Του Νίκου Λακόπουλου
Η κουφή είδηση πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πρωθυπουργός της Ελλάδας, μέσα στον πόλεμο, την κρίση και την πανδημία επισκέφτηκε τον Διάδοχο Κάρολο για να ζητήσει συμβουλές για να φτιάξει τον κήπο στο Τατόι πιθανότατα να δείχνει την τραγική κατάσταση που βρίσκεται η χώρα μας.
Την ίδια ώρα εκατό χιλιάδες νοικοκυριά θα βρεθούν με κομμένο ρεύμα μάλλον όχι γιατί απέτυχε η κυβερνητική πολιτική, αλλά γιατί πέτυχε. Εξ αρχής είχε στόχο την οργάνωση μιας νέας μεγάλης ληστείας σε βάρος των φτωχών εξυπηρετώντας -ή καλύτερα δημιουργώντας- μια νέα ολιγαρχία.
Ένα πιο ταξικό σύστημα με βάση την πολιτική “ανάταξης” και “εξυγίανσης” της οικονομίας με φραγμούς στον συνδικαλισμό και χειραγωγημένα μέσα ενημέρωσης με ένα εκλογικό σύστημα όπου οι πολίτες θα ψηφίζουν ελεύθερα και θα βγαίνει πρώτο κόμμα η Νέα Δημοκρατία που θα κυβερνά με ή χωρίς τους συνεταίρους της.
Στις επόμενες εκλογές -και κυρίως στις μεθεπόμενες- θα κριθεί το εκλογικό σύστημα και πόσο μπορεί να αλλάξει το πολιτικό σύστημα: η απλή αναλογική είναι μια ευκαιρία για κυβερνήσεις δύο-τριών κομμάτων.
Οι εκλογές με το σύστημα του ληστρικού μπόνους αν οδηγήσουν σε μια μονοκομματική κυβέρνηση θα είναι μια αδύναμη και αναξιόπιστη κυβέρνηση.
Τι θα κρίνουν οι εκλογές
Τελικά στις εκλογές αυτές θα κριθεί η “δημοκρατική παράταξη”, η ενότητα και τα κόμματά της: μια κυβέρνηση “προοδευτική” που προσφέρει το σύστημα της απλής αναλογικής θα στερούσε τη δυνατότητα της Νέας Δημοκρατίας να σχηματίσει κυβέρνηση -και μάλιστα αυτοδύναμη- εκπροσωπώντας λιγότερο από το 20% της κοινωνίας.
Αντίθετα μια συμμαχία του Κιναλο-ΠΑΣΟΚ με την Νέα Δημοκρατία θα στερούσε από τον ΣΥΡΙΖΑ -που δεν κατάφερε να γίνει Προοδευτική Συμμαχία- τη δυνατότητα να ξαναβρεθεί στην κυβέρνηση.
Μια δυνατότητα που άλλωστε δεν είχε χωρίς συμμάχους: η “πρώτη αριστερή κυβέρνηση” ήταν μια αριστερο-δεξιά εκτρωματική κυβέρνηση. Η παρουσία του δεξιού Καμμένου ακύρωνε οποιοδήποτε “αριστερό” πρόγραμμα.
Μια “αντιμνημονιακή” κυβέρνηση που εφάρμοσε καλύτερα από άλλες ένα μνημόνιο που μεταξύ των άλλων οδήγησε στο τέλος του το κόμμα του “Αρχιεπίσκοπε, πείτε μου να ρίξω την κυβέρνηση και θα το κάνω”- Καμμένου.
Μεταξύ των άλλων αυτή η κυβέρνηση διέλυσε μια σειρά από μυθολογίες της Αριστεράς μαζί με τον μύθο της “δημοκρατικής παράταξης”: με μικρές εποχές ως διαλείμματα τα κόμματα της παράταξης ήταν σε ένα πόλεμο με βαθύτατα ρήγματα που υπάρχουν ακόμα.
Από αυτή την πλευρά το ερώτημα που τίθεται δεν είναι αν το Κινάλ-ΠΑΣΟΚ ήταν κόμμα του προοδευτικού τόξου όταν συνεργαζόταν με την Νέα Δημοκρατία και το ΛΑΟΣ. Ούτε αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι προοδευτικό κόμμα -το οποίο όπως αρνο΄ύνται στόχο Κινάλ-ΠΑΣΟΚ ίσως για να δικαιολογήσουν νέα συνεργασία με την… προοδευτική Δεξιά.
