τις ίδιες προτεραιότητες…
Το ΕΣΠΑ απορροφήθηκε στην καραντίνα, έγινε ταμειακές ενισχύσεις, αλλά κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι εξυπηρέτησε στο παραμικρό τον αναπτυξιακό σκοπό. Οι (κατά το ήμισυ) επιστρεπτέες προκαταβολές αποδείχτηκαν δυσανάλογα υψηλές στις μεγάλες επιχειρήσεις, ακόμη και στις περιπτώσεις που είχαν το προσωπικό σε αναστολή (ξενοδοχεία) καθώς δεν υπήρχε το κριτήριο της απασχόλησης. Και έτσι μετατράπηκαν σε καταθέσεις. Γι’ αυτό και η ελληνική οικονομία παρουσιάζει το «παράδοξο»: Να έχει πολύ υψηλές καταθέσεις, αυξημένες κατά 20 δις μέσα σε 15 μήνες, αλλά η κατανάλωση να συρρικνώνεται (τώρα που άνοιξε η αγορά). Είναι πάγια αρχή: όταν αυγατίζει ο (υπερβολικά) συσσωρευμένος πλούτος δεν αυξάνεται η κατανάλωση. Η αγορά κινείται από το διαθέσιμο (εργατικό-λαϊκό) εισόδημα…
Ας δούμε παράλληλα και την κυβερνητική ρητορική περί «οικονομικής αναζωογόνησης». Ότι «τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης θα αλλάξουν το παραγωγικό μοντέλο της χώρας».
Η «μοιρασιά»
-Τα συγκεκριμένα κονδύλια περιορίζονται σε τέσσερις πυλώνες (Ψηφιακή και Πράσινη Μετάβαση, Απασχολησιμότητα και Ιδιωτικές Επενδύσεις). Για να μετάσχει κανείς σε αυτά απαιτούνται ίδιοι πόροι και τραπεζικός δανεισμός. Άρα, οι επενδύσεις αφορούν όσους έχουν ή μπορούν να δανειστούν κεφάλαια. Μια πολύ δύσκολη εξίσωση για την βιοτεχνία, τον αγροτικό τομέα, την μεσαία-παραγωγική τάξη. Εκεί, όχι μόνο δεν υπάρχουν «στάσιμα»-διαθέσιμα κεφάλαια αλλά, συνήθως, υπάρχουν ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις και βρίσκουν κλειστές τράπεζες. Είναι η επαναλαμβανόμενη εμπειρία του ΕΣΠΑ όπου, για να μετάσχει κάποιος σε ένα πρόγραμμα, πρέπει να τον δανείζει ευχερώς η τράπεζα. Άρα αφορά όσους δεν έχουν ανάγκη…
-Η ελληνική γραφειοκρατία, η απουσία ζωνών χρήσης (γης), η υπερβολική έκταση των λεγόμενων «δασικών εκτάσεων» (σε ποσοστό σχεδόν 70% του ελληνικού εδάφους) κ.α., δεν επιτρέπουν την γρήγορη και αποτελεσματική προώθηση (νέων) επενδυτικών σχεδίων.
-Με δεδομένο το σφιχτό χρονοδιάγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης (το 70% των έργων πρέπει να συμβασιοποιηθεί μέσα στο 2022!), τα κονδύλια θα κατευθυνθούν σε (ήδη) έτοιμα σχέδια τα οποία, σ’ ένα σημαντικό βαθμό, είναι αδειοδοτημένα. Κανένα στοιχείο δεν προοιωνίζεται διάχυση του οφέλους, συμμετοχή νέων επενδυτών, ανάπτυξη νέων σχεδίων…
Το άνω τμήμα της εξουσίας
Με την έλευση των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης οι ισχυροί παίχτες που είναι ήδη τοποθετημένοι απαιτούν την μερίδα του λέοντος τώρα που είναι δεδομένη η πλειοψηφία και υπάρχει κυβερνητική σταθερότητα.
Την ίδια στιγμή η ΝΔ κερδίζει τις δημοσκοπήσεις, άλλοτε σαν «φιλόπτωχο ταμείο» που μοιράζει ενισχύσεις εν μέσω πανδημίας και άλλοτε σαν «νοσοκόμα» που διενεργεί επιτυχώς τα αντι-covid εμβόλια. Το άνω τμήμα της (κυβερνητικής και οικονομικής) εξουσίας θέλει λίγο χρόνο ακόμη μέχρι τα συμβόλαια…
Είναι ώρα όμως να θυμηθούμε τον σεισμολόγο. Το φθινόπωρο θα έρθουν οι απολύσεις (τέλος σεζόν, λήξη 6μήνου προγράμματος Συν-Εργασία). Το ηφαίστειο στην ακολουθία της «φυσικής» καταστροφής. Αν πάμε σε νέο lockdown το φθινόπωρο (υγειονομικός υποτροπιασμός) ούτε οι αντοχές θα υπάρχουν, ούτε κεφάλαια θα εξευρεθούν. Το τσουνάμι θα έρθει. Και, μάλιστα, χωρίς κοινωνικά ερείσματα. Τα κονδύλια του Ταμείου
Ανάκαμψης θα κατευθύνονται στις ισχυρές τσέπες που ήταν έτοιμες να επενδύσουν, απλώς τώρα θα λάβουν και ένα δωράκι στο 50% της δαπάνης…
Γι’ αυτό και η φράση «ο πρωθυπουργός δεν ξέρει» (τι έρχεται)…
Ασφαλώς θα το αντιληφθεί γρήγορα. Απλώς η φύση της πανδημίας δεν επιτρέπει ένα υγειονομικό «ξέφωτο» για προκήρυξη εκλογών. Αν αυτή η «ευκαιρία» είναι τον Σεπτέμβριο, η τουριστική αλυσίδα θα αντιδράσει.
Αναμένεται να είναι ο καλύτερος, συγκριτικά, μήνας φέτος στον τουρισμό…
Ο χρόνος των εκλογών δε είναι το (κυβερνητικό) αδιέξοδο. Τα δύσκολα είναι στην κοινωνία. Όμως στην ΝΔ ξέρουν ότι δεν ετοιμάζονται για εκδρομή στο πάρκο…
ΑΠΟ ΤΟ IEIDISEIS.GR