Το ερώτημα είναι -και θα τεθεί στις εκλογές- αν υπάρχει “προοδευτικό τόξο” κι αν η “προοδευτική κυβέρνηση” είναι εφικτή.
Όπου όλοι είναι… προοδευτικοί!
Η προσωρινή εντύπωση που άφησε ο νέος πρόεδρος του Κινάλ-ΠΑΣΟΚ πως δεν θα συνεργασθεί με τη Νέα Δημοκρατία -κι ας πάει στον Βελόπουλο- διαλύθηκε από την νε΄ότερη -ίσως κι αυτή… προσωρινή- πως τελικά μπορεί να συνεργασθεί και με τους δύο αρκεί να μην είναι πρωθυπουργός ούτε ο Μητσοτάκης, ούτε ο Τσίπρας!
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα προβάλλει στο άμεσο μέλλον ένα πολιτικό αδιέξοδο που θα υπάρξει αν δυο κόμματα δεν μπορούν να συνεργασθούν και το πρώτο κόμμα στις επαναληπτικές εκλογές δεν θα μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση.
Η σκέψη βέβαια ότι ένα κόμμα που θα πάρει 30-35%% θα πρέπει να αποδεχθεί πρωθυπουργό και πρόγραμμα από ένα πολύ μικρότερο -υπό την μορφή μάλιστα εκβιασμού- είναι επικίνδυνη για την δημοκρατία, αλλά τελικά και για το ίδιο το Κινάλ-ΠΑΣΟΚ.
Αν ο προσωρινός «τρικομματισμός» δεν μπορεί να δώσει λύση, το Κινάλ θα εξαϋλωθεί αφού γίνει πρώτα δύο τρία εύπεπτα κομμάτια που τουλάχιστον το καθένα από αυτά θα ξέρει τι θέλει.
Η πολύφερνη νύφη που κάνει διαγωνισμό για γαμπρό κινδυνεύει να μείνει τότε στο ράφι -ιδιαίτερα αν διαπιστώσουν -οι γαμπροί- πως δεν είναι καθόλου νέα και η προίκα της είναι ένα μικρό ποσοστό.
Η δημοκρατική ενότητα -όταν αυτή υπήρχε- συνέβαινε τελικά μέσα σε ένα κόμμα -ανοιχτό και πολυτασικό- υπό έναν ηγέτη που μπορεί να έφερνε το όνομα Παπανδρέου.
Και στις εκλογές μπορεί να κριθεί -υπό την πίεση να βρεθεί μια κυβερνητική λύση- αν ο “Μόνο Αριστερά” ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να είναι κυβερνητικό κόμμα ή θα βαδίσει πως την ιδεολογική καθαρότητα μικρότερων ποσοστών με το στίγμα της συνεργασίας με τον Καμμένο.
Ή αν η Κεντροαριστερά -μάλλον ελληνική πατέντα- είναι το άθροισμα Κέντρο + Αριστερά ή ένα μικρό σημείο στη μέση του εκλογικού χάρτη που δεν είναι ούτε Αριστερά, ούτε Κέντρο δηλαδή Δεξιά γιατί ιδεολογικό στίγμα “κεντρώου” δεν υπάρχει.
Μια κουκίδα στο κενό όπου θα βρεθεί ο σοσιαλδημοκράτης Νίκος Ανδρουλάκης. Στο βάθος μπορεί να υπάρχει σε πινακίδα καμμιά συμβουλή του Ανδρέα Παπανδρέου πως δεν είμαστε σοσιαλδημοκράτες ή πως Κεντροαριστερά χωρίς Αριστερά δεν υπάρχει.
Και πως το ΠΑΣΟΚ που θέλει να αναστήσει ο Ανδρουλάκης δεν ήταν σοσιαλδημοκρατικό, αλλά κάτι ευρύτερο, πιο πλατύ που η λέξη αντι-δεξιό θα το χαρακτήριζε απόλυτα.
Οι συζητήσεις περί επιστροφής της σοσιαλδημοκρατίας μάλλον θυμίζουν ένα παλιό σύνθημα ενός κόμματος που ήταν πράγματι σοσιαλδημοκρατικό και ταιριάζουν στο Κινάλ που ξανάγινε ΠΑΣΟΚ, αλλά όχι τόσο πράσινο, αλλά μάλλον εμπριμέ:
“Μήπως είσαι ΚΟΔΗΣΟ;”